[Page numbers and section ids are visible in Mozilla Firefox and other browsers which support CSS2 -- not Internet Explorer]

Nbēen Oud Mgrong Goui Gon Ba Rāog

Gaing Lāi

Loux si vēui (1)
Grōm dix lāo (1)
Dīx: Nbēen oud goui (21)
  1, Nbēen oud mgrong goui (21)
  2, Līh kaing yaong vīe (28)
  3, Gum gong Lōm lāo (30)
  4, Nbēen dīx nblah an gix (31)
Mgrong dūah gah nbēen oud goui būi (35)
Ra: Nbēen eeb som rom nyāex (52)
  1, Nbēen brīex ih (52)
  2, Brīex, nyōig nyōm jīie Ba rāog (55)
  3, Nbēen rom nyāex qax lā blai eeb (73)
Nbēen dūah gah brīex ih rom nyāex (79)
Loui: Nbēen ba bāox nyīiex haog (97)
Nbēen ba bāox (97)
Nbēen dūah mai ba bāox (126)
Boun: nbēen gēih hya bix (145)
  1, Nbēen gēih hya (145)
  2, Seed jē gaex dix mai gon brāix (151)
Nbēen dūah yām hngei nbōg hya (159)

Puan: Nbēen brīex saex si nbaeng yūm (169)
Mgrong brīex krei saex yūm (169)
Nbēen dūah mai saex mai yūm (184)
Līah: Nbēen grāeng jeeb grāeng nbrēi (194)
Grāeng jeeb nqom louh (l94)
Nbēen dūah gah jeeb grāeng krai (204)
A Līah Nbēen nqoung biag ndīag vō (210)
  1, Nqoung biag ndīag vō (210)
  2, Mgrong nbēen mgīd blai jīie gon Ba rāog (23l)
Nbēen dūah mai vō van (240)
Ndaix: Nbēen lāig Lī kid ba dūah (259)
  1, Nbēen lāig Lī (258)
  2, Nbēen kid ba dūah (262)
  3, Nbēen nāb yung Ba Rāog grag (283)
Nbēen dūah mai Lī oud (286)
Ndim: Nbēen gāing nqo ma hu (306)
  1, Nbēen gāing ma gāing gaeng (306)
  2, Vūh Vang (318)
  3, Gāing nqo su siah an gix (322)

Nbēen dūah gah gāing nqo (327)
Nbēen dūah būi gah mgrong njō (330)

Loux Si Vēui

Ah būi: "Dang mu hngoux, si youx mu ian", mōh grāi gah dang nqeed nqom hrom hri jē eix gon būi leing leing. Nqeed nqom hrom mēed gon būi mōh mgrong jeeb, mgrong ih, mgrong oud, mgrong hu mai ndaex mgrong Līg lāi hmai jei, ju yi pi nyā, Lī oud rōud dūah in gix ba ku kao bāox dix uig.

Ba rāog - Gon būi ndōg oud ndaex mēng hag diex Yun nan seng dīx jē, njū oud noh gin hreeng, Līg lāi pi nyā jīie gix Lu lag yēng kri, si ngī yēng blōi, nbēen lāo jīie gix haoh mgrong hun jē. Oud gix ndaex njū oud ba hreeng ba lang, mōh njāo hod hag diex hag ma ndēe oud ndēe goui gix mīex hreing mīex hmeen nūm mox ndīx, hoig dang goui Nqeed nqom hrom mēed, Lī oud rōud dūah jīie gix, haoh mgrōh mgrong, hun jād jē, mōh nbēen oud nbēen goui jīie gix ndaex si ngāix som. Nqeed nqom hrom mēed, Lī oud rōud dūah jīie gon Ba rāog in gix, dīx nblah vīang ang ko mai ke sioux, gon goui gox nbēen mix sing ndaex dīx nblah, kom mōh nan, hoig mōh nbēen nqom nqeed mēed oud gon būi. Hoig dang mōh nqeed nqom hrom mēed gon ba rāog. Nqeed nqom hrom mēed, Lī oud rōud dūah ba ndēh njū dax ndīx, gin rīex rēen gah rīeb loui doui njū, dīx njū doui dīx njū, dīx mgraoh rīeb dix mgraoh, vīen dix gah niex, brīex dix ndaex hrom gon būi houig dom in si ngāix. Si ndiex mgāe gon būi si ngēih si ngax gad gom hrom hri, dīe rīan sōun būi haoh būi hun ang yāox grax lāex grax leeing, ndaing dīng ndēe hmom heui.

Pan sang yūh dix dōng gon būi dīx jē, mōh nbrēi hu sōg dix dōng mgrong Nqeed nqom hrom mēed, Li oud rōud dūah jē gon būi an heui ba mōh grax si ndong. Kaix bōun dīeh louh dang nbēen oud ndīx, hod mgrong haog huan nbēen oud bīang mēng, hod mgrong haog huan gāing nqo ndaex nbēen kraox, Nqeed nqom hrom mēed, Lī oud rōud dūah jīie gon Ba rāog, rīeb rōum dix mai nbēen kraox ba hmom, nīe nīad tie naog Līg lāi pi nyā Ba rāog haog huan. Jīx dix ah nin, Nqeed nqom hrom mēed, Lī oud rōud dūah jīie gon būi dīx jē, mōh ndēe dang nqom noh kaing bāox jē gon būi dix heui. Dom eix nbrēi dix ko dōng ndēe dang nqom gon būi kaing bāox dix, eix dom dāeg jīx bōun ndug ndāi gon būi gū jē hu yūh gāing Se hui ju yi hmom hmiam, in mōh dēi dēi ba bōun eix dix dōng ndaex gāing nqo yūh eix ndaex si sib nūm.

«Nbēen oud mgrong goui Ba rāog» Mōh ngīe gon boui Līg lai ndaex hrom hri si ma gon Ba rāog jēeix ngīe, noh bih bāi grāi lāo eix hmoung Nqeed nqom hrom mēed, Lī oud rōud dūah jīie gon Ba rāog ba haoh mgrong hun jē, eix rīan dix njiad dōng njiad yūng Nqom nqeed gon Ba rāog mai mīex nyāo. Mōh njāo nin, yix sīao nbōg yām puan nūm, hu qog hu qeing, hu graix hu diam nbēen oud mgrong goui gon Ba rāog in gix gū yaong gū vīe, yēng ngīe dai npong bruih gah mgōng Ba rāog dīx gag, dox gah būi mgāig lai hngeed gah npong dōng gah ah mai yix.

Pug lāi bōun līh mōh pug lāi, hoig gaoh nang kaing njouih nqan deem mgō, yāog si vū jū hrom gēd ndēe līh lāi min qux ndaex Yun nan yix mīex nyāo, gaoh nang kaing deem mgō Dax yīiex mīex geeing, bāox nyīiex bāox ma, bāox muih bāox mgrom jī yix yāox hngaox yix hmoung gū jē gū jōng, hoig gin lāoh līe gix uig heui, yix gon mīe nang Būi haoh būi hun, Jang vān jī yix yāox hngaox yix hmoung ndēe lūd ndēe loui pug lāi in.

Jao yūh lāi

Nūm 1992 kix 1, Gaeng Dūm.

Grōm Dix Lāo

Gon Ba rāog gaoh kaing jūb būi "Baix pux" gah njū ndīx, gix mōh gon būi ndōg oud ndōg goui ndaex hag diex Yun nan dīx jē. Gix ndōg oud hag diex mēng Ba rāog dom njū ndīx. Gah ndaex nbēen oud goui gon Ba rāog, hoig goui nang yām gaoh gix kaing blag dāoh houig gah blag njēe, ndīx, houig dom si ngāix, Ba rāog dom gon mgūah dix oud gah hag diex Joung gox ndaex Yun nan, hag diex Man, hag diex Tai ndaex gox jia in gix. Gon Ba rāog oud ndaex Joung gox mōh oud gix gah hag diex Yun nan ndaex sian Qang yuan, Si mēng, Meng lian, Lang qang, Suang jiang, Gaeng ma, Jeng kan, Yung dex in gix. Nūm 1990 yām sōg son būi ndīng goui gon būi hag diex Joung gox nbōg boun nāox, gon Ba rāog oud ndaex Joung gox goui 35 hmeen haoh. Gix krom dix nīe oud gah hag diex sian Qang yuan, Si mēng. Sian ra mu in giex mōh sian dang krei Ba rāog gāing jao dix ndaex Joung gox ngīe. Gon Ba rāog oud ndaex sian ra mu in giex hoig jang gon Ba rāog oud ndaex Joung gox 52 sōun, jang gon būi oud ndaex hag diex dix 86 sōun.

Gon Ba rāog, jē gaex gix dang goui jē jao gix, hag diex dīx nblah gon dang loux si youx jē kaing bāox nang. Om jūb Ba rāog oud gah hag diex Jeng kan, Yung dex, gix hmaing dix gaex "Vax"; Ba rāog oud gah hag diex Si mēng, Mēng lian mai Lang qang dīx nblah, gix hmaing dix gaex "Ai vax"; Jūb Ba rāog oud gah hag diex Qang yuan, Suang jiang, Gaeng ma, Lang qang gix hmaing dix gaex "Ba rāog". Jē gaex in gix loui jē, mōh jē gaex dang seed sum Ba rāog dix gaex heui. "Vax", "Ai vax" mōh jē gaex gaoh kaing dom ndaex si mgang. Nbēen lāo Ba rāog, yām njāeh būi dix līh kaing ndaex si mgang ndīx, mōh jē būi Ba rāog in ngaix ba līh si vēui, mōh ba njāeh dix baoh si vīex rang bang si vēui kaing bāox, njāo nīn, gix deem hmaing dix mōh bāox gei, deem gaex "Ai vax". Jūb būi līh kaix mōh Man, dom gaex "Nyī ven", būi līh hod kaix dom mōh Siam gaex "Sam dāi", Hox gaex "Sai kie", kaix hox dom mōh "Lōug mīan". Ah būi "Ai vax" mōh "Ai si vīex", mōh hoig tai loux dix si ngāix. "Ba rāog" mōh jē gaex dāeg seed būi ndah kaix, njāo oud Ba rāog gah mgōng gah rāog, ang gix yāox dix oud ndaex dōung yāeng hox siam gix. "Ba rāog"" mōh "Būi oud gah rāog". Ga jiie fang ndīx, gon būi dang jē an gix ah "Yiiex kax", "Kax vax" gah gon Ba rāog, hmaing gon Ba rāog mōh "lūax" uig heui, in mōh vīex nqom loux mab gah Ba rāog. Houig ndaex nūm 1956 nāox, gaoh kaing hoig jū vōng hag diex noh (Gox Vu yuan), deem ah "Vax jux" gah Ba rāog kaix. Go dom kaix bang Joung huax ren min goung hox gox dix nāox, Ba rāog mōh gon būi jūb 56 jē ndaex Joung gox.

Ba rāog yāox dix ngōm ngoud si ndū a kuang mai būi dang jē gah ndaex Joung gox heui. Si ngāix, gix mōh gon būi hun haoh lāoh līe gah ndaex hag diex Ling qang, See maox dīx jē heui, gix mōh ba dīng rīang rāo, yūh gāing nqo, mōh ba mian braog mgee ndāog hag diex gaex joung heui.

Gon Ba rāog mōh jao mūg yaong bang brāix hag diex mgōng Ba rāog dom njū ndīx heui, gix gēih hya ka brāix gah hag diex in dom yām mguah si mgang bang hlax lai ndīx. Hag diex mgōng lūa gon Ba rāog mōh hlaong blag dāoh, dīam blag jō, mōh brāix mgōng glong ngōd, nklaong goui mgōng hag diex in, ndēix si ndū goui 1500-2000 ndīang heui, mōh hag diex mgōng lūa dīx dēi heui. Kom nan gox, njāo njiad hmom rom hliex si u brāix glong, hag diex in njiad hmom mgrāng si mgīang yūh hrom gon būi. Mōh hag diex lāoh līe dīx ndāeh heui. Goui ndaex rang mgōng gah, ndaex rang blah si māox dix yāeng klieb nyīiex hyia nan; Goui kaox dīng dom njū dax gah; Haoh dou dīag dou dū gah; Haoh Kri, Gōn, Dōng, Līed, Suah si yōng gah. Brāix glong gah njiad jāex si u, nbōg guad ang līh hra, nbōg rāo ang dīe aoh. Gah mgōng lūa haoh kaox oux gah, uig glāi si im leeing nūm. Oud gah ndaex hag diex in, goui kaix Rīang lāi rang yūh būi njū vēui eix loui hreing nūm gah, si ngāix gon si ngaong su sa ngīe, Nyīiex vād ndū dax ndīx -- guang ying mian see, gah gon hmom gah. Gah hag diex Si mēng, goui Ndūng si yōng gah dīx ndaeh - Meng so loung tang, nīe gīeh hag diex mgōng Ba rāog Si mēng hmom doi soi mgrang gah hui. Ndaex nūm 1933-1934 ndīx, gon Ba rāog dab nāing buing Si vāi mai jūb Ga lā sang houig dix mgūd keem mgōng lūa, mab nu nai gon Ba rāog, gon Ba rāog hoig ao min dīng jē gix gah teih tiang dix būi Ga lā bīang hag diex heui.

Ndīx, hag diex mgōng Ba rāog mōh hag diex haoh saex ngīa, njāo nin, hag diex brāix vōng, kom māe kri, līg lāi gix ang yāox dix houig gah hag diex mgōng Ba rāog. Houig dom yām Go Joung gox dix bang dix mōh gox jia dīng nāox, gon Ba rāog gon oud nbēen brim boud, hag diex brāix glong, Māe kri Līg lāi, grax lai līng gling glang in Gix gon ndaing ntah nta heui, njāo nin, gon Ba rāog dom dang souh grax sah nbēen, jēed nqom lōm jao kaing bāox būi dix.

Njāo dang nbēen oud nqom mēed būi, gon Ba rāog dom oud gah mgōng lūa, gua gah ngōd glong, dīx nblah lai lāig dix oud mai go būi dang jē, ndaex mglang oud būi gah mgōng Ba rāog in, gon būi dang jē si youd rū an gix hoig lai briex bāox dix mōh baox ou mgreem glaig, bāox aig gon geeing, lai muih lai hrom, lai briex lai krom, lai deem lai jōi bāox dix. Kaix bōun bang Joung gox dix mōh Gox jīa ndīx, oud mgreem nbēen vīex Joung gox Goung qang dang, būi nīe briex dix mōh bāox ou mgreem glaig, bāox aig gon geeing, nīad dix yūh gāing hu ma, gīeh Māe kri, Līg lāi dix haog huan, gīeh hag diex nyīiex yaong dix haog huan si ndū mgrang.

Si vēui jiie fang ndīx, gon Ba rāog nbīeh sum ma rāog mai gaeng oud braog glong dīe liag ngīe, yūh gāing nqo ma goi gah rīeh gah rang, gah mgōng lūa glong ngōd. Dou ma sum būi mōh: Ga mūng, Hngoux rāog, Si vōng, Ian bī, Kox goi gix ngīe. Njāo oud būi gah mgōng lūa, ang ndūng hnong rōng rom dīe hmom, dou ma dou goi sae būi ang dīe yāox dix haoh kaing nqeeih būi. Ndaex gāing nqo yūh būi, gāing daix gāing su siah an gix, ang dīe nyāng mgūah dix kaing gāing ma gāing gaeng, njāo nin, gāing daix gāing su siah ang nyāng dīng jē gah hag diex Ba rāog. Gāing daix gāing su siah yūh Ba rāog mōh ngīe dog hriam, daing man, ron man, mglēeing dōm yūh ngōi, hlo dou tai gāing in gix.

Gon Ba rāog mgāe gix dix dog hriam, jīx yūh gix Ko si nbēed, vāig mgon grāeng sīao in gix ang dīe nyāng hreeng, Ba rāog ang jīx hlo hriam dix sīao, hriam sīao gix mōh hriam louh gix gah blag seih, gah gon būi dang jē.

Lī oud Ba rāog mōh lī brim, hmaing būi goui mīang, nyīiex yāong goui mōuig, glong ngōd goui jao, būi yūm goui si mgiax, njāo nin, Ba rāog deem nāb yung si yīiex si yōng, nāb yung mīang mīex si mgiax geeing. Hnie mīang si mgiax gix jīx jeeb grāeng ngōm ngōud, ih brīex bīex blix yēng meng gōun nan, bīang hag diex mōh si yīiex si yōng, mōh mōuig mgōng jao hnong ba yūh ba brīex krom. Njāo nin, sang yūh būi gāing dīng ba dix, sang līh būi kaing yaong vīe, būi gon si mgīd blai yūh mōuig vēui. Yaong dīx nbang nyīiex dīx hlang, būi dīx gaex si mgāex dīx hmeem, sin sang haog huan, yāox grax lāoh līe, sin ang mōh mōuig yaong, mīang nyīiex ba deem jōi ang bōun yāox grax hmom. Kaix saex yūm būi, būi gon goug kuan hvaing ngāo dix, yāox būi gāing ang ko loux ang jō, būi gon yūh vīeh si gieh jaox. Hoig yūh būi hngoux, būi gon bāeh Ia jīa blai, yūh mōuig nboug nyīiex dix, sin si ang Ia ang hmom, būi gon sōg dix mgū grōg, dēei gāing. Būi gon suad mōi līg dix, hmaing būi gāing jāox giex mgrong hmom oud dāe, būi dom ah "Houd bō ki mī bō si mgāex", "Nāog grao dom mgū grōg, som būi sin eix dom lang njū." Ba rāog nāb yung būi Grōg, Si vāi, Si vāig, grag jē in gix, lāig bouih ndaex yaong vīe mōh dūah, ux ia mīex, haog soux brang mōh glaeng.

Ba rāog dūah būi "Biag", "Jai", "Vō". Ga sang dūah būi "Jai", būi yaong gon krom dix souh grax laex, joux si nbaeg ndiang glong dix si vēui. Ga sang dūah būi dom nblāox nyīiex joux yaong yūh kix nbo, joux ndō rom dix. Nbēen Ba rāog ndīx, moh nkraoh būi mai "Vō" ngīe, kaix Vō būi hruad hngoux van si mīe dix, Kaix Vō būi ang lai baeng nbioung brōng ba bāox, ang lai sum nyīiex kraox, būi go dix krei gāing ma pa gāing gaeng dix pao.

Gon Ba rāog mōh muih būi ba lūng. Nbun jiad Npum yūh hrang dix lūng, būi dom ah: "Luah jāong eix dom si mgrūm nkraoh, lūng hrang eix dom si mgrūm ngīah", "grad mgrīex lūng si nbaong".

Grāeng jeeb gon Ba rāog ndaing haoh hun jē. Si mēix jeeb log gāing lūng, gōg vāig lang, glom nād, mgīab ag, in mōh mgrāng si mēix hmaing heui. Gon nbun vang haeg dix lang, yīiex gūad, jeeb log gāing dīng, Nbun mīex ih mom haeg, bag blix luad. Nbun grih jeeb dix ih nblah haeg, gīeh haeg gāing dix yu yā blag kaix. Nbun Ba rāog jeeb gix grēem, deg gix goung, ih gix nblēi, jeeb gix mgūn, log jāong.

Gon Ba rāog, nyāex gix rom si gāong, ngaig gix dix nyāex qax kian soung, guih gix blai nūm dix jīa dix nyāex. Nyīiex Ba rāog yūh būi blai nūm gū nyīex, būi gah muih nang dix nyāex blai nūm kom gūad kom nyōm, kom nbun si mēix. Yām houig nyōu, yām yūh būi mōuig, dūah būi yūm, yūh ba bāox, Yām sūm būi nyīiex haog būi nyīiex, mōh jīa būi blai nūm heui.

Gon Ba rāog sūm dix ih Hngoux, Si vōng, Ga mung, Kox Goi Ian bi gix mai Kaex lōn gix. Ba rāog ih nēix Moi, Līg, Ia, Soux mai nēix Dou dīag om: nēix Bouih, Jag, Brīeh, Si vāi, Ia brāix, Sim, Lai, Vīag, Gon ong in gix.

Gon Ba rāog njiad muih dix ih ba nīex, soung, braix in gix. Brīex nyōig ngāig nyōm gah Ba rāog mōh: Moig nēix Ia, moig Gīang grouh, Hreeb rōing jūx, Grāeng vāig vūa soux.

Gon Ba rāog ndaing njiad hang hrom nblang si mgah, Sin nyōu houig gix gon bāeh Ia jīa blai dix, ang goud ndaex hrom ang lūng ndaex grāeng vāig.

Ba rāog goui mēix goui mōuing būi dīe dīx gaex ngīe. Būi goui mēix mōuing dīe ra loui gaex ang nīe. Nbun grih si nō gix, hvi hvang būi gah bāox dix, Hoig goui būi gao nūm puan līah, yāog būi dix mōh nbun grih si nō, būi go dix hvi hvang sōg bāox glieh yūh hrom muih. Ndīx, Ba rāog mōh ndēeih mēix mōuing būi gon pa dix. Gaoh kaing hvi kaing yūh būi bāox glieh, būi dom dox pag yūh Ba bāox. Ndīx Ba rāog yūh būi ba bāox bōun nbōu, si ngāix būi yūh noh bōun ngāix gix, nqom ba bāox yūh būi ndīx noh gah si ndaing yīie nang heui.

Ba rāog hod būi dix sum gaex dix mai gon brāix dix. Hoig goui gon būi, būi doug dix mōh geeing būi pao, Gon nyōm gēih ngāix dix būi seed noh gaex jē an. Gon si mēix mōh hod būi bāox om: Ai, Nyī, Sam, Sai, Ngāox, Lōug, Jiad in gix; Nyōm nbun gah hod nang jē gaex bāox om: Yeix, I, Am Oug, Iad, U, Ib in gix. Ngāix gēih mōh dix būi sum noh gaex jē an heui, om: Ga, Gab, Nab, Rāi, Mēng in gix.

Ba rāog, si nbaeng būi yūm ndaex diex.

Joux yūm būi dīng, būi buing nād bao būi hmoung. Būi yūm hmom mai būi yūm jāox ang oud si mēeig dīx mu, būi yūm hmom vīex long, būi yūm jāox ang vīex long, mōh gīe būi noh gah nqad gah nei ngīe. Sin mōh nyōm ang nyāng gūah hrang ba yūm, ang bōun si nbaeng dix dīag si mēeig, būi si nbaeng noh braog nyīiex hod grao dix ngīe. Joux yūm būi, nyīiex būi yūm an bāeh Līg Soux Ia Sim yūh klai gah, būi gon son si ngāix si nbaeng dix noh. Ba rāog mōh si ndaing brīex son būi yūm, nqom si nbaeng dix. Loux ah būi: Sin ang jīx brīex saex si nbaeng yūm gix, jīx gīeh būi nbrax ang nyōm oud goui kaix dix. Ba rāog si nbaeng būi yūm grax nbōu nbōg ing nyōm līang.

Ndīx, joux saex ngīa būi, hmaing būi noh mōh jao kaox jao oux, si ngīe njīe see ba yūh būi saex ngīa, njāo nbāeh si ndah si ndim, joux saex ngīa būi dom bāeh Līg Soux Ia Sim, yūh ba jāox, yūh si ngīe, bloi gluan gāing ba jāox ba jāig an gix.

Gon Ba rāog ang būi gōud hrom kaing bāox dix. Ih būi brīex mgūah si ndū. Joux bōun būi dou dīag dīng om Bouih, Jag gix, ja mōh jō mox noh būi mgūah nēix noh jīie nang.

Kaix nan, yēng loux lāo eix si vēui, Ba rāog mōh gon būi hang hai, gon būi joung log oux ag jag log oux dēi, mōh gon būi njiad nāb yung bāox grom ngōm mai bāox mēed dix. Gon si mēix mōh nēix si vāi, līh kaing nyīiex mōh gōg vāig glom nād. Gon nbun mōh yeix siang ndai mōh am nteen gam, brīex gix nyīiex krei gix gāing, hlua kaing yaong mōh vīex gix si vōg gōg gix yāe. In gix hoig krom dix mōh nqom nqeed mēed hrom gon Ba rāog heui.

Gox jia eix mōh Gox jia haoh hun gon būi gah, gon būi jē dix, jūb būi mox, mōh dang goui nqom nqeed mēed hrom būi gū jē, in mōh ndēe dang lai si youx būi kaing bāox heui, Nqom nqeed mēed hrom gon Ba rāog hoig naix krom dix mōh Līg lāi hmai jei gon Ba rāog heui. Eix nīad dix sōg si goig brīex kom nbēen lāoh līe in gix, gīeh būi toun dōng si ndong hmoung gū gaex, ba hmom gīeh būi si ndoui lang, gīeh gon Ba rāog nīad yūh Līg lāi dix haog huan, mai gīeh būi lai dōng lai yūng nqom nqeed mēed hrom bāox dix, gīeh būi dug daix mian jāong bāox dix yūh Se hui ji yi jing seng ven ming dom hmom heui!

Dīx: Nbēen Oud Goui

1, Ndēe Oud Mgrong Goui

Hag diex nyīiex yaong Ba rāog, njiad oud gah bīang mgōng, ngāig mgōng ndēe si ndōm. Yām njāeh būi dix bang laih nblaih yaong, būi ran dix sōg kaox mōuig nbīang gaing dix, būi gon bīh mōuig yūh glong si vēui, dom mōuig hmom, būi dom sum nyīiex sang yaong. Nyīiex mōuig nbīang gaing oud bīang yaong blag ndom. Būi dang sōg ndēe oud bag mgūang nyīiex yaong dix. Yām ndīx, būi gon dang mgūah mee lūg rū, dīx rū oud dīx nbaoh. Hag diex hoig bag būi, būi jīx dix sīao; ang jīx dix jōuih, hag diex mōh hag diex būi uig. Sin būi leui sang sum nyīiex gah hag diex si nbēem bāox dix, būi gon vīex loun gīh, mgīe qax, blai eeb hu qog qeing jao nyīiex vēui, lōm lāo mai bāox dix, dom jao nyīiex jū būi dom dāeg bōun sum nyīiex gah. Nbēen Ba rāog, ang būi sax tiang mgūang nyīiex, ja hoig jiag būi sang oud mgūang nyīiex ndēe mox, ja hoig lōm lāo būi noh mai bāox dix būi mōh jū būi noh, Sin jō ndaex si nbēem būi, sin blaex dou si nbēem, blaex kaox blix bang muah būi, būi ndēeih peuix blūd bāox jao an ih ngīe, ang būi ndouh gīeh si mah si mō goui gah.

Nyīiex Ba rāog sum dix hod gah yūh mgōng, go blag laong houig blag seih, njiad ndia dix hod bāox, goug nbuan būi noh ndēe si ngai, njiad si ndū hmom ngīe.

Jē nyīiex oud Ba rāog goui ra jē sum dix, mōh nyīiex hlaong mai nyīiex diex.

Nyīiex hlaong oud Ba rāog, ndeix om nyīiex hlaong oud Siam nan. Blag bīang mōh ndēe oud būi, blag mgrēem jīx dix blaig Līg Soux Ia Sim, Moi Grag nbrīe kong, jīx dix mgrux kix kaox gah. Sum nyīiex mōh sīao būi Kaox, Oux, Bloung, Maox du rōn mai Maox hma in gix. Sum būi nyīiex mōh mgāig būi nqom oud jao dix, ndīng goui būi dix, jīx dix sum dīng sum iag. Ndīx joux sum būi nyīiex, būi gon mgūah ndēe oud jao nyīiex ndēe oud nyōu, mai ndēe een grāeng krai. Ndaex nyīiex goui biax loui nbang; biax som, biax nyōu mai biax glieh. Nyīiex būi dix nblah yūh ngīe noh goui ra ngīe: biax som mai biax glieh. Biax nyīiex hlaong mōh ih būi ndah diex ndaex mgrāeng nyīiex. Ndīx, yūh būi brīex dang būi o, mōh njūng būi si māox loui loun, būi deem ah "si māox paex" gah. Ngāix, būi hoig sīao paex jīang hriam uig. Ba rāog, ndaex biax ndaex paex jīang būi, pru ngū dix gah si nqeeng, bōun ngāix būi guih dix som, nbīaong dix ih brīex gah, bōun nbōu, būi ngōm dix jōu ngū leeing nbōu. Ba rāog daeng kix kaox diah kaox dung, mōh njāo njiad si aoh dix jōu.

Nyīiex oud Ba rāog, noh yīie dix sūm kaing nyīiex nbaeng oud hox, būi sum roung brang loui mgong, dīx nblah yūh si oux gah oux, dix nblah yūh noh gah kaox, go gah brang houig dom gah njāong si ndāing njēe, nding mōh daing dīx gah oux, dīx nblah yūh nang nding pia, būi yīie baoh ndaex si vīex blag līh si ngāix.

Ba rāog sōg dix sum nyīiex kix gaex hngoux ga sang dūah būi vō, houig dūah būi vō, ang būi lai hiex muih dix sum nyīiex kraox. Sang sum būi nyīiex būi go dix gīd kaox mgū oux, duah bloung rōn hma dom kix ndaix. Ga sang hu būi nda kaox nyīiex, būi gon hu qog "jang vān" gah si ngāix som, "jang vān" nqag ag ni brāix glong si ngāix duah grāeng nyīiex yaong, si ngāix mīang jao nyīiex an, jiag si ngāix ko, son si ngāix hmom būi ih, būi deem dāeg bōun hu ngai kaox nyīiex kaix. Hu būi ngai dix gīd kaox nyīiex, kaix līh būi kaing lōng yām hlua būi kaing yaong, būi gōn nbrēi dix hngiad nbrāing hu dix gah hmom ang hmom, yām ngai būi dix mgū kaox, mōh gon nbrēi būi njiam nqom blag mgōuih kaox, sin mgōuih ang houig bīang diex, hvag dix gaex gah kaox dang, gah hnu maox, mai sin leui mgud mgāong num dix, sin mgōuih num leui si bliag dix būi hmaing noh ang hmom, joux tai dix mgū, sin ja gon ang hmom, būi ndēeih joux tai si ngāix ngai dix noh. Duah bloung rīam mgīah mōh gāing jīie nbun, si ngāix njāeh nbun dix duah bloung, būi gon lāeg si ngāix hmom nang. Hoig mgrūm kaox oux, bloung hmag uig, būi nbāox qog "jang vān" gah si nbāix sang sum dix nyīiex. Si ngāix sum nyīiex, būi rū būi yaong houig dix deem jōi bāox dix, būi vīex bloung, maox hma, oux vīex mgaox, vīex blai dix deem jōi baox dix gah. Sum būi nyīiex dīx hlang, būi houig dix deem jōi goui die si ha sib gaex. Sum nyīiex mōh bīe dix ngāix ngīe gīeh noh njūng dix, ang lai gīeh dīang som, nyīiex dīang som hmaing būi noh ang hmom.

Sum būi nyīiex, bīang brang būi gon giab noh gah oux, yūh si ndax lēi sae si ndax si vāig gah gīeh rung brng [??, sic] goui. Nbēen Ba rāog, Sum būi nyīiex, bāox būx ang bōun oud bīang bāox gei, bāox gei ang bōun oud bīang geeing. Sin oud bīang bāox gei dix ang sōun eix dīng kaing gix, nbrax saex eix gah. Mōh njāo nin, Ba rāog yām līh nyīiex gix kaing mīex geeing, kaing bāox gei dix, būi deem sum dix oud nyīiex blag mgreem bāox gei dix.

Njāong grōg braog yaong Ba rāog, njiad goui kaox goui oux mai rom gah. Eix jīx dix ah nin, ja goui yaong Ba rāog ndēe mox bang oux goui ndēe an, bang oux hoig hmai eix dōng yaong Ba rāog. Yaong Ba rāog dīx mu, mōh būi ra loui rū ba grūm dix oud, ndīx, jūb rū mox ba njāeh dix bang yaong vēui, jūb rū an mōh "grōx", "guan" ndaex yaong an heui. Ba rāog mōh njiad krom būi bāox dix gah gāing nqo, grom krom būi bāox rū dix ngom hag diex.

2, Līh Kaing Yaong Vīe

Ba rāog ja mōh sang līh būi kaing yaong hu būi kaing nyīiex, om sang hu yūh būi lāi mgēe, hvi hvang būi gah bāox nyīiex bāox mgrōm dix, ga sang hu būi, būi gon nbrēi dix bāeh ia si mgīd blai, mgāig si ang bang mōuig vēui hang, grūb mīang dax ndū pi yīiex lūan vēui, gīeh mōuig yaong mīang nyīiex bāo eix, sang gīeh eix dix yāox ba hmom glom ba rāeh, sang gīeh eix dix dēei ba ndūd sud ba yīie. Yām līh eix kaing lōng ndiang eix lōng glong, eix gon nbrēi dix hngiad loux nbraing, sin mōh sang hu vūh vang hu jeem njō eix, eix gon yūh "si nbog hlax" vēui. "Si nbog hlax" mōh dēei būi hlax si nbog, hlax bloung gix boun blah npoug noh goui loui npoug, hoig nan dēei mgong kaox, mgong dei gix, bua hlax an gah. Mgāig nqom gah yūh npoug hlax an gix, dom si nbog hmom būi dom hu.

Yām sang hu eix kaing nyīiex līh eix kaing yaong, loux nbrāing jīx lāo eix hmoung grax sang hu eix hmom ang hmom, joux hmom būi hu lūan heui, sin ang hmom būi ndēeih, joux si ngāix hu dix. Hngiad būi loux nbrāing, joux ah nbrāing blag mgouix si vēui eix mōh sang jō eix loux hmom yāox eix ba yīie, nbrāing deem bmaing eix nīad hu. Sin nbrāing lei ah blag ndōm si vēui eix ang hmom, yīie jō eix gāing ang ko yāox eix loux ang hmom, Sin nbrāing lei si ndīen naog eix mōh ang jū eix hu heui.

Si mēix Ba rāog, joux līh gix kaing nyīiex hlua kaing yaong, gix gōn nbrēi dix gōg vāig, glom nād mai mgīab ag. Nbun līh kaing nyīiex mōh vīex būi si vōg gōg būi yāe. Ing kaing ma, kaing gaeng, būi njiad bēeih kix kaox, ndāi daex līg daex soux dix, Sin mox loui ing vu vīad daix jāong kaing ma, būi hmaing noh mōh ba nīeh. Nbēen Ba rāog, joux gaoh būi kaing ndaex laih ndaex jāe, gaoh būi kaing grax lang yaong si ngāi, būi gon vīex blai eeb gix houig ndaex nyīiex, goug gūad si mgīd blai vai loux, gīeh mōuig yaong mīang nyīiex dōng gah houig hu dix, gīeh gix nyōm oud si u goui.

3, Gum Gong Lōm Lāo

Ba rāog, būi njiad gum gōng lom lāo loux moing mai bāox dix dī leeing nbōu. Nyīiex saex nyīiex yūm, nyīiex mih nyīiex hya, būi njiad houig dix gum ngōm. Būi dix nblah gon vīex mūah, vīex dom ia, nam oi gix dix dox būi saex ih. Sin mōh gēih hya būi, būi dīx nblah gon vīex mgaox mai dom ia dox būi gēih ih. Sin mōh nyīiex yūm, būi jīa blai dix vīex hu gum, būi dīx nblah gon vīex mgaox, qax gix houig dix gum. Yām gum gōng būi mai bāox dix, būi ah loux glieh, lāo nbēen ngīah, būi ngeei loux ah nqo gāb mai bāox. Mox ang sax lāig nbang gum nbang ngīah, būi ndaing nblēih noh, hmaing noh mōh būi nong, ang lāig hrom mai bāox.

4, Nbēen Dīx Nblah An Gix

(1) Ndāeh haeg liem, vang haeg kuan: Nbēen Ba rāog yām klao būi haeg gon nyōm, nyōm nbun būi ndāeh haeg liem gah ndoung, nyōm si mēix būi vang haeg kuan gah ndaex lung kuan. Loux ah gūad gix, hnie noh mōh vang eix ndēe oud kuan dix. Njū ndīx, si mēix njiad vang haeg dix gah lung kuan dix, houig dom yām gūad gix, haeg kuan njiad lang ngīe gah ndaex lung kuan gix.

(2) Mgāig kuan Loux lao gūad gix, kuan goui gah gaex jao būi, jīx gīeh būi dōng kuan ngao dix, Sin kuan būi hlai blag ndom mōh kuan hmom, būi in ndaing dīng sōun, ang ndīe gah eeb som māe jai dix sax. Sin leui hlai blag mgouix ang hiex hmom, būi in rian dix ang hiex hmom sōun, mai yīie nbrax saex. Kuan oud bīang gaing būi mōh ndēe oud sōun nbuan būi heui.

(3) Hla id jāo gaoh: Ba rāog njāo njiad gum gōng būi mai bāox bōun nbōu, nyāex būi qax la, po būi loux mōing dāe, houig dom hla brāix hla glong būi deem dāeg dang ing id. Ndīx, Ba rāog mōh ih būi mgaox daeh gah daix, mgaox som būi mōh ran noh gah gaoh kaing id gū si ngāix, njāo nin, nbun dom ndaing jāo gaoh daeh gēem, gīn rom nīem, dox nbrīe kong dix som. Ndīx, nbun mox hla gaoh, gīeh haeg rīex dix yēeih ngie, būi hmaing noh mōh nbun nieh, Sin mōh nbun grih, si nō gah ndah hrom hri gah noh.

(4) Ga som kouig daix, kaix som krao mōing: Ndīx, njāo som būi gah daix dix, ga som mōh kouig būi daix dix heui, kaix som mōh krao būi mōing. Si ngāix būi hoig som gah tu uig, kom nan gox, ga sang som būi mōh sae būi rom kouig daix teig teig, kaix som būi gon sae rom krao mōing nang. Sin maix mōh nyōu, houig dix som nyīiex Ba rāog, ja dāeg dah maix tu gloung som dix, jao nyīiex hoig vīex rom mung rom si ngīan dox gah maix, in mōh gīeh maix krao mōing dix kaix som heui. Nbēen koug daix ga som, krao mōing kaix som, Ba rāog gon hod dix yūh nin dom si ngaix.

(5) Nbun ang dīang vēui si mēix si mīang, vēui nyōu nīe. Sin nbun sang dīang vēui si mēix, gix gon puad krom njāong ndai dix, nbrīex gōi dix hu kaix, sin ang mōh nan, būi ah ba nbrai māeng gah.

(6) Nbēen Ba rāog, būi dīx gaex ang bōun yūh gāing mab gāing nu nai gah bāox dix, mox yūh gāing mab, dīng si ngaoh vāo si mgah gah bāox dix, ang si yīiex si yōng bōun yāox ah būi nin.

Mgrong Dūah Gah Nbēen Oud Goui Būi

1, Gon nyōm ang som eeb ngai mgrīex kraox, vū vīed gaing būi gah sax.

2, Bō gīd kix gah kaox glang ma, vū vīed gaing eix gah.

3, Bō ndīg ngei kix mai jōu dix ngū, dīng māeng eix gah.

4, Ang jū eix daeng kix blag bīang jiang saex suad eix gah.

5, Gon nyōm ang bōun ji si yōng ndaex Rāo ma, gog ngo mgian eix yēng si yōng gah.

6, Ang jū eix dob ndīang si vīex, dūah, dob būi ndīang si vīex mōh sang vīex Būi būi yūm hu.

7, Bō nbreg ngōg dix jūng, dūah, nbreg Būi ngōg dix mōh nbreg Būi kuan dix.

8, Bō ndīg bō njao nbih, nbrax si vū eix gah.

9, Bō id ngōb gah yām haog kix, yam bōm rāog, saex eix gah.

10, Bō mgūn dix ngōm vēui gūad, ang si yīiex bōun yāox eix gah.

11, Id ndaex nyīiex bō nqan blag Ku, saex eix gah.

12, Ang bōun pag dōg gloung bōun nbōu yām hla brāix luan kuan brīex eix gah.

13, Nyāox bih kaix glib si ngāix ang bōun dig blag brāix, luan kuan brīex brēem eix mai.

14, Brīex bruad kaix som ang bōun bih lāig ndaex ngū, bru kuan brīex brēem eix gah.

15, Bō si nkod eeb uig kaing grei o, jai hrom o houd eix gah.

16, Bō si nkod hngoux leing kaing grei grao, luan kuan hngoux mai houd eix gah.

17, Hu grax bō dēeing louig bāox dix, nbrah eix gah.

18, Dox dīang Bāog grax Si vēui eix, eix vīen rīb jīeh mēeih noh, sin eix ang jīeh mēeih Bāog, mōh yīie saex eix gah.

19, Bō jih kom daix jāong dix bōun nbōu, ndūg nyēix ang kom bōun dēei dix, mai yīie jo saex gū jē noh.

20, Bō gib hngim jāong dix bōun nbōu, yīie si ndēeing eix jāong dix gah lōng dix grax.

21, Ndēe gum gōng gūad soung, si mēix si mīang, nbun ndai ang bōun lai līng si vēui gix, dox lai līng mōh grax ang goui nam ni.

22, Yāog o eeb kaing ndēe blie dix noh, bō bī keem nyāox blie o eeb, dox bī om keem eix noh, yīie bōun Būi eix ndēe nbrīex eix.

23, Bō jah nkreeng bīang gaing dix, brēeih ngai eix gah.

24, Bō aing ndaex grax hu būi hun, ang si yīiex bōun yāox eix gah.

25, Bō ah loux kreeing loux nbrai ngai gūad soung, hmaing būi eix mōh būi ang goui si mū gah.

26, Bō yūh grax dīng ja hnyae bae ba vīex, ang si yīiex bōun yāox eix gah.

27, Yāox grāeng krai būi bō sud, bō moux, nū gah goui jao saex gah. Pan sud dix moux brīex dix jiie, grāeng jao eix yīie ndēeih grai njāo.

28, Hu kaing nyīiex bō hu yām nbang kix bōm rāog, haog kix yeed kix, saex eix gah.

29, Kaix saex dīng, kaix gēih, kaix yūh ba bāox, joux sang blih dix līh kaing lōng, bō hu ngāix mīang nyīiex dix, bō hu si ngāix rīex.

30, Bō vū vīed ngei ngū, si mom eix kom id dix bōun som gah.

31, Bō id kaix som, goui bang ndaex vāig eix gah.

32, Bō teih tiang loux mīex geeing dix, ang si yīiex bōun yāox eix gah, gīeh eix yāox gāing ang ko loux ang hmom njāo.

33, Bō ngōm hvuag hvai jāong mai gūad, hmaing būi eix mōh ba dīng mēng, ba ang goui nam ni gah.

34, Bō ndīg eeb bruad bīang diex, pan eix ndīg bru kuan brīex, houd eix gah.

35, Hmoung loux yōu būi ndaex diag, bō nyim dix bog, yīie bōun eix saex gah.

36, Nyōu ang bōun jax ngoud ngōm gūad jao nyīiex, pan jax dix ngōm, mōh mab gūad jao nyīiex, ang si yīiex bōun yāox.

37, Bō nblāox Bō jāing grāeng bōun nbōu, dūah, nblāox jāing būi grāeng bōun nbōu mōh ran būi būi yūm jeeb.

38, Bō njao bō yāog paex jīang nyīiex baox dix, mōh mab eix bāox dix, lāex nyīiex jao an gah.

39, Bō ah loux kreeing loux nbrai mai mīex geeing dix, hmaing būi eix mōh ba ang goui nam ni gah.

40, Loux nqom gāb glieh mōh ah būi noh gah mgong ndaex dīag ndaex du, ang ah ndaex nyīiex yaong, mox ah mōh būi ang goui si mū.

41, Ang jū eix nqouig ndaex nyīiex bōun nbōu, lāig gōng rīeh ndaex nyīiex gah.

42, Geeing jao nyīiex ang bōun lāig mgōng id mūn dix, lāex yūh nyīiex su sag yaong gah.

43, Būx ang bōun nyim dix jeeb grāeng baox gei, pan nyim dix jeeb, mōh ang nāb yung bāox gei dix.

44, Līh eix kaing nyīiex hu eix dang brāix pan Si uing, Si vāi gix dīang grax, hmoung loux rīag bouih, dūah, eix ang lai hu, pan eix kin dix hu kom, yīie jō eix gāing lāex yāox eix see gān gah.

45, Līh eix kaing nyīiex hu yūh gāing nqo, hu hvi dang brāix, eix gōn hngīad nbrāing, sin nbrāing si ndīen naog eix, bō kin, dix hu kom, yīie ang gāing sang yūh eix bōun, mai yīie jō eix gāing lāex.

46, Sin eix hu goug jao bai saex houig nqag saex, Sin jao bai saex bāeh gū jē , doung dix ih nēix vēui eix ang hmom, nū dix bai, mai yīie yūm būi saex gah.

47, Bō houg grāeng dix gah mgrīiex, pan houg grāeng gah mgrīex, yung yang ngai eix gah.

48, Si mgaex ang sax nban bīang nyīiex, sin nban bīang nyīiex dūah, saex jao nyīiex gah.

49, Hu eix yūh lāi mgēe, Sin eix jō gēih hya būi, lāi yūh eix ang jīx, sin eix jō yūm būi ndaing hmom.

50, Gah nyīiex gah grao, sin Ong, Si saix gix leui daeg dix gah, dūah, yīie yāox eix gāing laex jō eix see gān sah.

51, Dox soux aing dix gah mgūang nyīiex kraox sang sum būi, bīang kaox nyīiex kraox, bloung nyīiex kraox, dūah, jō eix lāex yāox eix saex ngīa gah oud dix ndaex nyīiex an sax.

52, Gīd kaox roung nyīiex, bō gīd kaox gug gag mgūah mgrāeng dix, lāex nyīiex gah.

53, Ang būi sax lai louh mguang nyīiex, Sin būi lai louh lāex jao nyīiex gah.

54, Joux blūd būi dix oud mguang nyīiex bāox dix, eix louh mglaeh ngū som dix, sin eix ang louh, lāex nyīiex būi gah.

55, Dox dou eix kaing yaong dix, bō jaeh brang kaix hu bāox dix, dūah, saex yūm būi gah.

56, Dox hu eix dab nāing mgraing si vāi, hu yūh lāi mgēe gix, yām yāog eix dix kaing nyīiex, bō ndēeih mgī kaix dix, Sin ndēeih nblag dix mgī kaix dix, yīie mad eix ndaex nāing, ang lāi yūh bōun gah.

57, Kaix hu yūh si mēix lāi, nbun ang bōun mgrōm bih nyīiex kaix hu si mēix, mōh bih eix kuan lāi gix hu, ang lāi yūh gix jīx gah.

58, Bō hvag nbih gah si vīex, hlad kuan nbuan nyīiex eix gah.

59, Bō bī om soux gah brīex, nbrīem soux eix saex eix gah.

60, Sum nyīiex bō gīd mgōng, sum hod mgōng, sin eix sum nyīiex gīd mgōng dīng rīang mgōng kaing eix saex eix gah.

61, Si bāox, Nbeei ang bōun yūh ndaex dix gah nyīiex, sin yūh ndaex dix gah nyīiex mox jao nyīiex an jō saex yāox yūm heui.

62, Bō mgiex gaing mūan haeg bāox dix, dox mgiex eix gaing mūan eix haeg bāox dix mōh grax mab gah bāox eix.

Ra: Nbēen Eeb Som Rom Nyāex

1, Nbēen Brīex Ih

Ndīx, njāo ndah nta gāing yūh, grāeng siao eix Ba rāog, jē brīex ih gon Ba rāog mōh ngīe Mgaox, Si vōng, Ga mung, Goi, Kox, Ian bī, Houn lōn mai Daex dīag daex dū an gix. Ba rāog būi gon mgūah brīex nō mai brīex lāi [sic] ra jē, kaix Mgaox, om Si vōng si vīah an gix son dix mōh brīex lai [sic]. Sin būi ang lai yāox dix som Mgaox, būi hoig son mōh jūd dix brīex heui. Ba rāog kee mōh gix ba hu ma rīeh brāix si ngāi, dīx ngāix būi ih brīex dīe loui nbōg, Brīex ngōb, Brīex ngāix mai Brīex nbōu. Brīex ngōb mōh som būi eeb, Brīex ngāix mōh vīex būi dix ih ndaex ma, būi yīie gōg o vīex dix yūh ih moig ndaex ma, mai yīie vīex būi dix som eeb guad; Brīex nbōu būi ndēeih guih dix som eeb, būi dīx blah sin som eeb guad ndaex ma bōun ngāix, brīex nbōu ndēeih yūh dix ih moig. Ba rāog mōh lai louh būi brīex ih dix gū ngāix. "Moig" hag diex dīx blah ah "glem" gah, mōh sae būi Mgaox, Gīh, Mag gram, Daex hlax dāe ndaex o dong dīx mu ngīe, mōh brīex daix nēih dīx ndum ngīe heui. Nbōg dīx nblah būi gon daeh dix ih jua mai, gīeh gīh mag gram njiad braix kian gah.

Ba rāog ih nēix Mōi, nēix Līg, nēix Ia, nēix Soux, mai nēix Dou dīag dou dū gū jē, om nēix Bouih, nēix Jag, nēix Sim saig Lai Gīang, nēix Si uing nēix Gax, nēix Dam Hoi, Si mgrid Si ndōu mai Vīag kaox gon Ong Si saix gix.

Grāeng brīex dōg som Ba rāog, ndīx mōh gouih būi gah o diex, som gah dōg kaox dōg si ngīan, brīex būi log duh nqoung oux. Si ngāix, būi hoig gouih gah o nbrag ndīag gah o kang, som gah gloung nbrag gloung diex, giab daex gah tu. Nyīiex yaong Ba rāog dīx nblah hoig som eeb guih gah dian, ih nēix lian gah Jāg, hoig go dix oud nbēen Hox lāig nbēen Siam, ang lai jūm eeb ndaex lug, lūg si ngīan mōh dōg, hoig som eeb pan bīang peen, ih daex een bīang pang.

Nbēen Ba rāog ndīx, ih būi brīex mgūah si ndū, brīex māe om bāox, dang goui dōg gloung som būi leing leing, ih būi buan mgūah ih būi nēix jiah, būi dang yāog gloung buan dix, būi dang mgiang nqīa nēix dix.

2, Brīex Nyōig Nyōm Jīie Ba Rāog

"Brīex, dīng kaing Diex, hlaong kaing Ma." Ba jīx brīex gon Būi, Log Hngoux Goi, Si vōng Si vīah, Gax gon grao in gix uig, haoh jē haoh mgrong, ang uig si mīn. Goui jē dīx nblah, gon jīx dix yūh mōh brīex nyōig brīex nyōm. Pan gōn dui si ndah Rīb hu mai ko, gon jīx dix mōh si ndah hmom. Brīex si ndah mōh si ndah hu mai brīex, brīex deem si ndah, Būi ih dom hmom gaex hmom hag.

Gon Ba rāog Līh dix mōh jē Gon būi dīx jē, mgrong nbēen ih gix brīex, dang goui nqom goui nqeed kaing bāox jē gon būi dix, Brīex ih gix dix nblah, Bēn hoig mōh si ndah hmom uig heui. In blag mgreem, mgūah dix grāi Brīex nyōig nyōm jīie Gon Ba rāog puan līah jē hang.

(1) Moig Nēix Ia

Nbēen yūh Gon Ba rāog dix ih nēix ia, Goui nang loui boun jē, log Doung, Ndīag, Ngaig, Moig in gix. Ba gon nīe yūh Būi blag nīe mōh Moig nēix ia. Moig nēix ia, mōh nang Ba nkaog gon Ba rāog nyōu nīe gah.

Moig Nēix ia yūh Gon Ba rāog, ang ndouh om eeb, noh mōh eeb mōh nang daex, mōh jē brīex rōum eeb giex daex dāe. Nbōg dīx nblah, moig nēix ia rāeh mōh daex som būi eeb mai. Moig nēix ia on kaing eeb, si ouh nang kaing rom moig, moig nēix ia yūh Gon Ba rāog goui ra jē, moig nēix ia jiah mai moig nēix ia mgaing in ra jē, mōh moig nēix ia jiah bah gon nīe goui nqom nyōm, noh gah rīex nū dix yūh jeeix. In blag mgreem, mgūah dix grāi mgrong yūh moig nēix ia in giex ra jē mai nqo kom uig.

Moig nēix ia jiah: mgrong yūh moig nēix ia jiah, dee sang mōh nin: Bāeh ia hoig, ang mgaing ang sid, ngaig kom mu ndaex o, ngaig dom sin. Hoig sin nēix ia dēei līh, sae mgaox ndaex o rom nēix ia, ngaig dix jū, sae kraeh nīex ndaex dix njōd nbāox ngaig dom lān kaing eeb, ang peix rom nang. Pan rom nīe, si mgīd dix nblah, muih dix nīe ngaig dix jū, gīeh rom hid bīe ko, yāog kaing bīang ngū ndūm bīang diex, dōub ndīeb o hmom. Ia mu hoig sin an, ang mgaing ang sid, po dix jiah nēix gah daix dix, boh līh, kaing si ang uig. Nēix ia nīe jiah pong nīe hmom, hrom ndaex o iag, Hoig jiah nēix ia krei nqo si oui si oug, mōh gix Daex jang grīm, Daex gī lā, Daex pai npong in gix, si nkrah si ngax sid su siah hruad bīang nēix ia, nbrēi dix kao gix dāe, hoig kao dix hmom, sae ndaex moig uig, sīao Log dūh gu gua gah. Gu gua dom dāeh dom hmiao. Moig nēix ia jiah dom hoig pao. Nqo daex si oui, si mgīab mai gīh mag grām, pan dom ko, bō gīeh nīe bō gīeh yōm. Moig nēix ia jiah ang sae si ang ndaex moig.

Moig nēix ia mgaing: Moig nēix ia mgaing moi yīie dix yūh kaing moig nēix ia jiah jeeix, Bāeh ia hoig, mgaing nēix si ang pong, sae ndaex o, njāeh dix ngaig noung dīx jū, pan nēix ia uig sang sin, sae mgaox, ngaig mai nēix ia, pan mgaox, uig sang sin njō kraeh nīex, sae ndaex dīx njōd nbāox ngaig kaix, ngaig dom lān mgaox. Hoig lān mgaox, pan rom nīe, si mgīd dix nblah, muih dix hreeng ngaig dīx jū, gīeh rom hid bīe ko, dom yāog o līh bīang diex ndum dīx jū, dīeb ndīeb hmom. Nqo Daex si oui mai gīh mag grām, si mgīab in gix dee om mai an blag bīang. Mōh nang nbrēi dix gu gua dom dāeh dom hniao. Moig nēix ia mgaing dom hoig yūh nin ngīe.

Ja mōh ia dee jīx dix yūh moig kom uig. Kom mōh nan, gix hmaing ia goui ra gīn, ia siang ang nyāng dom ba gin nīe nyōm moig, pan mōh nkaog nyōu si nīe mai Būi rad reeing eix gah, ang bōun dix yūh ih moig nēix ia bāing haeg. Ah gix nin, pan bāeh ih ia bāing haeg, mōh grax ang goui si ngen, nyōu si nīe ang lai hrom houig kaix ngāix sax.

(2) Rom Hreeb Gēed

Jān rom hreeb Sim sai uig dee gon mōh rom hreeb Gēed ba nbiag bāox. Nbēen ih Ba rāog rom hreeb gēed, gix ah hoig gin hreeng nyāo. Houig dom si ngāix, ja mōh gon Ba rāog mox ang ah, ja yāox gix gēed, dee man dix ah nin: "Yāox dix hreeb rom dīx mgūm ob ngīe nieh!"

Rom hreeb gēed, dee rūg bēn nyōm, soung nang, die nang, npong nang. Nbāox eix ndaox gah ah loux glieh yām njū nin: "Rom daex grie -- Jeed; Rom hreeb gēed Lux!" gon Ba rāog pan bōun gēed, ba njāeh gix dix gēd, mōh yūh hreeb gah. Ang gix gloi dix doung dix ih, Ndīag dix ih, yūh moig dix ih gah. Pan būi mox yūh doung, yūh ndīag, yūh moig gah, nēix gēed an log nai nan, mōh grax hlog grax hlian dīx dēi heui.

Nan, rom hreeb gēed yūh dix gah mox, nqo mōh dix uig box?

Rom hreeb gēed yūh gon Ba rāog, yūh dix yūh nin: Bō rēeig im haeg, mglēeing gah rub ngū brōui, pu piah si ngax, boh num haeg nblang. Nbāox vōuig gah rub ngū dīx vūd, gīeh nēix rad. Bih vāig dū, ndēh grāeng vāig bāing jeeix, an gix kaix, dig. Bō si nkrah, mgaing mōh poi, sae ndaex o ngaig gah rom hmom. Bōun hlax doi puan līah blah, si nkrah si ngax, dūg dēig on jeeix sae ndaex o, nbāox njōud kraeh nīex dīx njōud sae ndaex, daeh si mgīab, gīh mag grām dāe pong ngīe, sae bīe ko (mag grām sae roi nīe jeeix rīex ko), ngaig gix dāe dom sin. Hoig sin, yāog o hreeb līh bīang diex, daox rom hreeb meed mēeih eix, rom mia hoig mgoung daix mox daix an.

(3) Rom Hreeb Lai

Rom hreeb Lai, mōh nang rom Dou dīag gin gum gah hrom gon Ba rāog dīx jē nang, Dom ndīx ndīx, Gon rāi Būi hun dox rīang nyīiex rīang yaong, dox pag rōg nbuan grox gōun, gūad nyīex si mīang yaong, Lai grouh mōh jē ba gin dīng jē dīx jē heui. Būi jāing gon nyōm bag si ndax Lai, būi dīng gah bag gah log gaing dix, hom gah naog dix, mōh grāeng hmom dīx jē, gin mgrāng dix yāox. Gix hmaing gon jīx dīe si ngīe, pi jāox pi jāig, gīeh būi ang yāox saex ngīa. Houig dom si ngāix, gon Ba rāog bōun lai dīx mu, ing yūh hreeb gah ndaex nyīiex, gon goug bāox mgrōm bāox muih dix, gūad soung, bāox nyīiex bāox ma dix houig dix hreeb dāe, mōh grax laoh grax jīe, grax muih grax hrom bāox dix, kaix si ngāix, jao bōun gah nīe hman kaix sax.

Rom hreeb Lai yūh dix yūh nin: Doung haeg gah rub ngū, pu piah haeg brōui blag bīang dīx nbōg. Nbāox mglēeing brōui dix nbōg, kag num haeg brōui mai hag leeing blag bīang gah nblag oux, hrom ndaex dōg. Hoig si ngax haeg Lai uig, nbāox ga rad, bih grāeng vāig dū līh, ndēh rōing dix nbāex (roing mōh grāeng vāig bāing), ang si nkrah, mgaing mōh poi sae ndaex o, yūh hreeb gah rom hmom. Bōun hlax doi puan līah blah si nkrah si ngax, dūg dēig jeix, sae ndaex o hreeb ngaig mai nēix Lai dīx jū. Kaix dom njōud kraeh nīex dīx njōud sae ndaex, daeh si mgiab, gīh, māg grām pong mai bāox (mag grām gīeh roi nīe jeeix) sae ndaex hreeb bīe ko. Rom hreeb sae gūb dīx nbōg ngīe, bō lai tie. Nēix Lai si nkrah mai rom hreeb tie rom, ang nyōm.

(4) Hreeb Daex Nqoung Kaox

Daex nqoung kaox, mōh hlax kaox dīx jē, kaox ang dīng, hloux kaox hlax kaox mai dāi kaox soung uig. Gon Ba rāog hni dix jō dix muih soung noh in, sin ang soung ang dāe dix ih. Ndōg yām lai mox ang ah, gon Ba rāog yūh si nqeeng dix hreeb rom Daex nqoung kaox, nīe mōh yām yūh gix gāing gaeng, būi yūh gāing dāeg ling si ngāix, ing houig ndaex nyīiex pan yāox dix hreeb rom hreeb Daex nqoung kaox dix mgūm, ndēeih hmoung hrom dix daix mox daix an. Sang ih nīe brīex kaix, noh gah rūg dīng brīex kaix. Ngāix kaix, ang hmoung saex glua saex glian, saex nyōi saex nyūng, gix ah mōh njāo hreeb gix Daex nqoung kaox.

Gon Ba rāog yūh hreeb Daex nqoung kaox, rīex mōh mai ih gix buan ian, Gon Ba rāog gin bai sang ih buan ian, gix ngaig ian dom lān, si mgīd rom ian ndaex o dix mu ndēeih ndīag buan gah ian, glāeg noh pong, sae daex pai, si mging ndaex, sae gīh mag grām moi ko, hoig mōh buan nyōm dix jē heui, Hoig buan ian, dang o rom ian bīang ngū, ngaig loug. Ga hlax Daex nqoung kaox rad ngīe, sae ndaex hreeb rom ian. Nbāox doung jēem jūx dīx mīan, dūg dēig pong, sae ndaex hreeb rom ian, lai nbāox njōud kraeh dix njōud sae ndaex, sid si mging sae ndaex jēeix, ngaig gix dāe. Daeh si mgīab ra loui mu mai gīh mag grām (mag grām roi nīe jēeix) sae bīe ko nang. In mōh hreeb Daex nqoung kaox heui.

Hreeb Daex nqoung kaox, mōh njiad hvah yūh hrom Būi yūh gāing, gix dom bai sang hreeb.

(5) Jua Si Ōih, Jua Gax

Ndaex nbēen mgrong daex ih Gon Ba rāog, jua mōh daex gin bai sang ih būi dīx jē , mōh brīex nyoig nyōm dīx jē ndaex daex ih gon Ba rāog. Gon Ba rāog bai sang ih jua, mōh njāo nyōm som būi mai, mōh gin kian nqom nyōm, gīeh eix nbrax som. Jē ba jīx dix daeh jua gin haoh, ba oud ndaex rom, ba oud gah mgōng, Si ōih, Dam, Gax, Gon grao, Ba yein, Daex dīag daex du in gix uig, ja mōh jīx kao eix gix mai bāox, jīx dix daeh jua gah uig. Ja mōh jua uig, ang jīx bēix nyōm jua Si ōih (Dam) giex jua Gax.

Jua yīie dix yūh, ndāeh yūh gah mox, dee mōh "Daeh" uig, daeh pong dom mōh jua.

Si nkrah Si oih (Dam) Gax (Jua gax mōh gax iag ba rīex nyōm) si ngax, sae ndaex, o ngaig dix jū, sae kraeh ndaex dīx njōud nbāox ngaig dīx jū, kaix dom sae daex gōung lāng (daex pai oud hod glong) mai rāo daex nbi ndaex, lai nbāox ngaig dīx jū, gīeh sin. Hoig sin "yāog o līh bīang diex, si mgīd rom bag ngīe. Daeh si mgīab mai gīh, mag gram pong dāe ndaex njog, dom rōh jē ba ngaig bīang gih mag grām ndaex njog, daeh gah mglaeh (mgrīx) pong ngīe. Mōh daeh, mōh nang hmi, nīe daeh pong nīe nū dix daeh nang, pan nīe hruad Vui jīng ndaex jēeix nīe nyōm.

Jua ih Gon Ba rāog, gin kian, gin nyōm, gin braix, ndaing lāig eeb mai. Mōh qaox nīe kian nqom, ang jīx dix lōun, pan nīe ih, ndēeih saex yūh vāig eix. Njāo mōh nin, daeh būi jua ang daeh nīe. Gon Ba rāog ah nin: "Ba nyōm ang ih nīe, pan nīe ang lai nyōm!"

(6) Hreeb Roing Mōi, Roing Bouih

Gon Ba rāog, bāeh gix Moi, Grag, Bōun būi Bouih gix ang ndouih gīeh rōing nai. Hoig līeh būi Mōi mōh ran būi dix dēei dix briex rōing hmom. Roing Mōi, Grag, Bouih gix sang ndēh būi dix ndūan dix ih, būi brēi dix houg grouh, pan būi sang yūh dix ih būi dom dēei dix bing. Gon Ba rāog yūh būi dix ih hreeb roing yūh nin: Ran dix dang o sae rom nbiaong bīang ngū, nqob mgaox dīx nqob sae ngaig mai gīh mag grām dom jēih. Hoig sang jēih mgaox njōud kraeh nīex dīx njoud sae ndaex. Dēei rōing ndiag nyōm soung bing rad braog ngū, hoig nan deem glēeig rōing ndaex gloung mai rom, hoig pong sae noh ndaex o mai rom mgaox rom gīh mag grām. Hoig sin pao yāog o līh bīang diex sae hlax oui hlax ob ndaex gīeh njiad npoung ngīe. Hrēeb rōing soung, dīe, nīex, npong nang, gih mag grām njiad som kian braix gah liag si ndaing nyōm heui. Hreeb rōing njiad nyōm som nīe som būi mai. Rōing mōi, Rōing grag, mai Rōing bouih nqom yūh būi dix ih hreeb gah om bāox, mōh ngīe rīex nyōm Rōing bouih kaing bāox ngīe. Rōing kaix yūh būi hreeb gah, būi yīie gon yūh dix ih moig gah, Moig rōing ndaing njiad goui nqom nyōm dix ih nang. Nqom yūh moig rōing dix mōh nin: Ran ngaig mgaox jēih, daeh gīh mag gram si mgīab dāe, hoig sang sin kaix, dēem deei dix bing rōing rad braog ngū, hoig nan deem glēeig rōing sae ndaex moig, lai nbāox sae hlax oui si ob ndaex, du dāo ndaex moig sēin. Moig rōing gīeh njiad sang rom liag, gīh mag gram njiad kian braix ngīe, ih eix noh kaix njiad soung, dīe, npong, braix ngīe, nyōm dix ih heui. Sin nīe mōh Rōing bouih nīe njiad nyōm heui.

(7) Buan Nēix Mōi Mai Daex Nbrīang

Buan nēix mōi mai daex nbrīang, mōh daex yīie ndaing yūh Ba rāog dīx ih dīx jē nang. Nqom yūh dix mōh nin: Jē daex in mōh yūh dix gah nēix Mōi, Ian, mai mgaox hngoux ma, daex nbrīang, krom ngaig gix dāe. Hoig sin kaix deem daeh Si mging, Si mgiab, Si lāex, mag gram, mai Daex nqoung kaox, Daex giam gix dāe, sae ndaex ba ngaig dix ndaex o gleeig glaeh gix pong mōg dāe sein. Hoig nan deem doung loun gīh ndaex ngū, gīah nbēe mōi ndaex mgōn, hoig si ngaong loun gīh, giab dix sae ndaex mgōn mai nbēe mōi, nbāox ndīag ndaex laeh ngū dīx vūd, gīeh nbēe mōi uig rom, hoig nan deem hieh ndaex buan sein, glu glao gix dāe, nbāox dēei Hlax hung, Hlax mou, Hlax jāong grēem sid ndaex sein. In nbaeng mōh buan njiad nyōm dīx jē nang heui.

(8) Grāeng Vāig Vua Soux

Grāeng vāig vua soux mōh brīex nyōm dīx jē nang. Nqom yūh dix mōh nin: Hoig bāeh būi soux, būi nbrēi dix si mgrah grāeng vāig soux dom si ngax. Hoig nan jēi mgaox bīd, mgaing nēix soux dom pong, daeh ngīex, gīh mag grām si mgīab si lāex. Daex mgei, hlax ho, daex si oui si ob in gix dāo gix mai mgaox bīd hoig jēi dix. Hoig nan, ndēeih tux ndaex grāeng vāig, npoug dōuih kom ra blag, hoig nan ndēeih hngaong ndaex dūng dom sin. Būi dix nblah ih ngaig gah ndaex o noh gah jīx nang. Hoig sin kaix ndēeih yang gah kaox si mgong, ndēh dix som mai. Yām som būi kaix, deem sīd dīx gaex dīx nqia. In mōh brīex nyōm som eix mai dix jē heui, mōh ngīe sang nu dix yūh jeeix.

(9) Jeem Jux

Gon Ba rāog njiad yūh dix ih jēem jūx. Jēem jūx nqom yūh mōh nin: Dung jēem dom lān, hoig lān kaix deem hlong gah hlax vūng ndaex krong, ndāeh noh braog ngū kaix, goui ra loui ngāix sax, hoig jūx, dēei dix daeh ndaex bou, hoig pong noh dēei mian ndaex nbia mōh klieb mox klieb an, houg mgreem mgrīex kaix, hoig grouh noh si mgaex ndaex log oux ndāeh ndūan dix ih mai daex hlax. Yām sang ih būi noh, dēei dix bing braog ngū ndaex nyāox gīeh rad ngīe, nboi ndaex daex, daeh dix ih jua gah mai hlax si oui si ob gah nyōm nang. Ndīx, Ba rāog ang būi dīe hiex yāox dix ih nbēe ih louih, yām ih būi daex dīag daex dū, dāe mōh ngīe jēem jūx ba gīeh nyōm ngīe heui.

3, Nbēen Rom Nyāex Qax La Blai Eeb

Jē ba nyāex Ba rāog mōh nang rom hloung, qax kian, mai blai nūm. Gon Ba rāog ang būi muih dix nyāex rom hax, njiad nyāex būi rom hloung rom si gāong. Goui loux dīx mgūm ah: "Brīex nyōm rom hlong". Hag diex nyīiex yaong, ngōd glong mgōng oud Gon Ba rāog, njiad goui rom, geed lā rom rang gix braog, njiad mōh rom hmom si gāong dix nyāex. Sin būi gīn gah ndaex si ngīan, ndaex mung nīe njiad die hloung ngīe dix nyāex.

Blai Nūm.

Blai nūm: mōh ba doui daix baih ngai Ba rāog gah yām houig nyōu nīe, bāox mēed bāox mgrōm dix. Sin maix houig nyīiex yaong Gon Ba rāog, ang būi nyāng nbioung o brēi brīex, mōh ran būi dix sae blai ha.

Gon Ba rāog, njāo jīx guih gix blai nūm, gix njiad muih nang dix nyāex blai nūm kom gūad nyōm nbun si mēix. Ba rāog, jīx gouih blai nūm gū nyīiex. Ja goui gāing nqo, om daeh glong mōng brōng ba bāox, bag nbang sum nyīiex, dox gāing mgraing si vāi, jō saex yāox yūm, bad ia suad līg gāing in gix, mōh mgog hrīd si ngīd blai heui. Goui loux dīx mgūm ah "Bāeh ia jīa blai". Nbēen Ba rāog, joux goui gāing būi mōh bāeh būi ia mai, būi bāeh ia būi gon ran dix si mgīd blai, bīh mai blai dom daeg bad ia kaix. Njāo nin, ja mōh bāeh būi ia mōh jīa būi blai nang heui. Ndīx ang būi bōun jīa mgīex dix nyāex blai mgiex. Houig dom si ngāix, ja mōh bāeh būi ia gah goui gāing dix, mōh gon jīa būi blai mai ha.

Nbōg yām dāeg māo būi gah gaoh dix kaing gāing nū, gaoh kaing grax lang brāix si ngāi, būi njiad mīe dix nyāex blai nūm, bai hrom hri dāeg māo dix gah. Blai nūm, mōh yūh būi noh gah Mgaox bīd, Si vōng, Kox, Nqong, Ga mung in gix, rīex nyōm gah Kox, Nqong. Nqom yūh dix mōh nin: Ran dix ndīag hma blai rad ngīe, sin mōh Si vōng grīd mōh mgaox loun, guih hngaong mōh eeb, hoig sin kaix houi hloung ndaex nbia ndaex nqad, hoig hloung eeb an sae si saix gah, glao dāe kaix, dēei hlax vūng hlong ndaex krong, een hod ngū gīeh si u, pai houig pai npong gah. Hoig npong pao ndēeih sae ndaex dōum ndaex ngōi, vīen mōing gaex briex kaix, sang nyāex lai mox dēei dix jīa lai an. Blai nūm sin nīe ndāeh dix hreeng nīe nyōm si nyeig heui. Yām sang jīa eix blai nūm, ran sae hrid ndaex blai vēui, dom sae rom kaix, jēi ha dīx jū, hoig jeih blai dom doud rom blai līh, dāong rom, blai gah dōum yi dīx mu, yām jīa eix blai, mgāig dix yāox gah nīe būi sang nyāex, pan būi nīe eix nbāox tie rom ndaex hma blai, nbāox jīa. Pan būi ang nīe jīx dix ndū ngīe rom sae dix dīx nbōg an heui. Blai nūm dīx nblah njiad die ngīe, dīx nblah som nīex nang, dīx nblah die kian soung ngīe, in mōh Ba nyōm ah ba rāog heui. Ba rāog deem dīag loux ah "Sūb kian jai, blai kian soung " Blai nūm nyōm an gix gon bēix blai "Pix jiu" yūh hox. Yām guih nbun ndai gix blai nūm, ang gix nyāng hoig briex ang rōn gīeh nyōu brāeng, ang rōn vīex blix nīex brāeng mōh nīex blai gah, ang nyōm dix nyāex njāo. Ba rāog gix yūh nang blai hre. Nbēen mgāe Ba rāog dix yūh blai hre ang nyāng hreeng, mōh mgāe gix dix yūh mai hox, njāo nū blai hre dix yūh, hnyab dix krei, nyīiex bōun yūh ang dīe nīe.

Qax Kian

Ba rāog nyāex gix qax, mōh ngaig gix dix nyāex qax ndaex eing braog ngū. Gon Ba rāog gix sae qax ndaex eing, ndīag qax rad, hoig nan sae rom ndaex qax kaix ngaig noh loug braog ngū. Būi gūan dix si mgōuix qax, hoig sin būi dōm braeg ndaex jung dix nyāex. Qax ngaig Ba rāog, yam nyāex noh ndaing soung, hoig nyāex noh dix jū, ndaex mōing eix njiad die ngīe. Sin eix nyāex Qax soung kian ga sang hu dix ma, hu dix gah mgōng lūa, eix ang lai si mīe dix nyāex rom gah. Ba rāog mōh njāo yūh gix gāing mū, hu gix ma si ngāi, hax gouig bīed ang būi yāox dix nyāex rom, būi dom yūh dix nyāex qax kian, sang gīeh būi dix ang lai si mīe dix nyāex rom gah mgōng.

Yod Sūb Sai Doi

Ba rāog dix nblah, njiad gōn yod sūb, dīx nblah njiad gūm doi yāeng Siam nan. Ba rāog dang sum dix yod sūb nbāx sūb mag ke, doi gūm Ba rāog mōh ba dang bieh dang yūh gix. Nbun Ba rāog gon jiad npum gah hrang dix gīeh hrang dix lūng, gīeh hrang dix gaex.

Nbēen Dūah Gah Brīex Ih Rom Nyāex

1, Gon nyōm si lao njū, bō yod ngū mgīx, pan eix doug dix yod ngū mgīx, jāo hvaig ngai eix gah.

2, Bō yod sūb dīang som, pan eix yod, yīie bī eix hrom dix gah.

3, Gon nyōm ang gīeh ih nēix saig, dox ih gon nyōm nēix saig, gua nqeeih gix gah sax.

4, Gon nyōm ang ih mūah nbug, jāo saex nyōi gix gah sax.

5, Gon si mēix, ang ih dom ia gūng, gud eix gah.

6, Gon nyōm nbūn ang ih dom ia gūng, gūng dou ma sum gix gah, ang jīx gūah.

7, Gon nbun ang ih brīex mgai, mbrah si mēix gah sax.

8, Bō dox gon nyōm ih brīex gēih bāox būx dix, nbrax si mah gix gah sax.

9, Ang bōun piex Ruih dēem kix van, nbrax nbīoung hrom eix gah.

10, Jīieh blai dox hoig ran eix dix bouig līg ih, eix ang lai bōun ndēeih ndod jīieh dix nyāex kaix, pan eix ndēeih nyāex kaix, saex eix gah.

11, Bō bouig gon nyōm som eeb bīang ngū, hax brīex hax jai hrom gix gah.

12, Bō nyāex blai kom gong dīng yīn blai eix gah.

13. Gon nyōm ang bōun ih jāong ia, si ndax līg, pan ih, ang lāi diam gix hmom gah.

14, Gon nyōm ang bōun kliag gaing ia, dou daix gix gah.

15, Ga sang ih eix brīex dix, ran jeig dix kid brīx vēui ha, pan ang kid brīx, sin eix ih yīie saex vāig eix gah.

16, Būi saex ang ih nēix mōi lūng, Nīe saex gah.

17, Būi laeng ang ih nēix gaing, nīe laeng gah.

18, Bō piex si yāox, hnyag ngai eix gah.

19, Bō ih dom gla gū jē, rēem vū vang ngai eix gah, ang eix jīx yāox dix buing sim gah.

20, Bō ih gon gīang ngai, gon līg ngāi, gon sim ngāi, guad eix, si yaeng eix gah.

21, Bō ih ndoung mgua gū jē, haoh mēeih, haoh māex eix gah.

22, Bō piex mag gog doung, bīed ngai bīed si nbax eix gah.

23, Bō ih nēix im, dūg eix gah.

24, Bō bāeh nyōu ih ia bāing, ang eix hrom houig gah bāox dix gah.

25, Bō dox rom hia gah daix bāox dix, ang eix hrom houig nyīiex bāox dix gah.

26, Bō dox blai gaex gah daix bāox dix, ndah hrom houig eix nyīiex baox dix gah.

27, Bō yūh nyōu ih hoi, som eeb bīd, ang eix hrom houig gah bāox dix gah.

28, Yūh qax, blie eeb, bō yūh bō blie, blag līeh, blag in mōh blag yūh būi jīe būi yūm.

29, Hu bāox dix ih blai, hu ra nbōg dom ko, sin hu dīx nbōg mōh gah jāong dix kon, mōh būi mīang ba hu gah jāong dīx kon.

30, Bīeh dih gūah gah kaox im, pan ih bōun eix saex gaing gah.

31, Gon nyōm bō nyāex qax, pan nyāex qax yām iag dix, pai goui haeg nqeeih eix gah.

32, Gon nyōm bō ih si ndōu gud, gud eix kaix bāox gah.

33, Bō rīag yōu kom som dix, hlad dou kuan brīex eix gah, houd eix gah.

34, Gon nyōm bō ih nēix ia yūm ndaex gāeg, yīie bōun eix saex gah.

35, Blai ang gūad nyāng si mgīd, eix ang bōun nyāex, pan eix nyāex blai ang nyāng si mgīd, ang si yīiex bōun yāox, yīie mad yīie saex eix gah.

36, Bō nkrang dix baih gaing ia, nom būi mox baih mōh būi an ba baih heui, pan ang jō eix baih, eix nkrang dix baih kaing būi yīie jō eix gāing lāex gah.

37, Bō gīeh hae mgaox, log dūh buan dix mgrai, pan mgrai, hu kuan brīex eix mai, houd eix gah.

38, Bō pag grāeng brīex ndaex glong, pan pag si mam rom kuan brīex eix lūan, houd eix gah.

39, Līg bāeh eix dix ih nēix, bō njao gaing kom bāeh dix noh, saex vaig eix gah ih dix nēix.

40, Bō een log dūh, rom guih bīang mgrīex, dox eix een noh bīang mgrīex, mōh houg eix kuan brīex dix, houd eix gah.

Loui: Nbēen Ba Bāox Nyīiex Haog

1, Nbēen Ba Bāox

Nbēen Ba rāog, goui mēix goui mōuing būi ndīe dīx gaex ngīe, būi goui mēix mōuing ra loui gaex ang hiex goui. Go dom ndīx, sang goui mēix mōuing būi mōh gaoh kaing dang hvi hvang glieh lin būi, mai hod būi loux qeig loux ēe mīex geeing dix, būi deem dāeg goui mēix goui muing kaix. Ba rāog sōg būi dix goui mēix mōuing mōh sōg būi hmom gaex, būi rian, būi jīx krian krei nyīiex yaong, būi njiad ang sūb sax njūd kaing nbae, nyīiex yaong gī houd gī mī gox būi ang son, mōh ah būi nyōm oud hrom muih dix ngie heui.

Ba rāog ang sax jīx mōuing brie nan dix. Ang bōun mēix mōuing nbūg mū rū jao dix. Sin mox loui mēix mōuing nbug nū rū jao dix, būi ah "Būi nbū" gah. Sin būi nbū dāe, ang mōuig mgōng gix jū, ang gon brāix eix jīx haog huan gah. Njāo nin, sin būi leui tux dix nbū, būi yaong gon gīeh jao nbū an giex yūh vīeh bih yaong, bih mōuig kouig grōg; Sin ang mōh nan, gix ang goui gon brāix, dou ma dou goi gah ang hmom, būi yaong nbrīe kong ang jīx nyōm oud gah nang.

Nbēen Ba rāog ndīx, mōh mēix mōuing nang būi gon pa dix dīx nblah. yām sang goui mēix mōuing būi, būi gon qōg pein baox dix gah, baox eix gon dīng jē kaing mīex geeing eix blag goui mēix mōuing būi. Būx būi jīx dix blūd mōuing mōuing bāox gei dix, nbun gah jīx blūd dix mēix aig dix.

Ba rāog sang goui mēix mōuing būi mōh gaoh kaing hvi būi nbun, dang yūh būi bāox glieh mai bāox dix, hoig jū mīex geeing būi noh, bāi deem dox pag, būi dom bōun yūh ba bāox. goui mēix mōuing būi, bōun yūh būi ba bāox, mōh kaix yām hoig gaex hngoux goi, hoig ih būi Vō Van, būi ang lai hiex muih dix goui mēix goui mōuing yūh ba bāox nyīiex haog.

(1) Hvi Nbun Grih Jih Hrom Muih:

Gon si nō Ba rāog, hoig goui būi gao nūm puan līah, hoig mōh go būi dix mgāe dix hu hvi. Yām hu hvi si nō nbun, nbōg dīx nblah si nō krōm dix hu dāe boun puan gaex, nbōg dīx nblah mōh dīx gaex ngīe ba dang hu sōg dix hvi. Gon nbun grih, yām dīx nblah gix krom dix id dāe loui boun gaex, nbog dīx nblah mōh dang id dīe dīx gaex nyīiex gix nong dix. Nbun grih si nō an gix yīie lai louh dix id, mai bāox dix, ngāix id nyīiex in, bōun sax id nyīiex an, gix yīie yūh nan. Si nō yīie krom dix hvi gah nbun grih nyīiex id gix. Ja mōh houig si nō dix hvi, nbun grih mox ang ah, gī muih ang muih būi, mōh ngōm mai si nō houig dix hvi an. Sin si nō houig dix hvi, nbun grih ang gaoh ngōm mai si nō, būi ah nbun ang goui si mū sah.

Yām houig si nō dix hvi mōh bōun nbōu ga vēui sang id būi. Joux houig si nō dix hvi, gix yīie gon mgō nyīiex nbun hvi dix sid daex līg yūh gāing nqo gix. Ba rāog njiad yūh būi daex līg daex soux bōun nbōu. Sin dax yīiex mīex geeing nbun yāox houig si nō dix hvi gah gon nbun grih nyīiex gix mīex geeing ang ndouh toux tiang, nbaox gon si mgāex hrom gah. Yāox gix houig si nō dix hvi gix id, brah nbun grih si nō ngōm nong. Nbēen Ba rāog, ja hoig mōh gon būi nbun grih, mīex geeing gix hoig nbrīex si mīe si nō houig dix hvi gah gon nbun grih dix, mōh hlad būi gon dix rīem, hlad būi gah gāing gāig ngai ai dam, hlad būi gon nbun dix goui mēix dang brāix yaong si ngāi, Būi deem si mīe gon si nō ndaex yaong rīex houig dix hvi gah gon nbun grih dix. Loux Ba rāog deem ah nin dīx mgūm: "Rom hreeb nyōm ang nqouig kaing dōg, nbun grih hmom ang luan kaing yaong" Yām hvi si nō nbun, mōh ngōm gum dix po loux braog ngū. Si nō mox hu hvi gah nbun grih mgōng id būi ndaing sā noh. Būi hmaing noh mōh būi ang goui si mū.

Yām houig si nō dix hvi gah nbun grih, joux hoig id nbun si vēui si nō, hoig lāig si nō ndaex nyīiex nbun, si nō ran dix pru ngū laeh, deem dāeg sou nbun grih gaoh kaing ndēe id dix, nyōm nbun grih njiad ngōm mai si nō braog ngū, po loux mouing dāe. Nbēen hvi Ba rāog gah bāox dix, mōh gum ngōm lom lāo būi loux hrom muih braog ngū, hoig lom lāo būi loux dāe kaix nbun grih si nō joux lāig hrom kom hri būi gah bāox dix, būi yūh dix ah loux gliang mai bāox dix, log ah: "Maix mōh ba hlaong ngai mgāig, ang maix dīe dōng ex goui! " "Mōh ex būi nbēh ang dīe ko mgrāng yāeng būi," "Ndah hrom būi gah houd nyīiex yix". Būi ja yūh dix ah loux nin gix mai bāox dix. Yām bōun lāo būi loux hrom muih mai bāox dix mōh yām sad nbun haeg gaing si nō. Nbēen Ba rāog njū ndīx, sin si nō houig dix hvi gah nbun grih, nbun grih gon sad haeg gaing si nō nblang ngīe.

Hoig lāo būi loux mai bāox dix braog ngū, kaix hoig houig nbōg yām, si nō beeig log gaing dix, gīeh nyōm nbun grih sad haeg gaing dix pao. Sin nbun grih noh dīx gaex, si nō hun, nbun grih lai louh dix sad haeg si nō, sin nbun grih si nō hun, nbun grih dang jiag dix sad si nō ko hrom dix gah, gon si nō gah jīx dix jiag nbun grih ko hrom dix sad haeg dix. Nbun grih sad haeg si nō mōh sad noh gah ndēe hraig mgreem si ndūb. Si nō deem qog nbun yām sad gaing heui. Si nō njāeh dix lāo loux hrom dix vēui, ah: "Ex ndaing muih maix! ", "Hoig goui nang bāox glieh mai laih?" hoig ah si nō nan kaix, nbun grih ndēeih bog loux si nō ah nin: "Dīeh maix loux!" "Ang būi ndouh goui hrom gah ex! " "Ang ex bōun rīeb grāeng dox maix, hlad ex bāox glieh maix ah gah dix njāo!" Grāeng dox si nō gah nbun grih yīie mōh si mgah, man ba jīad, nblei māe, grēem, njeeb mgian mai māe puan līah hmeen. Ja mōh lāig hrom muih nbun gah si nō mox, grāeng dox si nō gī iag nīe gox nbun ang yūh dīd dix gah. Sin nbun ang ko hrom gah si nō mox, ang jū dix rīeb grāeng; sin si nō an leui kin dix gred grāeng dix gah nbun kom, nbun ja rīeb dix briex noh ra loui si ngāix, ndēeih dox kaix, si nō gah ang goui loux gah, dōng mōh ang nbun muih dix ang lai kin nang. Nbēen nbun grih Si nō, mōh dang njiad hvi hvang glieh lin būi mai bāox dix. Si nō dīx gaex jīx glieh mai nbun ra loui gaex, nbun grih dīx gaex gah jīx rīeb grāeng si nō ra loui gaex. Gaoh kaing hvi hvang lai dōng yūng būi nqom nqeed bāox dix, si nō dāeg nbun rīex ko nqom hmom gaex mōh mōuing dix. Nbun grih gah jīx dix jiag si nō ko nqom hmom gaex mōh mēix dix. Nbun ang si nō ko hrom gah ndēeih hmaing grāeng dix kaing uig, si nō ang nbun grih lai ko hrom gah ndēeih dox grāeng gix uig. Joux hoig yāox nbun grih si nō gix būi ko hrom muih dix, ndāeh nyīiex yāong leui houd, leui mī, gix ang son in gix, gix mōh son ngīe hrom muih ngīe, ja hoig yāox si nō nbun grih ko hrom dix, mīex geeing ang lai bōun teih, sin bāox nyīiex gix leui ang jū, gix yīie vīex bāox dix dou, kaix in bāox nyīiex ang lai bōun teih, būi deem goui loux dix ngūm dīx mgūm ah: "Loux hoig moig sin."

Yām yūh būi bāox glieh hrom muih mai bāox dix, ja māox būi yīie gīeh hrom muih yūh būi dang mgrīeh kaing bāox dix. Loux ah Ba rāog, yām yūh būi bāox glieh hrom muih mai bāox dix, sin būi ja māox dix yāox bang kaox, bang mūah, rom ndo, ja māox dix bīeh blix, bieh nbi, mgiex nād, mgiex mōg mōh hmom, sin būi ja māox dix yāox si vāi, yāox mgōuih kaox, boud si nbaeg ang hmom, būi dang mgrīeh dix kaing bāox dix heui.

Njū ndīx, Ba rāog goui nbēen beeig log gaing. Sin si nō mox muih nbun grih mox, si nō jīx dix beeig log gaing nbun vīex noh ing ndaex nyīiex, grāi mīex geeing dix hmoung, hoig nan kaix, nyīiex si nō deem bāeh ia jīa blai, mgāig si ang ia gah hmom ang hmom, joux hmom si ang ia, nyīiex si mēix hu do pag gah nyīiex nbun kaix heui.

(2) Dox Pag

Ba rāog ga sang goui mōuing būi, nyīiex si mēix gon dox pag gah nyīiex nbun dī loui nbōg. Pag njāeh, būi ah blai hvi gah, Nyīiex si mēix gīeh būi njiad jīx dīag loux nom si gah vīex blai hu gum nyīiex nbun, hu qog loux moing hrom hri nyīiex nbun gah, nyīiex nbun goug gūad dōng brāix glong ngōm mai gix ra loui gaex, gix gum mai blai an dan, goui loux si mgah ba dix gix lāo noh mai jao jāe an, jao jāe ndēeih ing lao nang mai nyīiex si mēix. Nbōg kaix, būi ah pag iag gah. Nbōg in būi nbāox hu mai jao jāe an loui boun gaex, nbōg in nbun giex si mēix hu mai jūb jao dox pag, sang gīeh giex lāo loux hrom dix mai bāox nyīiex dix. Nbōg in nyīiex si mēix vīex Qax, Blai, Muah, Nam oi, Sūb, Mēix ing gix houig nyīiex nbun, yām sang braeg būi jao jāe blai vīex gix, nyīiex nbun yūh dix ang jū, ah "Nbun nyīiex yix mōh nbun nīeh, ang ko dix mōh mūn nyīiex beix." "Gon nbun nyīiex yix gon iag nūm, ang nyāng dōng brāix glong, ang nyāng jīx yūh gāing nqo, ndēeih ing beix ha, tai beix sōg nbun hlag kaing noh dīx gaex. " Loux yūh nin gix. Vīang gox toux tiang gox, ndah kaix dee jū noh kom, in mōh nbēen ja tiang būi noh, mōh toux tiang būi loux ang hmom nqom ang ko, mōh toux tiang būi saex ngīa kaing gon brāix dix. Sin būi ang toux ang tiang nang, būi hmaing noh mōh si mīe būi gon dix dou kaing dix. Soun toux tiang bāox nyīiex bāox yaong noh mōh nang sang gīeh gix gon brāix dix nyōm si u goui dāe, gīeh gix lang njū nbū hrang dāe. Pag nkoig būi dix dox, būi ah "Pag dīng" gah. Pag dox dix nbōg in gon nīe kaing nbōg vēui, Nbōg in nyīiex si mix vīex Sūb, Blai, Qax gix, gon vīex la, Mgaox, Gih houig nyīiex nbun. Hoig bāeh būi ia jīa būi blai nyīiex nbun dan, nyīiex nbun goug bāox ou dix, bāox blōg bāox rū dix houig gum ngōm. Ndah kaix deem ding si ngāix sang yūh dix ba bāox, kaix an nbun si mēix jīx dix lai louh dix yūh gāing nqo mai nyīiex bāox dix.

Būi hoig dox pag ang lai bōun hu hvi nbang nbun grih si nō, ang lai bōun yūh bāox glieh goui hrom mai būi dang. Sin mox leui yūh nin, mōh nbun, si mēix jīx dix dig nbun an, sin mōh si mix ba yūh nin, nyīiex nbun jīx dix sux si mēix an.

Nbēen goui mēix mōuing nbun grih si nō gix, vīang dee mōh gox dang hvi hvang gix gah bāox dīx, nbōg dīx nblah, nbun grih si nō gix gon hngiad nang loux mīex geeing dix kom, sin mīex geeing gix toux tiang dom yām mōh gix bāox glieh, gix jīx gēd hrom hri dix, dang mgrīeh kaing bāox dix lai jāo. Njāo kee gieh baox mīex gix noh, būi hoig ndaing muih gox bāox dix yīie ndēeih dang hu njāo. Būi hoig ndaing muih bāox dix dīx nblah, sin mīex geeing rūg tieh lōi lōi, nbun nbrīex dix ing oud nyīiex si mēix. Hoig yāox mīex geeing ing nbun gah si mēix, gix ang lai goui loux ah, jēen nīad dix krei yūh ba bāox kaing.

(3) Yuh Ba Baox

Ba rāog gaoh kaing hvi hvang būi gah bāox dix, dox būi pag nqag būi nyīiex, būi deem dāeg daeh glong mōng yūh ba bāox. Ndīx, goui mēix mōuing būi gah goui si mēix dīx nga nūm haoh, nbun goui gao nūm ndaix ndim. Hoig dox būi pag, nyīiex nbun nyīiex si mēix dom Bing si ngāix sang yūh dix ba bāox. Hoig nan, nyīiex nbun nyīiex si mēix deem nta dix guih blai ngō, daeh mgāox nāog sōng, nta dix vang līg Bieh ia sieh vēui sang yūh dix ba bāox. Nyīiex nbun nta dix daing ndua daing yāe, mu ko si nbēed sang dox dix gon nbun dix vīex goui mēix. Si mēix gon dox rēeih nbun gah māe, gah gīh gix, rēeih nbun dox nyīiex si mēix, bāox nyīiex nbun deem rūai [? sic] gah bāox aig bāox ou dix, mgūah dix jai mgūah dix ih gū nyīiex. Ngāix yūh būi ba bāox, nyīiex nbun gon rāng nbae dīx lūg, ndai dīx blah gīeh nbun vīex houig nyīiex mēix dix dox gah baox mīex dix, nbae mōh baox ba gōg, ndai mōh mīex ba jeeb. Si mēix deem dox som baox nbun hoig ngāix yūh ba bāox nang heui. Som baox nbun, mōh māe loui hmeen ha, giab dīx gu, nbae dīx lūg, būi dīx nblah gon nīe dox noh gix. Nqom haog Ba rāog ba bāox dee ndēix om bāox dix, blag mgreem eix nqag ba bāox yūh Ba rāog Yaong soi:

Haog Ba Bāox Yūh Ba Rāog Yaong Soi

Haog ba bāox yūh Ba rāog hag diex Yaong soi, njiad dang goui nqom kaing bāox dix. Log yūh gix gāing dīng dang jē nan nang, ngāix haog ba bāox hoig gaoh kaing lāeg son būi si ngāix. Yūh dix ra ngāix, ngāix njāeh mōh nyīiex si: mēix ba haog nyīiex nbun, ngāix kaix dom mōh nyīiex nbun ba ing nyīiex si mēix. Ndāeh mōh nyīiex haog, ndāeh mōh nyīiex ing, kom ra nyīiex dang kroh krom būi haog ba bāox jīie nyīiex dix. Jūb mox jūb an, dīx jūb gao gaex haoh houig dīx nga gaex, nbun si mēix dīe jē dīx blag, gīeh mgīeh ang gīeh mgag, mōh yūh jē mēix mouing. Jūb būi haog ba bāox mōh nin. Jao mgīx blīah dīx gaex, jao gōg vāig dīx gaex, jao baeng nbīoung dīx gaex, jao daeh glong mōng loui gaex (Dīx gaex mgiang dīx mu, mgūah mīex, hmaing, gon), būi vīex grāeng roi hun, mgāig gah nīe gah yōm grāeng. Būi jao haog ba bāox goui nbēen din. Log jūb haog ba bāox jīie nyīiex si mēix mōh rū bro, mōh houig yāog nbuan dan, Jao vīex grāeng mōh bāox mēed bāox mgrom, mōh mgāex hrom dix houig deem mgō, Jao daeh glong mōng ang od dāeg rū lāeg būi, ja mōh gin jīx daeh glong mōng ba bāox. Jūb būi haog ba bāox jīie nyīiex nbun dee om mgrong jīie nyīiex si mēix nan. Jao mgīx bliah mōh baox līh nbun goui mēix, jao gōg vāig mōh geeing iag nbun goui mēix, jao baeng, jao vīex grāeng krai an gix, dee om nang mgrong jīie nyīiex si mēix.

Mgrong goui mēix mōuing Yaong soi, baox ndaing dīng jē gah. Si nō dēei nbun mox, nbun grih sang mēix būi mox, gon qog baox dix gah, deem baox jū dom dāeg bōun, gī mōh jao mgīx blīah bang vēui, ang boun din. Mōh njāo nin, baox dom mōh jao blīah bang vēui, ba bāox mōh gāing dīng ndaex nyīiex dīx mgrong, ko būi ndaex nyīiex nbrei dīe rīan, dom mōh nqoung geeing ba gōg vāig hod dix dīe rīan.

Ngāix haog ba bāox houig pao, kom ra nyīiex hoig krian krei gāing gū jē hmom hmiam.

Jūb haog ba bāox jīie nyīiex si mēix krei dix hu pao, hoig jeeb grāeng louh gū gaex kom nbun kom si mēix. Gōung nblēi soi daeg nbun ah ngīe krung kring krung kring nan, douh lug lag lug lag ngīe. Jao vīex grāeng hoig si mgleem ngīe, būi mgiang mgiang, būi bēeih bēeih, būi glom glom, hoig goui mgrāng mōh nyīiex mī nyīiex lāoh heui. Njāeh nyīiex si mēix houig nyīiex nbun, kom mgō grax kom ra blag, hoig jūng būi gah uig, kom gūad kom nyōm, kom nbun kom si mēix, houig būi dix mgāig si mgouig. Dāeg līh kaing nyīiex, baox qog geeing iag: "Hngiad nbrāing hu eix hmom ang hmom, "Geeing iag ah: "Hoig hmoung yix noh, mōh nbrāing mguax, nyei si vēui eix. "Baox mgāex mai ah dix nin: "Hmom heui, hmom heui, nīad eix hu! "Grax lōng gix mōh grax hoig ndōg nta dix din, ang ndouh mōh grax rāeh grax ndōd, hoig mōh grax ntah grax vāeg, gū gūai [?, sic] dix hu mguax ndom. Ja mōh in gix, mōh grax glieh grax ngīah, mōh hu dox būi yāox gah mī gah lāoh dix si ndāeh, gīeh būi yāox gah nīe uig dān nyīiex si mēix dix.

Jūb haog ba bāox jīie nyīiex si mēix hu houig nyīiex nbun, gix ang yāox dix lāig heing ndaex nyīiex, mōh njāo gon goui nang nbēen qog nbēen qeing bāox dix. In ngāix nyīiex nbun hoig goug būi gum nyīiex dix nang, gix (rīex mōh nbun blag nyīiex nbun goui mēix) hoig soung si vīex nbong gaex ngīe, jūb nyīiex si mēix jēen jung dix laex dix blag diex, groux gix qog qeing bāox dix. Baox qog: "Goui beix gah nyīiex ang goui?" Blag ndaex nyīiex ah: "goui yix, mōh beix būi mox? Houig beix yūh dix?" Baox bog loux ah: "Mōh yix būi hmom, sōg yix dix bāeng nyīiex beix, jīx ang jīx?" Blag ndaex nyīiex ah: "Beix om ba log būi jōun būi jam, om ba mōh lūax mōh lāeng, hu beix kaing dan, ang dox beix bāeng!" Baox nīad dix ah nin "Yix bēn mōh dēi dēi būi hmom, hu yix sōg dix līag gon mōi gon grag, sōg yix dix līag gon nbrūng gon lō. Ang yix ndouh mōh būi nbrīex būi lag, ja dox yix bāeng ban nyīiex beix........." Baox grāi loux hmom gū jē. Būi ndaex nyīiex nīad dix sōg jē ndūx dix, baox nīad nang dix grāi loux hmom. Loux qog loux bog gon ndaing haoh. Houig kaix, geeing iag dēei māe luah loui ndaex ndouh si vīex, nyō nbun soung si vīex gah, gix dom dāeg baoh npang si vīex nbong. Nbun oud ndaex nyīiex hoig nta blai nūm ra loui mung, jao mgīx bliah, jao gōg vāig mai jao baeng nbioung dāeg lāig ndaex si vīex, gūan dix mgo gix gah, ang uig nyāex, lie gah gaex jao gix si meg ngīe uig. Ang nyāng dīen ngōm, baox si min grāeng lī vīex gix uig, dox gah daix graix gah jāong baox nbun goui mēix. Kaix an, dom houi brīex brēem dang gix som. Hoig nin, mgrong haog ba bāox dom uig nbōg kaix som, gix dom dang hu, Houig bōun nbōu, bāox nyīiex bāox ma, baox yaong bāox vīe goug houig nyāex blai, do nqom gāb, ah loux ngeei, mōh nqom gāb loux ngeei mgrong hrom muih uig. Būi mox jīx dix ah uig dīx nblah yūh dīx mōh blag si mēix giex blag nbun, do nqom gāb; dīx nblah ah loux ngeei dīx gaex dix.

Ngāix kaix mōh ngāix ing nbun. Jūb dox nbun dang goui nang, log jūb haog ba bāox jīie nyīiex si mēix nan. Grāeng vīex gix mōh grāeng ndaih nbun, mōh lī dox gix nyīiex si mēix, mōh grāeng ndaih blag nīe, log Ko, Njun, Si vōg, Grāeng daing, Goung nblēi, Māe kri, Mgaox nax, Brūx id nbi dōm in gix. Jūb būi ing dox nbun houig nyīiex si meix. Si vīex nbong hoig ndōg npang dix vīeh ngīe, būi blag nyīiex si mēix hoig līh kaing nyīiex uig, rīeb būi kraox gix houig gah nyīiex, mōh nang si min dix dox grāeng ndaih, mōh nang nyāex blai, ih brīex. Houig bōun nbōu, mōh nang do nqom gāb, ah loux ngeei, dom ux ia nguan som. Houig din, mgrong Ba bāox dom son dix hoig uig.

In blag mgreem mōh loux si mgīd blai ba bāox Yaong soi dīx nbāex:

E in:

Si ndū bōun mīex ah goui mēix,
Rīex bōun geeing dix ah goui mōuing.
Bax rūg hoig krei vāig lōm,
Bax rūg hoig krei hrom muih.
Gaoh kaing qog bāox dix mgreem si ndaing,
Gaoh kaing hmaing bāox dix mgreem si ndūg.
Bax rūg hoig yūh grax buing bieh,
Bax rūg hoig yūh grax glieh ngīah.
Hoig gaoh kaing loux si ndong,
Hoig gaoh kaing mgōng si ndū.
Sang yūh dix mōh mgaox rēix,
Sang yūh dix mōh mēix mōuing.
Eix dom krei kaox ndaeh glong mōng,
Eix dom krei mgrong yūh ba bāox.
Eix dom krei noh dom si ndong,
Eix dom brōng noh dom si ndēih.

Vāig mai lōm hoig krei bax nāox,
Hrom mai muih hoig yūh bax nāox.
Vīen gah saex eix hlad gon kriam,
Vīen gah hriam eix hlad gon hro.
Eix dom vīen gah dāi mūah noung,
Eix dom vīen gah gloung blai māe,
Eix dom vīen gah mu nbrung,

Eix dom vīen gah njūng būi.
Mōh sang yūh eix grax yeed jū,
Mōh sang yūh eix grax nbū hrang;
Mōh yūh eix grax gēih gon nbun,
Mōh yūh eix grax hun gon hnga;
Mōh hlad eix grax ndūd si mīe dāi,
Mōh hlad eix grax mgrai si mīe būi.
Eix dom krei lom si mglāi,
Eix dom vai ba bāox hmom.

Mgrong vāig lōm, mgrong hrom muih,
Mgrong mgaox rēix, mgrong mēix mōuing.
Mōh si mgah doug eix num gon sai,
Mōh gāing vai eix dom njū dax.
Hoig mōh hroi ndēh dax,
Hoig mōh grax ndēh geeing.
Ang eix ndouh lūd lī,
Ang eix ndouh bī mgrōh.
Eix dom krei kaox daeh glong mōng,
Eix dom krei mgrong yūh ba bāox;
Eix hoig ah loux hmom,
Eix hoig dom loux njiad.
Bax hoig mōh mgaox rēix,
Bax hoig mōh mēix mōuing;
Bax jīx yūh daix lai mgāong,

Bax jīx dix yūh jāong lai hvuang;
Jax dix nbleed mia bāox dix,
Jīx dix glia jāong bāox dix.
Hoig mōh vāig lōm bax,
Hoig mōh hrom muih bax.
Ndāeh lai ndīg hlax kaox ah broig,
Ndāeh lai ih moig ngōb ang sag;
Bō bax bīg gah dēi dix,
Bō bax nēi ndaex hrom dix.
Hoig mōh gad bax dix mgō krom,
Hoig mōh: hrom bax dix mgō kaox.
Jūng ang jū bax lu lieh,
Nīeh ang jū bax lu liang.
Mōuing lūang, mēix gah ang lu lieh,
Mēix nīeh, mōuing gah ang lu liang;
Hoig mōh bax hrom lad si mgū,
Hoig mōh bax hrom su gaex jao;
Hoig mōh bax si mīang deem ruih,
Hoig mōh bax hrom muih dīang njū.
Sim blag mox bax sim dāe,
Grāe blag mox bax grāe pung.
Bax lai yāog si vū bāox dix,
Bax lai jū si mgah bāox dix.
Hrom bax hoig mōh hrom ndēix,
Nēix bax hoig mōh nēix dāe;
Som eeb bax som dīx iab,

Giab nēix bax giab dīx gloung.
In pao, ngēig hoig si ndong,
In pao, mgōng hoig si ndū;
Hoig mōh ndeem ndox ba rōn nīag,
Hoig mōh grox gōun ba dīag hnīe;
Ang lai jū bax dang dāi,
Ang lai jū bax vai vūd;
Ang jū bax gu gig loux ah,
Ang jū bax gu gah loux grāi;
In pao, bāog bax dix ih mgūh,
In pao, yūh bax dix ih gāing.
Yāox kaox deem bāox dix mgrong,
Yāox nōng deem bāox dix mgaih,
Gēih bax dix jīie gon siang,
Vīang bax dix jīie gon hnga.
Gēih gon siang gīeh jīx hu laih,
Vīang gon hnga gīeh jīx nblaih gaeng.
Gīeh bax lang njū pao,
Gīeh bax nbū hrang pao.
Gīeh bax bāing haeg ngai pao,
Gīeh bax dāi haeg nqeeih pao.
A seih sein!

Nbēen Ba rāog, hoig goui mēix mōuing būi pao, nyīiex yaong būi mōh krian krei būi noh kom mēix kom mōuing dāe heui. Vīang mōh nan, si mēix ndaing dīng jē kaing nbun gah ndaex nyīiex. Gāing dīng gāing nū mōh si mēix dang uig, om souh ma tai gaeng, gīd kix mgrēing kaox in gix. Nbun ndai mōh ngīe krian krei gāing nyīiex gāing su siah. Nbun ang bōun blūd sin ngāo nyīiex yaong, ang bōun ngōm nbang gum si maix si mīang, ang bōun bih glong lōng mōuig. Gix jīx dix gum gōng glieh ngīah. Nbun Ba rāog, ja hoig gōui mēix gix, mōh hngiad loux mēix dix heui, sin gix leui yūh gāing ang ko, hu grax ang mōh, mēix gix jīx dix gīd nkriam gix, keen dig gix. Sin mēix mōuing leui mgrīeh dig bāox dix, nbun ang yāox dix vīex sin ngāo ba dīd dix, mōh ngīe vīex grāeng jao dix ndēeih nyīiex mīex geeing dix. Si ngāix ang lai om nbēen ndīx, si mēix nbun hoig om bāox dix uig, ang lai dang quan kaing bāox dix, būi gum gōng glieh ngīah dāe, krei nyīiex briex yaong dāe, lai deem saex nyōi, jōi saex glib bāox heui.

Nbēen Ba rāog, gon si maix hoig goui mōuing gix pao, gix jīx dix dang līh nyīiex kaing geeing dix. Sin gon si mēix goui ra loui gaex, mīex geeing sōg dix oud mai gon hmom nqom, gīeh gon hmom nqom oud ndaex nyīiex dīng, sin ngāo mīex geeing gah mōh noh ba rīex yāox dix blūd nīe kaing bāox, mōh rīang briex noh gūad soung heui.

Ndīx, nbēen Ba rāog, gon nbun ndēeih goui mēix nyīiex bāox dix son noh ndaing hmom, būi ah gon pa ndēeih nyīiex baox gah, nbēen Ba rāog ndīx, baox būi mōh ndaing dīng jē gah blag goui mōuing būi, joux sang goui mēix mōuing būi mōh gōn qog būi bāox dix vēui, kee mōh baox eix jao mgīx blīah gah goui mēix mōuing būi. Ndah kaix ndīx, Ba rāog hoig dōng gah ang nbēen ndēeih goui mēix nyīiex baox dix hmom. Ba rāog deem dīag loux ah: "Ang si yāox sax dāi dīag braox, si yāox dāi dīag braox dāi ah, ang gon pa sax ndēeih nyīiex baox, gon pa ndēeih nyīiex bāox nbrah māeng! " Loux in mōh ang jū gon pa mēix mōuing bāox dix heui.

Nbēen Dūah Mai Ba Bāox

1, Būi hoig dox pag gah nbun, ang lai bōun hu ndaex nāing, pan hu, yīie mad yīex yūm.

2, Būi dāeg kraox yūh ba bāox dix, ang bōun hu ndaex nāing, ang bōun hu vūh vang, pan hu, yīie mad, yīie yūm.

3, Būi dox pag gah nbun, būi dāeg kraox yūh ba bāox dix, ang bōun houig nyīiex kraox sum, nyīiex kraox yūm būi, pan houig, ang mēix mōuing nyōm oud dāe. Si ouh gix gah bāox dix gah.

4, Nyīiex hoig dox pag gah nbun, nyīiex kraox yūh ba bāox, ang bōun yūh kix nbo, pan yūh, yīie groux gix dix gah.

5, Būi kraox goui mōuing ang bōun hu mgū grōg, lēed grōg, pan hu, yīie mad si nax bāox.

6, Mēix mōuing kraox ang bōun ih nēix soux, nēix ia bāing, nēix si vāi, nēix brīeh dāe, jē in gix mōh ba toux grax, pan ih, yīie dang hrom dang hu būi kaing bāox dix gah.

7, Blai nūm guih būi vēui sang yūh dix ba bāox, ndāeh būi ang uig nyāex gox, mōh jīa noh uig. Pan ang jīa dix uig yīie saex yīie mad būi gah.

8, Jao hu dox Pag, ang bōun houig nyīiex kraox nyīiex yūm, pan houig, si ouh mēix mōuing gah bāox dix gah, ang giex nyōm oud dāe gah.

9, Būi kraox yūh ba bāox dix, ang nyāng goui dīx kix, ang bōun ih nbi nūm dāe, ang bōun mgūah dix piex blix, ih gei dāe. Pan giex ih in gix dāe, yīie dang hrom dang hu gix kaing bāox dix gah.

10, Jūb būi yūh ba bāox, ang bōun gīeh Līg, Soux, la gix dīang si nax dix, pan dīang, ang mēix mōuing mōh būi hreeng gah.

11, Nyīiex ba bāox, ang ih nēix soux, nēix ia bāing bāe, pan ih, ang gix hrom houig nyīiex bāox dix gah.

12, Yām dāeg go būi dix yūh bāox glieh, sin būi ja māox dix yāox si vāi, jeeb grāeng kraox, ja māox dix yāox yām mgōuih kaox, boud si nbaeg, dūah. Būi ndēeih dēei grāeng dix lai jāo, sin būi kin dix mōh mēix mōuing gox sax ang hreeng, rīan dix dang hu, jāo saex jāo yūm kaing bāox dix.

13, Būi goui mōuing, kaix yūh hngoux, ang būi lai yūh ba bāox kaix vō, pan būi yūh ba bāox kaix vō, yīie nbīoung hrom būi gah, lu liang hrom būi kaing bāox dix gah.

14, Bō yūh ba bāox dix nūm si vāi, pan būi yūh ba bāox dix nūm si vāi, yīie dang mgrīeh būi bāox dix gah.

Boun: Nbēen Gēih Hya Bix

1, Nbēen Gēih Hya

Būi hoig goui mēix mōuing pao, ba ndaing ki hrom būi gah mōh goui ang goui gon mai bāox. Gēih hya saex yūm mōh gāing dīng gah Ba rāog heui. Gēih būi dīx gaex, yūm būi dīx gaex, jīx gīeh nyīiex yaong brēi, noh gah jīx gīeh nang nyīiex yaong būi lāex. Njāo nin, Ba rāog mōh ndaing hlad būi gah "Ndūd si mīe dāi, mgrai si mīe būi! ". Sin būi ang goui gon brāix, mōh ah būi "Ndūd si mīe dīe rīang nyīiex" gah.

Sin būi hoig goui mēix mōuing loui boun nūm, ang dīe nyāng goui gon nyōm yāox gon būi, būi ah mōh ang kuan nbuan giex nyāng si nbēing, ang nēix hnam giex nyāng si ndū dāe.

Njāo ang būi goui gon brāix dāe, Ba rāog yīie ndēeih joux ba bāox, Joux būi ba bāox mōh nin: ga sang joux būi dix yūh ba bāox, būi gon bāeh ia nqag si ang, nqag gah mōh kuan nbuan blag mox ba ang nyāng houig. Sin mōh blag si mēix ba ang houig, būi joux ngīe noh ndaex nyīiex si mēix ngīe, sin mōh blag nbun ba ang nyāng houig kuan nbuan, būi gon ndēeih hu joux nyīiex nbun. Yām hu būi joux yūh ba bāox nyīiex nbun, nyīiex si mēix gīeh gūad njiad jīx doud nqom gāb loux ra loui gaex vīex mēix mōuing ang jīx goui gon an giex ndēeih nyīiex mīex nbun. Nyīiex nbun goug baox ex bāox ou nbun mgrūm uig, hoig nan, nyīiex si mēix deem houi grāeng lī vīex dix bīang peen, om: Blai, Mūah, Qax, Mgaox in gix. Ga sang joux būi ba bāox, nyīiex nbun hoig nta dix rāng Si mīe si ngīan, Si mīe nbi, Si mīe gei gix, dīx jē dīx jeeix., gīe noh ndaex si yuh. Nyīiex si mēix rāng nang grāeng sang dox dix gah baox nbun. Hoig nan pao, gūad blag nyīiex si mēix, si mgīd blai grāi lāo jē mgrong houig gix, ah: "Eix log hoig daeh glong mōng dōm nbong haog, eix log hoig yūh ba bāox si nbaox si mīe dāi nāox. V fang mōh nan, ma hoig si ndōm eix, dāi log ang nyāng bruih, si ngīan log ang nyāng loi gah, kee mōh nin, eix deem houig dix grūb beix baox mīex, beix dax yīiex, gīeh beix nbāox dox si mīe dāi gah yix, gīeh dāi eix lom, gīeh gon eix hmom. " Hoig ah nan kaix, gūad hieh blai bīang diex. Būi nyīiex si mēix dox grāeng gah baox nbun. Baox nbun ndēeih rīeb dix si mgīd blai kom bīh dix ah "Eix log hoig briex dix mōh ba bāox, eix log hoig nbāox dix mōh bāox nyīiex, eix log hoig dōm nbong lai haog, mgrōh lai dīang, si mīe nang eix dāi dix blix, si ngīan dix loi, goi sug gah ndaex ma rōm dix dāe, kom nan, beix dax yīiex mīex geeing gū gaex, yix ang ndouih hlog gah si mīe goi, koi gah si mīe si ngīan dix, yix hoig dox hieh blai bīang diex. Hoig nan būi deem gūah grāeng vīex nyīex si mēix; man bāing dīx bod dox noh gah mīex geeing nbun, man lūng dīx bod dox noh gah baox nbun. Hoig nan, baox nbun deem bad la vīex nyīiex si mēix mgāig si ang kaix. Yūh būi gum ih moig gah nēix ia dan. Hoig ih būi moig, sang ing nyīiex si mēix pao, nyīiex nbun krei si mīe gū jē dox noh gah nyīiex si mēix vīex ing, baox nbun beeig maox klax dix, dox noh gah mēix mōuing ang goui gon an giex, gīeh kuan nbuan ang lai oud gah nyīiex baox nyīiex mīex dix, gīeh nbun an hu gēih gon si mēix, hya gon nbun. Hoig houig gix ndaex nyīiex si mēix pao, deem gīeh nbun an hu sum si mīe si ngīan dox nyīiex mīex dix ndaex ma, gīeh si ngīan an njiad hmom gūah, mōh sōun nbuan baox mīex, mēix mōuing an giex pai yāox būi heui. In mōh nbēen joux ba rāog ba baox. Kaix hoig joux gox būi ba bāox, būi dīx nblah ang dīe goui gon gox kom. Ba rāog ang od dig bāox dix gah ang bāox dix jīx goui gon, ja mōh nyōm oud būi dāe, būi briex bāox dix houig dom gūad soung heui.

Nbun hngei yūh gāing nqo hu ma goi kom. Njāo yūh nbun gāing nqo kom hngei dix, nbun Ba rāog njiad yīie gēih. Yām gēih nbun, būi yūh nbun nbaeg ndua, nbaeg maox gix, sin mox nū gēih būi gon mgō noh naing līh. Nbōg dīx nblah, joux nū gēih nbun, si mēix buing nād sad dix gah gix, nbōg dīx nblah si mēix naing nbun nū gēih. Loux lāo Ba rāog, naing si mēix nbun, mōh gīeh būi gon nyōm yāox geeing dix, nīad dix pai līh kaing ndāex vāig mīex dix. Hoig līh gon ngīe kaix, jao sud jao heem gon ngie, mōh yīiex gūad gix, mīex nbun gix, hoig bad būi si ndāing gon ngie, būi deem nom gon ngie id ndaex nob grēeb, gon ngīe hoig bōun līh kaing ndaex vāig, mōh heem būi noh gah rom hloung heui.

Kaix hoig gēih nbun, yīie mōh mīex nbun ba houig dix briex krei nbun, sin mīex nbun houig dix briex nbun yām gēih hya gix, mīex nbun gōn vīex ia dīx mu, ndai dīx blah, dox nbun leem gon nyōm gah. Kaix gēih nbun, būi gōn. ran dix bāeh ia bāing sou rom deeih. Yām ndīx, kaix gēih gon nyōm, būi gōn bāeh ia dīx mu dix mgāig si ang, būi deem ah si ang ia gēih gah. Si ngāix gēih gon ngīe, būi ang jū nyōu houig ndaex nyīiex an, hni gon ngie gah nbrax saex nbrax yīam gah.

2, Seed Jē Gaex Dix Mai Gon Brāix

Nbēen Ba rāog, joux hoig goui gon nyōm būi seed sum Jē gaex gon nyōm, jao seed jē gaex gon nyōm mōh blag baox ba houig dix seed. Nbēen seed būi jē gaex gon nyōm mōh nin; Joux mōh gon si mēix, būi go dix seed jē Ai, Nyī, Sam, Sai, Ngāox, Loug, Jiad, U. Sin mōh nyōm nbun, būi seed noh Jē Yeix, I, Am, Oug, Iad, U, Ib, Voux. Jē gaex mōh son būi si ngāix gēih gix, Ba rāog sum būi jē gaex gon nyōm mōh mgāig būi si ngāix gēih gix gah blag Rāo ma mai blag bīang Diex. Jē gaex blag Rāo ma mōh: Jē Gab, Nab, Rāi, Mēng, Bleeg, Gad, Kuad, Rōung, Dao, Ga in gix gao jē. Jē gaex bīang diex mōh: Jē Blāo, Nyī, Mao, Si, Se, Nga, Mod, Sang, Rāo, Mīed, Gae, Jae in gix gao jē ra. Kaix jē gaex in gix būi gon seed jē gaex dang nang om: Bāo, Sang, Lāo, Hlee, Jai, Tai, Dīe, Rang, Sin, Gloi, Song, Jang, Goui, Seng, Ying, Meui in gix. Jē gaex in gix dīx nblah mōh hod loux Hox, dīx nblah mōh si mīe būi gon dix lāoh līe yāeng hrom gēd dix nan. Om būi gaex bāo, mōh sang gīeh būi noh bāo nyīiex bāo yaong. Nbēen seed būi gaex rang, mōh sang gīeh noh gian log rang. Nbēen seed būi jē gaex gon nyōm yūh nin gon nyōm in gēih ngāix nab si uing noh jīx dix gaex "Nab" mai "Sae", sin mōh nyōm si mēix jē "Ai nab", "Nyī nab" mai "Ai sae", "Nyī sae" gix, sin mōh nyōm nbun noh deem jē "Yeix nab", "I nab" mai "Yeix sae", "I sae" gix yūh nan. Nbēen Ba rāog dīx nblah, gon nyōm ang jīx gaex jē gaex mīex geeing dix. Sin mīex būi gaex "gab" gon būi gī gēih gox ngāix gab, nyōm an ang lai jīx gaex nang "gab," būi ndēeih gīeh noh gaex "ga" yūh nan.

Nbēen Ba rāog, yām goug yōu būi bāox dīx, būi yōu ngīe jē bāox dix ah: Ai, Nyī, Yeix, I gix ngīe, in mōh nāb yung būi bāox dix. Sin būi yōu gaex bāox dix nong ah: Gad, Roung, Dao gix ngīe, mōh njug būi bāox dix. Jē gaex Ba rāog, ja mōh jē gaex seed sum mīex geeing būi būi gaex, būi ang lai bōun tai dix louh.

Hoig goui gon brāix būi pao, hoig mōh būi geeing būi, mīex nyīiex dix pao, būi gāb gaex gon dix mai gaex dix heui, gaex gon būi dix, būi mōh geeing dix, mīex dix nang heui. Om būi jē gaex nyī rōung, sin gon noh gaex yeix nab, būi ah "Nab rōung" gah noh, yām yōu būi noh, jīx dix ah "nab rōung", "Geeing nab" gix. Sin mōh nbun kaix jīx ah "Mīex yeix nab " "Mīex nab" gix yūh nan. Nbun mīex hoig mgrēng njū, būi ang lai ah "maix" gah noh, būi ndēeih ah "bax" om "mīex nab hu bax ndēe mox?", "noh" būi ndēeih louh dix ah "giex" gah nang, om "hu mīex nab ndēe mox, ang gīex dīe lao eix hmoung".

Būi hoig goui gon saex gon seix, būi ndēeih ah "Dax", "Yīiex" gah. Om būi dīx gaex, sin gon saex noh gaex Yeix mēng, Dax, Yīiex noh būi ah "Dax yeix mēng", "Yīiex yeix mēng" mai "Dax mēng", "Yeix mēng" gah, in mōh Doug būi gon saex mai Dax, Yīiex. Sin būi ang doug jē gon saex mai gix, ja mōh hoig goui gon saex, būi ndēeih tiex dix ah "dax" mai jē gaex gix heui. Om būi gaex dao, hoig goui gon saex pao, būi ah "Dax dao", "Yīiex dao" heui.

Nbēen Ba rāog, mōh njiad nāb yung būi bāox dix, mox ba ko dix ah baox, mox ba ko dix ah mīex, mox ba ko dix ah dax, mox ba ko dix ah yīiex, būi nāb bāox dix goui jē goui jad uig. Loux Ba rāog, ah būi "Dax Yīiex", hoig mōh dax yīiex kom blag mīex blag geeing, mai gūad si ndū njū mai dax yīiex eix uig. Ah būi "Baox Mīex" mōh nang kom baox līh baox nyīiex mōuing nyīiex mēix būi mai būi dang vu si ndū njū mai mīex geeing būi. Bāox gei geeing eix būi ah "Dīng" gah, būx geeing eix, si mēix ah geeing iag geeing ao gah, gah jīx dix ah nang geeing sam geeing sai gah, nbun būi ah mīex iag mai mīex am mīex oug gah. Bāox gei si mēix; hag diex dīx nblah ah "Aig" gah, bāox gei nbun ah "Ou" gah. Ba rāog gī mōh būi ang eix dōng jē gaex, gī mōh gox būi nbrah māeng dang ka, ja mōh si mgah si mīe būi mai bāox dix, mōh nāb yung būi noh goui gaex goui jē, ang būi si mgah nyim mai bāox dix.

Nbēen Ba rāog, hoig ndūd si ndēing gon ngīe, būi nbrēi dix gīe si ndāing an ndaex man briex hmom, hoig nan kaix, būi vīex gon ngie līh blih dix braog yaong braog lōng. Mīex gon ngie sāe [?, sic] dix būx gon ngīe, doug dix mgiang māex, vīex gon ngie līh blih dix kaing, lōng braog yaong, hngiad loux nbrāing loux sim gix, mgāig jē ba jō dix ndaex grax ndaex laex. Gon ngie kom mīex noh, ja hoig blih dix līh kaing yaong, sin groux jō saex yāox yūm kaix; ang lai son dix mōh yūm jāox, hoig son dix mōh yūm hmom heui.

Ba rāog būx gon nyōm gah nīex. Nīex būx Ba rāog ang om nīex būx Hox, Ba rāog mōh ngīe būx gah man bāing, man lūng mai man hrix gix ngīe. Būi nqoug nīex blag ngai dix gah naog. Hoig nan būi deem om gon nyōm gah ndai kaix.

Ba rāog hod dix rū mai geeing dix, mīex geeing gī dang hu gox kaing bāox dix, sin gon nyōm oud mai mīex dix, mōh gōn hod dix rū mai geeing dix.

Rū Ba rāog goui dīx nga sam sib jē mox nieh, eix dīag dix yāox gah hag diex Yaong soi, goui rū Yaong gaeng, Si nīex, Sai so, Yaong rūng, Si mgū, Bang bla, Mōuig dōun, Ba hrax rū in gix. Yām in si ngāix, Ba rāog hoig sīao rū jē jīe Hox, om Yaong gaeng mōh "Tian", si niex mōh "Siao", Sai so mōh "Jao", Yaong rung mōh "Li", Si mgū mōh "Geng", Bang bla mōh "Bao", Mōuig dōun mōh "Joung", Ba hrax mōh "Zi". Rū Ba rāog mai rū Hox ang dīe goui ndēe jō bāox dix, ja mōh ngīe hox mai lāo see gix ba ja nyim dix seed Ba rāog sīao rū jē jīe Hox. Eix Ba rāog dee dang goui rū nang, ko eix dang sīao rū jīe jao dix yāeng būi nan.

Nbēen Dūah Yām Hngei Nbōg Hya

1, Nbun dāeg gēih ang jū bih nyīiex, hyaig ngai gix gah.

2, Nbun dāeg gēih ang jū jāing grāeng mgiex nyēix, nbrax māo gaing gix gah sax.

3, Nbun gēih ang goui dīx kix, ang bōun hu nyīiex goui rū dao yūh blai, lāex blai gah.

4, Nbun kraox gēih ang bōun ih blix nīex, saex gi hrang gix gah.

5, Nbun kraox gēih ang bōun ih nēix sim, hid rom deeih gix gah.

6, Nbun kraox gēih ang bōun ih nēix gax, si nbriag gix gah.

7, Būi goui gaex ang bree mag grām dāi, krum loi mag grām gah.

8, Būi goui gaex ang bōun som eeb hngoux ngai, hyab brīex gah.

9, Būi goui gaex ang bōun ih brīex ba dūah, dox ih noh, jao nyīiex hyab brīex brēem gah.

10, Būi goui gaex ang bōun glom būi yūm, lāex gon nyōm būi gah.

11, Ang bōun vīex oux glāi, brīam [sic, cf. WHJMCD bīam, brīem] glāi, sūb glāi houig nyīiex kraox gēih būi, gēih līg, hni gon ngie gon līg gah.

12, Būi goui gaex ang bōun nyāex blai si mgīd, yīie lāex gon nyōm gah.

13, Bō yūh mung, dāing, bou, ndō rom mai yām hngei mōuing dix, yūh mung, dāing, ndō rom yīie veing nqeeih gon ngie gāh, yūh bou yīie mgrōn gon nyōm eix gah.

14, Gēih nbun ndai, dox ang si ndāing gon ngie nyāng ndūd, ang gīeh nyōu brāeng, hni gon ngie gah.

15, Būi goui gaex ang bōun ih brīex ngai nyīiex kraox, pan ih, hyab brīex jao nyīiex gah.

16, Nyīiex dāeg gēih gon ngie, ang bōun vīex gīang lai, sim saig, si mgrid si ndou gix houig ndaex nyīiex, pan vīex houig ndaex nyīiex, nbeeig gon ngie gah.

17, Nyīiex dāeg gēih gon ngie, geeing gon ngie ang bōun houig nyīiex jīx yūh hriam, pan houig, ndu mēeih gon ngie gah.

18, Nbun hngei ang bōun houg grāeng dix gah mgrīex, pan houg, lāex gix gah mai yung yang gon gix gah.

19, Nbun. hngei ang bōun njāeh dix dēei hngoux kraox si vōng kraox kaing ndāex grao, dox njāeh dix dēei hyab brīex gah.

20, Bō bāeh si uing kom hngei mōuing dix, dox bāeh būi noh, nblein gon ngie ndag dix yāeng si uing nan gah.

Puan: Nbēen Brīex Saex Si Nbaeng Yūm

Mgrong Brīex Krei Saex Yūm

Ba rāog ndaing nbrēi krei mgrong saex mgrong yūm, Loux ah Ba rāog dīx mgūm: "jīx brōng eix mai būi glōd dīx mgōng, ang eix jīx nyei mai būi yūm dīx gaex." Loux ah būi sin eix ang jīx krei saex briex yūm, yīie gīeh eix lāex kaix dix.

Ba rāog mgūah būi yūm hmom mai būi yūm jāox ra jē. Ja mōh būi yūm gah saex, būi yūm gah gūad soung dix, sin yūm ndaex nyīiex mōh son dix mōh būi yūm hmom. Jān būi yūm gah nād mōg, ngū kix, rom nīem, būi dang blaex dix, būi yūm kom hngei mōuing dix, nbun yūm kom gēih kom hngei dix, son dix mōh būi yūm jāox uig heui. Nbēen krei būi yūm jāox mai būi yūm hmom ang om bāox dix nang.

Būi yūm hmom ga sang yūm, bāox nyīiex bāox yaong gon grōum dix braog noh, ga sang yūm noh gon grāi bāox nyīiex dix hmoung loux mōing dix. Yām ndūd hrom būi, jao nyīiex buing nād, grāi būi hmoung. Hoig nan, būi ran dix kouig ngai jeeb grāeng būi yūm, būi yūm mōh jeeb būi noh ih grāeng nblag, yām briex būi būi yūm ndōug nīang [?, sic], būi hlob noh gah brūx nblag. Hoig hmoung būi yūm būi kaix, bāox nyīiex būi yaong, bāox aig bāox ou gū gaex ndaex būi houig dix briex saex si nbaeng yūm heui. Būi vīex blai eeb dix houig dix gum nyīiex yūm an. Mai gaing mgāong būi yūm mōh jao mgiex gaing yūm ba ngōm gah, noh gūan dix si mgīd blai eeb vīex būi. Nyīiex būi yūm an, bāeh ia jīa blai, suad līg soux ia sim, jao jīa blai eeb ba yūh brīex brēem, mōh keui nyīiex būi yūm, keui nyīiex rū būi yūm an gix ba mōh jao krei heui.

Būi yūm hmom, būi dox noh vīex long. Long vīex būi yūm, ndīx mōh long kaox ran hu būi mgū kaix yūm noh, long kaox ran būi dix mgū yīie mōh mgū būi dix yūh gah kaox dāi glo [?, sic] mai kaox da ba on dix saig. Kaox dīx nbāex būi lūg noh mōh ra blag, saig mgrāeng ndēe sang noi dix būi yūm oud gah. Hoig saig būi noh kaix, ndēeh [?, sic] gāb dāe mōh kaox dīx nbāex. Yām in si ngāix, kee ang kaox dīng lai nīe, būi nbieh sīao pia, gāb pia mōh long. Ba rāog ang sax nta dix yūh long vui sang yūm dix yāeng Hox nan, dom būi hoig ndūd hrom hoig yūm būi dom dāeg krei dix yūh long.

Nbēen Ba rāog, joux yūm gūad soung, ja mōh bāox nyīiex noh būi hoig goui nyīiex yaong, dang oud dang goui nyīiex yaong, būi gōn līag man bāing puan līah kaox, hlob būi yūm gah, man bāing in Ba rāog deem ah "Man kai kou" gah.

Joux yūm būi pao, nyīiex būi yūm an, ran dix bāeh ia jīa blai, suad līg rōng dix yūh klai gah, nyīiex jao mī ndīx, gon bāeh mōi yūh klai gah. Sin līg ia nyīiex yūm ang goui, jīx dix līag dix bāeh. Līg klai. bāeh būi, hoig līeh būi noh, būi gon nbrēi dix nqag si vād, dom, nkin gah hmom ang hmom. Sin līg klai ang nyāng hmom, būi gon nbāox bāeh yūh noh dom hmom.

Būi houig dix gum nyīiex yūm, dīx nblah ngeei loux, dīx nblah yīam yūm. Būi njiad ah nqom kom yīam dix, nqom yīam būi gah ang om bāox dix. Om loux yīam būi mīex geeing dix ah nin:

Mūg eix daing gu gie kai hroi,
Sōi kaix blaig mīex geeing eix daing;
Mgrai kaox blaig eix lūd hroi daing,
Mgrai mīex geeing eix lāex nyīiex yaong.
......

Loux yīam nbun mēix dix ah nin:

Jeeb bai om bīang mgōng veeig veeig,
Hvaig ngai ex ang lai yāox nyīiex;
Boud moui ex mgōng gīd dix kix,
Mgrai kun ex kaing ma tai dix.
......

Hmoung būi loux yīam yūm uig ndūd ngīe hlaing [?, sic], būi yīie roig rom ngai gah. Ndīx, hag diex Yaong soi, joux yūm gūad nyīiex si mīang yaong, būi gon lāig nkraoh si ndaing mai. Joux nkraoh būi kaix, brāix glong nyīiex yaong njiad si loh si nkong. nyīiex yūm an gon suad mōi būi houig dix gum ku gix ih.

Ba rāog joux yūm būi mōh si nbaeng būi noh ndaex diex, Ba rāog dang mgūang si mēeig gū yaong, Dīx yaong goui mgūang si mēeig dīe ra ndaeh; dīx ndaeh mōh si mēeig būi yūm hmom, dīx ndaeh mōh dīag si mēeig būi yūm jāox. Dīag si mēeig oud mgreem yaong, blag lāig si ngāix. Dīag si mēeig būi yūm hmom oud blag ndom, dīag si mēeig būi yūm jaox oud blag mguax. Ndīx, yām sang sōg būi ndēe sang si nbaeng dix būi yūm, būi gon vīex dom ia hu prad mguang sang si nbaeng dix būi yūm. Būi hu qae dix bloi dom ia gū si ndāeh, joux max dom ia ndēe mox, mōh muih noh dix si mēeig ndēe an. Ndaex sī mēeig, būi gaong noh hod mgōng, yām hu sōg būi ndaex si mēeig, jao glom vāig goui dīx gaex, hoig dum vāig ndēe mox, gī jō gox ndēe nu ndēe gian, ndaex si meeig brim būi gix, ang ndouh lai bōun louh dix. Sin jō ndaex si mēeig brim būi, joux yāox jō mox dix sud grāeng būi yūm vēui an, om kri gōn, gix ja grāi lāo noh mai jao nyīiex būi an, mox jō mōh būi an ba jīe heui, jao nyīiex an ang lai jīx dix ndēeih jīe. Yām gaong būi ndaex si mēeig, sin būi leui groux vaoh si ang būi yūm ga an, hoig gaong būi ndaex si mēei, būi ndēeih ndāeh noh greem gix, jīx dix pad dig nang gix. Hoig hmom yūh būi ndaex si mēeig būi ndēeih ing ndaex nyīiex, dom si ngāix hoig ngeih dix nbōg ing nyōm liang būi dom dāeg vīex būi yūm hu si nbaeng.

Yām sang vīex būi būi yūm hu pao, jao nyīiex gon sae māe būi yūm mgrūm. Ndaex long, būi gon sae grāeng jeeb brūx id noh mgrūm, grāeng sīao būi yūm om o, dong, ngoud ngōm, yāe ndua gix būi ndāeh noh blag brāix, ang sae ndaex si mēeig mai noh. Būi yūm ga sang si nbaeng būi noh, jao nyīiex gon krei noh vīex grāeng krai, si mīe si un dom mgrūm.

Yām vīex būi noh līh kaing nyīiex pao, būi blag long noh, būi gon buing nād bao būi yaong hmoung gah sang vīex dix noh hu. Yām vīex būi noh līh kaing nyīiex, jao mgiex gaing yūm hruad hngoux gah būi si mgrong noh kaing nyīiex, houig blag brāix būi gon brēi dix briex grāeng joux noh hmom oud ndaex long. Hoig vīen būi long dom hmom, būi deem dāeg si mgrong noh hu, jao si mgrong noh ndīe boun gaex, būi nbāox buing nād kom vīex dix būi yūm hu houig ndaex si mēeig kaix. Hoig nan, bāox nyīiex bāox yaong noh, njāeh dix sae diex ndaex si mēeig dīx gaex loui ndōm, būi yaong mox yod sūb sae sub ndaex si mēeig dīe dīx blah ra blah. Hoig nan būi deem brēi si mēeig hmom kaix, hoig briex būi si mēeig hmom pao, jao mgiex gaing yūm an gon brēi dix dēei hlax kaox dix bih bīang si mēeig leing ngīe gah, hoig nan, dom gang gi kaox si mgong bīang si mēeig. Hoig si nbaeng pao, būi ndēeih krom bāox dix ing houig gūm nyīiex yūm an, kom ndēeih ing būi, būi gon buing nād nang, hnie būi noh mōh nklad dix si ngīe, nyīiex yūm hmoung gah buing būi nād, dōng noh mōh hoig si nbaeng pao, dom rian rom vēui būi si nbaeng, houig būi pao dom gūan dix njō būi kouig daix jaong dix gah. Nbēen Ba rāog yām hu būi si nbaeng būi yūm, būi njiad hod bāox dix hmom ngīe, ang būi ndīg loug bāox dix, ang bōun gīeh līg soux ia sim dīang si nax bāox dix, yām si mgrong būi būi yūm hu ang būi laex dix ndaex grax. Hnie būi noh ang hmom, sin līg soux dīang si nax būi mōh gon sang yūm būi.

Kaix ngāix si nbaeng būi būi yūm, nyīex būi yūm an yīie ndēeih nqag si mēeig būi yūm an, nqag gah goui kaix dīd dīx ang goui, joux ang kaix dīd dīx goui gah mōh son dix hmom, sin kaix gū jē goui gah, yāeng kaix jāong līg jaong soux gix, sin ndaex goui bīang si mēeig gix, sin diex si mēeig mgreh nguan gix mōh ang hmom, mōh gon sang pai yūm būi, sin yūh nan, būi nbāox yūh klai dix nbōg, deem ang gīeh būi nbāox yūm.

Kaix hoig si nbaeng būi būi yūm, nyīiex yūm gon pag ndaex nyīiex gah līg dīx mu, nēix līg in gon dox noh gah jao yūh long, jao yūh long nyīiex yūm an gon yāox dix vīex hngoux dīx gaex dīx saing, māe dīx hmeen, sūb dīx mīe, blai dix gīn gīeh mōh rīang yūh gix long.

Kaix yūm būi mōh gon dox būi gaing yūm, yām yūm būi jao mgiex gaing mōh ngōm mai gaing mgāong būi yūm, gūan dix si mgīd blai vīex būi gum, kaix hoig si nbaeng būi būi yūm, mōh gon dox būi ndeuih yūm gah jao mgiex gaing yūm. Joux yūm būi mōh baox būi ba ngōm mai gaing mgāong mgiex gaing yūm, sin jūb nyīiex baox ang lai goui ndaex hag diex dang gix, būi jīx dix dox gah gūad nyīiex si mīang yaong, sin gūad nyīiex si mīang yaong ang jū dix mgiex gaing yūm an, būi jix dīx dox gah bang kaox, dox bang kaox ih. Nbēen Ba rāog, mōh ndaing nāb yung būi baox dix kaing mīex geeing dix. Būi log dīag loux ah "Dāi kaox baox mīex"; "Nyīiex baox noi nōng dīng." Ah būi dox dix gaing yūm, mōh dox būi grāeng jeeb, grāeng sīao būi yūm an yām nbrax dix nāox. Sin mōh si mēix ba yūm, kaix dox būi grāeng an gix, būi gon nbāox dox vāig dīx grei, ag dīx mīex, man kai kou dīx blah, hngoux dīx saing, mae ra loui hmeen, dox noh gah nyīiex jao mgiex gaing yūm an. Sin mōh nbun ba yūm, jao mgiex gaing yūm mōh blag brie noh mōh kee ah gon noh baox gah gix, kaix yūm būi deem dox grāeng gah brie nbun, kaix grāeng an gix, būi gon nbāox dox, yāe dīx lūg, si vōg dīx māg, hngoux dīx saing, man kai kou dīx blah, mae ra loui hmeen dox noh gah nyīiex brie nbun an gah jao mgiex gaing yūm. Nyīiex mox rīeb gaing yūm, būi gon rīeb dix bāeh nang ia nyīiex dix, jīa blai nyīiex dix, sin ang mōh nan, jao mgiex gaing yūm an yīie mad yīie saex gah.

Kaix hoig si nbaeng būi būi yūm, nyīiex būi yūm an gon dūah noh dīe loui nbōg kaix ngāix si nbaeng loui ngāix, ang bōun hu ma goi, ndaex dīag ndaex dū, kaix an hoig si ndāeh ngāix yūm dīx nbōg dūah dīx nbōg. Būi dūah noh dīe loui nbōg, sin mōh mīex geeing ba yūm, si ngāix yūm gix mōh si ngāix mīang nyīiex eix heui. Ngāix mīang nyīiex eix, eix ang bōun dix yūh gāing dīng gah, ang bōun jōuih līg soux ia sim dix gah, sin eix yūh gāing dīng, jōuih līg soux ia sim gah si ngāix mīang nyīiex dix, yīie mad eix gah, mai yīie lāex nbrīe eei eix gah.

Kaix yūm būi, jao nyīiex an gon lāng ndaex nyīiex dix gah līg hnga, būi ah līg "hlob" gah. Hoig nan, būi deem goug kuan hvaing ngāo dix kaix lāex nyīiex dix. Loux ah Ba rāog, eix gon būi bīang hag diex, goui kuan ngāo eix gū gaex, joux jō eix gāing yaoh gāing hlad, kuan ngāo yīie luan gah, joux luan kuan ngāo būi būi yīie bōun saex, yīie ang hmom gaex ang nyōm oud gah. Kaix yūm būi būi dom gōn nbrēi dix goug kuan hvaing ngāo dix.

Būi yūm jāox, joux yūm ndēe an mōh si nbaeng noh ndēe an, sin yūm blag brāix, būi ang lai vīex houig ndaex nyīiex ndaex yaong. Būi yūm jāox, būi ang dox vīex long, būi bua noh gah nqad, si mgrong noh gah kaox, gah oux dīe dīx mgong ngīe. Sin mōh nbun ba yūm kom gēih dix, būi ang vīex līh blag ndaex si vīex, būi douh nding nyīiex vīex noh līh gah. Būi yūm jāox būi ang gīeh dīang som, yūm ngāix mox mōh hu si nbaeng noh ngāix an. Hoig si nbaeng būi noh, yām ing būi kaing si nbaeng dix noh, jūb būi si nbaeng ang bōun ndēeih mgī blag kaix dix. Hag diex yaong rāog yaong kaox, būi yūm jaox gix ang si nbaeng ndaex diex, gix vīex būi yūm jāox an hu dīag si mēeig būi yūm jāox, gix ja gīe noh gah grāeng id nie [?, sic] nqad, hu keem gah hlax kaox kaix.

Būi yūm jāox būi dee bāeh noh klai līg soux ia sim gix nang. Hoig si nbaeng būi noh, jao nyīiex gōn lāng ndaex nyīiex dix gah līg hnga, goug kuan hvaing ngāo dix nang. Nqom briex krei būi būi yūm jāox, dee ndeix om briex krei būi būi yūm hmom nang, mōh ngīe ang od haoh mgrong hun jē yāeng būi yūm hmom nan.

Nbēen Ba rāog, hoig si nbaeng būi būi yūm, būi ang lai hu nqag hu si mī si mēeig yāeng hox gū nūm nan, deem būi ang hmom oud kaix yūm mox būi deem yīie joux nqag joux krei si mēeig būi an ngīe.

Nbēen Dūah Mai Saex Mai Yūm

1, Si mēix dox yūm, bō dox vīex ia si mēix, dox vīex ia siang.

2, Nbun dox yūm, bō dox vīex ia siang, dox vīex ia si maix.

3, Yām glom būi yūm hu si nbaeng, bō gīeh gaing hu si vēui, ndēeih nqag nyīiex yaong, saex būi gah.

4, Gīe Būi yūm gah brūx nblag, bō hloub ih log būi nbrax nan.

5, Gaing līg, Gaing mōi bāeh būi būi yūm klai, bāox nyīiex būi yūm an ang bōun ih, pan ih, mōh ih būi gaing jao dix.

6, Būi yūm jāox, ang bōun vīex long, dox yūh gix noh vīex long, lāex yaong gah.

7, Dox yūm būi, būi mad bō krom dix houig gah si vēui būi, pan houig, nīe ndēe mad gah.

Līah: Nbēen Grāeng Jeeb Grāeng Nbrēi

1, Grāeng Jeeb Nqom Louh

Gon Ba rāog mōh gon būi njiad hang hrom hang hri, ba lāoh nqom hmom si mgah dīx jē heui, blag grāeng jeeb nqom nbrēi gix dix gon dang kaing bāox dīe liag, njāo nin, grāeng jeeb Ba rāog dom hun jē haoh mgrong.

Ndīx, njāo ndah nta gāing nqo yūh Ba rāog. Nbun ndai vūg gix geei, daing gix man, mōh ngīe gūb gix dang jeeb ngīe, kom nan gon ang gūb gon brāix gix jeeb mai, būi ndouh klax blāi grāeng, būi hri graeng jeeb gin ndaing haoh. Ndīx Ba rāog ang jix daing Giab, būi ang dīe yāox dix jeeb Giab. Si ngāix hoig hod nbēen hmom vīex Goung qang dang, būi ang jeeb Giab ang lai nīe pao.

(1) Ba rāog giex ba lūng

Gon būi gū jē dee dang goui ba muih gix. Log mgrong muih jē yian sex ba raoh, ba si mgraing, ba bāing, ba glāi in gix, ang peix om bāox dix. In mōh grāi eix kom uig heui. Noh dee goui nang yūh nin, jē gon būi dīx jē, hrom muih gaex būi mox gah ang dōu om bāox dix, maix muih ba raoh, ex muih ba glāi, noh muih ba si mgraing nin gix.

Ba rāog mōh jē gon būi dīx jē rāeh sēe, grāi eix noh kom uig heui, pan eix sog yian sex jē ba muih gix, yian sex ba bōun doui sōun gix, ko dix mōh ba lūng heui. Njāeh dom njū mox ndīx houig dom in si ngāix, gah ndaex gāing nqo ba yūh gon Ba rāog mai ndaex si ngāix som oud gix uig heui, ndāing haoh ndaing nīe gah muih gix yian sex lung, log in gix.

Grāeng lūng kom njūng: Grāeng jeeb Ba rāog, mōh grāeng lūng ba mōh mīex. Nbun si mēix bai sang nbrēi dix, gon sae nang ba raoh, ba bāing, ba glāi, ba si mgraing in gix hu mai grāeng lūng, log sae si nbēix bāing mgreem si nbēix lūng, log bag dāi gah log gaing, mgrāe luad gah ndai lūng, in gix, mōh sang gīeh grāeng lūng nīe ko mgrang.

Loux Ba rāog goui yūh nin dīx mgūm: Lūng hrang dom mgrūm ngīah, luah jāong dom mgrūm hu. Ba rāog njū ndīx, mōh lūng hrang ba hmom. Dīx nūm dīx nbōg kix jai (kix len bied), gix hu bōun npum (Dīx nblah bieh blix, dīx nblah jaig rāo) ndaex dīag, vīex houig jiad gah hrang dix (sāi ndaex mōing dix), jiad loui boun nbōg, hrang gix lūng ngīe gah. Gix hmaing gon gaex yūh hrang būi mai.

Haeg gaing nīe lūng nīe hmom. Gon Ba rāog ndāeh mōh nbun ndāeh mōh si mēix, dōu mīe būi haeg dix nīe lūng gū gaex. Haeg mox nīe lūng būi nīe nkouing gah.

Loux Ba rāog gōn goui dīx mgūm ah nin: Nbun bāing nīeh, ma vīeh rīem. Nblēih nbun bāing, roung mōh sang yāog yō nbun lūng heui. Jē ngai mgāig in ko ang ko nbēen lī, an dang mōh dīx jē.

Ba rāog yō gah hmom nēix hnam būi dix gaex, dīag noh mai hlax loi. Hmaing noh njiad "Lūng hlax loi soi hlax ndim ngīe". Hlax loi mōh njiad glāi um lūng blang ndaing mgrāng dix yāox.

Būi gaex "Lung" ndaex būi Ba rāog gīed haoh. Log "I Lung", "Sai Lung", "Kuad Lung" in gix, mōh jē gaex njiad muih hrom gon Ba rāog. Ba sum jē gaex dix ah "Lung", ang od ndag mōh Lūng nēix hnam ngai nbāoh gix, dīx nblah nbāox gon bāing gox kaing ba ang gaex "Lūng", dee ja mōh hmom jē gaex in.

Mgrong hrom muih Gon Ba rāog ba lūng gōn gin haoh, ang lai blih diam līh uig. Ndāeh ah yūh gah mox, Gon Ba rāog hrom muih jē ba lūng, mōh njāo njiad goui si nbrom si vōui, om ba sang mōh jē ba rad reeing būi gah, Būi roi lūng rad kaing bāox, būi hmaing mōh jē būi si ndong hrom, būi lāoh gāing.

(2) Nqom grāeng jeeb ndīag nbrēi

Gon Ba rāog njiad muih būi grāeng lūng. Log gaing, Si nbēix, Ndai, Klax in gix mōh njiad bai sang jeeb būi ba lūng uig. Nbun gix sin hrang mox Lūng son būi noh mgrāng heui.

Si mēix Ba rāog mōh klao būi gaing dix, ndaex kuan būi njiad ndāeh haeg kuan dīx hnyom, būi ah "Haeg kuan" gah. Si mēix njū ndīx, jeeb log gaing, log gaing goui ba lūng, b bāing mai ba raoh. Jeeb būi log gaing lūng, būi gon sae man bāing blag vēui dug dag ngīe, npaeng njiad bliao noh vug vīed dīx. Si nbēix mōh jeeb būi si nbēix dag dāo mai si nbēix njūng; klax deem mōh klax ndīang dog, klax vīeh ndaex jāong, si mēix Ba rāog njiad gon nbrēi dix hnod nyōi dix gah maox klax hag mai maox klax man lūng, man raoh gix. Ndīx, būi gōn deg gōung, hnang si mgūn gix. Njū ndīx, si mēix gon jīieh hyaog dix ih nbee māe, loux lāo gūad ndīx, mox ang jīieh hyaog dix yām glōd dix, sin yūm sax, noh nbee ngō ndaex dīex sax. Si mēix Ba rāog ndīx, gon jeeb nblēi māe nblēi dōng gix nang, nblēi jeeb si mēix mōh nblēi mu, ang blah yāeng nblēi jeeb nbun. Jeeb si mēix nblēi, yīie mōh nblēi jeeb būi mai yām goug noh kuan dix, hvaing noh ngāo dix, mai nblēi jeeb būi mai jō dix saex ngīa, gīeh noh gūan ba kreeing ba nbrai kaing jao noh.

Si mēix gon baeng mgrāng dix mai gōg dix vāig, mgīab dix ag, glom dix nād. Sin si mēix mox ang gōg vāig, mgīab ag, glom nād gix, būi hmaing noh ang mōh si mēix hmaing. Gon si mēix mūan vāig, ag gix dom yām iag dix heui. Nqom Ba rāog, dom si mēix mox gōg vāig, mgiab ag, glom nād gix būi dom son noh mōh nqom si mēix nēix si vāi, mgrāng jao bou, ko han hloung heui.

Gon nbun Ba rāog njiad nbrēi gix dix puad man haeg briex maox hom dix, njiad briex gix ndāi hmai gix jah dix. Gix ang graix dix gah si ndah, gix siang hrang dix gah npum lūng. Būi deem ah Loux "Lūng hrang dom mgrūm ngīah."

Nbun Ba rāog, gix yang haeg dix lang, yūh mgrāng dix mai man haeg. Nbun gūad gix puad haeg dix jeeb dix ih log gaing, Log gaing jeeb nbun dīng kaing log gaing jeeb si mēix, rīex nbīang rīex vīeh kaing log gaing jīie si mēix, bīang log gaing gix gōn nbrēi dix sae dix bag blix luad gah ra mu. Nbun mīex rāe njū, yūh dix ih man haeg, bīang man haeg sae dix bag blix luad ra mu. Nbun grih si lao njū, dix nblah sae dix ih man haeg, bag blix luad; dīx nblah sae dix ih nblah haeg gah bīang ndoung dix, puad haeg dix npeeih blag grei dix.

Gon nyōm nbun, yām dāeg goui gix loui boun nūm, hoig jīieh hyaog dix, sae dix jeeb grēem. Nbun mīex yīiex gūad sae dix vīex nbee. Jē grēem jeeb nbun ndaing haoh mgrong hun jē. Ndīx, nbun gix gon njiad daeg gōung gah nkoug, dīx nblah mōh daeg blōi daeg nblūx gix. Gah nyōi gah blong daix mōh gon vīex gix blōi, nblūx gix. Gah blong daix gix gōn jeeb dix ih nblēi, nblēi ih nbun Ba rāog mōh nblēi māe blag nīe, dīx nblah gon njiad yūh rīang dāi gū jē gah, dīx nblah yūh noh dīx mu ngīe. Ndīx, nbun Ba rāog, jeeb ndai ang gix ih maox ndai, mōh vu hvian gix maox blōi, maox nblux gah nyōi gix. Nbun gōn jeeb log jāong, ih si mgūn, si mgūn ih dix bīang log jāong, si mgūn ih gix goui ndīe gao nqaeg haoh.

Njāo dang mgrong goui si youx yaong oud būi, nqom nbrēi nqom grih nbun Ba rāog grāeng jeeb ndai ja dix gon dang si youx kaing bāox dix. Yāeng hag diex mgōng Qang yuan, Si meng dīx nblah, ndai ja grāeng jeeb gix ndēix om bāox dix, mōh ndai brēeih lai, si nbēix dag dao. Ndīx mōh man dang daing, si nbēix dang jāing, mōh geei dang vūg, luad dang rōn gix. Si nbēix gix gon jāing gix dom beid gū gīe, ndāi daing gix lāi dix gog yāeng lāi gax lāi si yōng nan. Yām in si ngāix, hod dang baeng būi grāeng dix yāeng gon Hox log gon Siam nan. Jeeb būi si nbēix gah man daing jāg, daing būi ndai gah luad aing gōng. Hoig lāig būi nbēen Hox nbēen Hiam [?, sic].

Nbēen Dūah Gah Jeeb Grāeng Krai

1, Bō ih grāeng nblag, id brūx nblag, saex yūm būi gah. Ba jeeb grāeng nblag, id brūx nblag mōh Būi yūm.

2, Bō jeeb grāeng kraox ngāix si vāi, yīie brōui yūh ngū grāeng eix gah.

A Līah: Nbēen Nqoung Biag Ndīag

1, Nqoung Biag Ndīag Vō

Loux yām bīh gūad mai Vō ah nin dīx mgūm: "Biag gon ai, Jāi gon nyī, Vō gon sam." Eix Ba rāog mōh dūah būi Biag, Jāi, Vō in gix loui mu.

Ndī ndīx, gon Vax gon Ba rāog ang dīe nyāng dōng dix dūah Vō Van. Ba rāog mōh lāig būi lī brim ndīx, si ngāix dūah būi mōh si ngāix gīd būi gaing, mgū būi grōg, dōm būi si nbaeg, biang būi si vāi in gix, si ngāix in gix mōh si ngāix dūah būi nyīiex būi yaong, si ngāix laex būi dix ndaex nyīiex, si ngāix ang būi bōun līh kaing yaong ang luan kaing lōng, ang lāig ndaex glong ang hu ndaex dīag, būi oud dix laex bāe dix som ngīe nyīiex jao dox gaing bīang si vāi, bāeh būi ih mōi, ngoi būi nyāex blai nūm, guih būi som eeb bīd kig būi ih nēix nqia. Nbōg yām dūah būi noh gah ang om bāox dix, nūm dix nblah dūah noh boun puan nbōg, nūm dīx nblah dūah noh ra loui nbōg. Kaix ndīx, njāo ra lai oud būi mai bāox dix, ra lai hrom mai bāox dix, gon Ba rāog yūh līg lāi lī oud ko mai nqom dix nang.

Kaix hoig bang eix Nbēen kraox ndaex hag diex ndīx, oud mgreem ndug ndai Dang eix hu grax nbēen Se hui ju yi ndaex hag diex dax ndū eix, gon būi gū jē hoig lai muih hrom būi bāox dix, gon Vax gon Ba rāog hoig yāox dix si ndū a kuang mai gon būi gū jē. Nbēen oud gāing yūh gon Ba rāog hoig haog huan heui oud mgreem ndug ndai Dang eix gon Vax gon Ba rāog hoig dang din nbōg Vō si ngāix dūah dix. Hag diex gon Vax gon Ba rāog Qang yuan Si meng hoig din haog kix ndaex gao ngāix boun gū nūm mōh "Vō gaing hngoux Ba rāog". Njāo nin, hoig nīad gīeh gon Ba rāog mgrūm hrom mai Dang, sae rīang dix yūh gāing sian dai hua boun mu hu grax Se hui ju yi ang lai mgī«.

(1) "Biag": Biag mōh Vō njāeh Ba rāog dix dūah

Ndaex dīx nūm mōh njāeh dix dūah nbōg in heui, "Biag" hag diex dīx nblah ah "Ih hlax goi" gah. Biag ndaing dīng jē gah Ba rāog, mōh ai gah Vō dig nūm brim, rīeb nūm kraox, gīeh noh mōh Vō dig ba brai [?, sic] ba lāex dox ba lāoh ba līe, mōh Vō dig jao hab [sic] vīex kuan mī, mōh Vō gīeh būi nyōm oud si u goui, mōh Vō gīeh būi mī hmag sag som; Vō gīeh būi dēei ba ndūd sud ba yīie; vō gīeh mōi naog gōg, līg naog ndang, ia nāog gāeg; Vō dig ba jāox Vō bang ba kraox ngāox ba hmom heui.

Ga sang dūah būi Vō "Biag", gūad nyīiex si mīang yaong gōn dēei ia si mēix raoh dix yūh mōuig yaong gah. Hoig nan kaix, būi dom ho nbrīe kong dix ing ndaex nyīiex yaong uig, dēei grāeng krai dix houig id ndaex nyīiex, ang bōun gīeh nbrīe kong grāeng krai dix id blag brāix nyīiex dang bro. Si ngāix in ja mōh nbrīe kong grāeng krai krom houig ndaex nyīiex kom uig.

Ngāix dūah būi Vō, bōun ngōb, būi gīeh nbun ndai vīex dom ia, gīang grouh hu jeig hlax goi, blix goi houig ndaex nyīiex, hoig nan būi gūad dom ih brīex ngai goi. Bīh gīang hvaing kuan ngoi. Nbōg dīx nblah, būi gōn bāeh ia jīa blai, gon seed si ang ia gia kuan ngoi brīex sang bōun dix nūm houig. Nbēen Ba rāog, njāo njāeh būi dix bih hlax goi si vēui, mōh njāo gaex goi si vēui dou ma gū jē uig. Njāo mōh goi ba jāo gaex si vēui, hlad būi goui gaex hni gaex dēei dix ih si vēui būi, sin būi goui gaex hni gaex dēei si vēui būi, ang hngoux goi jīx haog huan goui dou gah, lāex dou ma goui saex būi gah ang būi lai yāox dix som sag, houd si npom būi njāo, njāo hlad būi gah gaing yūh nan, houig kix "Biag " būi dom jeig hlax goi nqoi kuan brīex dix. Dēei kuan brīex kuan goi dix houig ndaex nyīiex, ang lai gīeh būi daih luan guan hu.

Nbēen goug nbāog kuan hngoux goi gah gīang grouh, nbēen lāo būi goui ra jē: dīx jē ah nin: Ndī ndīx, hag diex broui kom uig, būi ang lai yāox dix si mīe hngoux goi gix. Hu būi sog si mīe gū jāong ma ndīe houg si ndaeh si ndū ang būi yāox, ndēe nkoig būi deem dāeg yāox hngoux ja oud ndaex dūh rang ndaex ma rāog, būi qe dix dēei ang dīe bōun dēei, būi yāox gīang hoig dix hroih dix ih gū jē ndaex ma, dom hmaing gīang an deem dix dēei, gīang ah nin gah būi: "beix hmaing ex deem dix dee jīx, beix ran ah rīang sang dēei ex noh hang". Būi ah nin: "Maix sang dēei boud rīang dix gah dix?" Gīang yāog dix ah: "Joux hoig gaex hngoux sax, beix ran gīeh ex ngai dix ih si vēui beix." Būi gēd hrom dix deem jū noh ran dix ih hngoux goi dou ma vēui dix houig dom si ngāix, joux sang gaex hngoux goi si vōng si vīah gix, gīang dom ran dix ih vēui būi. Būi gī nbrēi dix briex gox gū jē dom mglib dom gaex, ja mōh yāox gīang noh, gīang njiad jīx nbrīex dix dēei dix ih. Nbēen lāo būi dīx jē ah nin: "Ndīx, goui dīx ngāix, kuan hngoux kuan goi gix dīeh dix mōh nyōm nbun grih, gix mgūah dix bāeng ra loui nyīiex, būi ang dōng gix mōh kuan hngoux kuan goi, ngāix kaix, nyōm nbun grih an gix ndēeih ing ndaex ma ndaex goi pao, houig gix gah nbang laex, gix lāo gah yūh nyīiex beng dix, lāo brīex brēem yūh nyīiex beng dix, an dīx gaex ah nin: "Nyīiex beng ex yūh ex ih moig gīang grouh, njiad gōm hrom lom hri ex, gon sang houig ex dix bāeng nyīiex gix an nūm sax." An dīx gaex an nin: "Nyīiex beng ex yūh ex ih buan nbi nūm, an nūm sax ang ex lai beng nyīiex gix", Yām lāo nbun an gix noh nbang laex, gon nyōm līang mōi hmoung noh, ing lāo noh mai bāox nyīiex bāox yaong dix, go houig dom si ngāix, joux goug būi kuan hvaing būi ngāo būi dom ang jīx bī gīang grouh. Vīang būi suad līg bāeh ia gox, būi gon vīex gīang grouh hu goug kuan.

Ngāix dūah būi "Biag", būi laex dix nkom yaong, būi ang līh kaing lōng, ang hu nyīiex bāox, ang hvi dang brāix, bōun nbōu būi gōn doug ngū mgīx gū nbrog nyīiex dix, gīeh ndaex yaong vīe rīang bag ngīe, loux ah būi mōh nklad būi ba jāox nkree būi si ngīe kaing nyīiex kaing yaong.

(2) "Jāi" (Vō gaing hngoux kraox)

"Jāi" mōh Vō brim dūah Ba rāog dīx mu heui. Būi dūah noh kix hmom gū nūm. Yām dāeg sang gaex hngoux pao, gūad nyīiex si mīang yaong, ran dix gum gōng dāe, son si ngāix sang douh būi "Jāi", hoig son gūad si ngāix vōng, gīeh būi yaong hu gīd gaing dīx mu, gīeh būi dox gaing, nūm an hngoux sae Ba rāog rūg njiad gūah nan, gon Ba rāog nīe bōun hngoux, yāox dix som eeb hngoux pao. Si mīang Ba rāog yāox gah rūg loux vōng, ndēeih nbāox hu lāo vōng hmoung, vōng an nbāox ah nin gah si mīang Ba rāog: "beix hoig jīx sae hngoux pao, hoig nīe bōun hngoux, in mōh njāo hoig dox beix mōuig mgōng glong ngōd som gaing būi, gix dom dox beix yāox kuan hngoux, gīeh beix nīe bōun hngoux, mōuig mgōng hoig om mīex geeing beix, yām sang som beix eeb hngoux kraox sax, bō bī om goug mōuig mgōng som mai beix hox!"

Mōuig mgōng oud ndēe mox liex? Si mīang Ba rāog ang dōng, nbāox qog vōng gah, vōng ah nin: "Mōuig mgōng mgāong kaox dīng bīang mgōng, beix hu dēei kaox mgāong noh vīex noi braog yaong braog lōng beix, saig noh luah, mōig mgōng hmoung luah kaox mgāong dix dōng dix ing houig gah yaong beix. Hoig nan, si mīang Ba rāog gīeh si mēix si mīang krom dix hu sōg kaox mgāong mōuig mgōng lēed houig ndaex yaong, hoig vīex kaox dix houig ndaex yaong pao, sang saig dix yūh ga mox si mēix ang dōng, hoig bu bi gix gaing dix gēd gah sang saig dix noh, goui dix si ngāix, mīex dīd dīx gaex yāox gah ang si mēix jīx saig, yāog dix ah nin: "Mōh beix ang dōng gah saig dix noh, saig yāeng ndaex ndēem ex in! " Kom blag dix ndai dix si mēix yāox. Si mēix an gix rūg saig noh yāeng ndaex ndēem nbun, hoig saig gix noh qe dix daeh rūg luah ah "nbeeng nbeeng" nan, hoig hmoung būi loux grōg an, būi houig dix mgāig nkom yaong, yāeng si mēem [?, sic] gon braog mīex dix nan. Go kaix an, joux nīe bōun būi hngoux, būi mgū grōg, sōun sang gīeh būi dix nīe nbāox bōun hngoux, hoig mgū būi grōg, būi deem sōg dix gīd gaing dox grōg sōm. Hoig nan, goui dīx nūm yām yūh hngoux, mīex did dix gaex, bēeih hngoux ing kaing ma, houig giex mgrāeng grax, kaox oud braog grax jiag qee hngoux bēeih giex, hngoux hieh dan uig. Nūm an būi ang nīe bōun hngoux, būi houd si npom heui. Si mīang gon Ba rāog nbāox hu qog vōng gah geem nbāox sang yūh gix gah mox pao? Vōng ah nin gah si mīang Ba rāog: "Būi goui mīang, kaox goui jao, hngoux gah goui kuan nang, kuan hngoux beix mōh mīex hngei mgoui ma ba hoig hvaing dix ih si vēui beix, mai grax bēeih grax dang beix hngoux si nkoux, ga sang gaex hngoux ma beix, ko beix nbrēi dix souh grax dom vīeh va, gīeh kuan hngoux beix ang lai goui ndēe dūih, gīeh si ndong hmom ndaex nyīiex beix. "Nūm kaix, si mīang an nbāox vīex gon rāi būi yaong goug kuan hngoux souh grax laex ga sang yūh dix hngoux.

Nūm an Ba rāog nīe bōun hngoux nang. Go kaix an, ga sang yūh būi hngoux gū nūm, būi deem ran dix dēei gaing hvaing kuan hngoux, souh grax joux si nbaeg. Nūm nīe bōun būi hngoux, būi deem ran mgū grōg, mgū si nbaeg, hoig mgū būi grōg būi deem sog dix gīd gaing dox grōg som. Ndah kaix nāox, njāo lāig Ba rāog lī vād, lī si lax dīx nblah, būi ang mgū grōg gīd gaing, mōh ngīe gon dēei būi gaing hvaing būi kuan hngoux. Yūh ga mox Ba rāog lei mgū grōg gīd ging hvaing kuan hngoux liex? Gon Ba rāog mōh būi oud gah mgōng lung, som ma rāog hu ma rang, mōh būi lāoh gah gāing rian gah ma, vīang būi līh kom hvaig lāig kom nqom gox ang būi yāox dix som sag nāog vāig. Njāo nin, gon Ba rāog deem yōg yung gāing nqo ma hu dix. Sōun sang gīeh būi dix yāox dix som sag nyōm oud, būi jū dēei dix gaing būi dix dox grōg yaong mōuig mgōng dix som. Nqom yōg yung Ba rāog grōg mōh yōg yung gix dax ndū yīiex luan dix, mīex geeing dix heui.

(3) "Vō"

Ba rāog dūah gix Vō mōh mgāe dix dūah mai gon būi dang jē. Dīx nblah njāo lāig būi lī vād, lī si lax, gix ang dīe dūah Vō.

Nbōg Vō, mōh nbōg ndaing si mgāex hrom hri gon Ba rāog gah si ndāeh nūm heui. Nqom dūah Ba rāog Vō, njiad dang goui nqom nqeed jīie Ba rāog nang. Ga sang dūah būi Vō pao, būi hoig nta dix krei grāeng louh dix, eei līg sieh, guih blai nūm, yūh kix nbo, nblaox nyīiex yaong dix. Ga sang houig Vō, būi yaong joux ndō rom brīex dix, nbun ndai dūah rīb rīem nbrīe kong dix som, bīh būi ndaex yaong ndaex vīe dom leing.

Si ngāix yāog būi dix dang Vō, būi sum kaox mgīx gah bag ndaex mgrāeng yaong. Ndaex loux bīh būi dom ah: "Mglaoh hlax hrou, qou hlax mgīx; ba lāex hu mai nūm brim, ba hmom houig mai nūm kraox." Loux in hoig lāo eix hmoung gah houig Vō Van pao, sang gīeh eix nyōm oud si u goui, sang gīeh eix mglaoh yāeng hlax hrou qou yāeng hlax mgīx nan. Si ngāix dang būi Vō, būi daeh nblāeh Vō gū nyīiex, nyīiex dīx nblah hoig go dix jīa blai Vō dix ngāix an heui. Būi deem goug gūad nyīiex si mīang yaong houig si mgīd blai Vō nyīiex.

Si ngāix jīn Vō, būi jāo gaoh bing nād jux gōng, dāeg ux ia līang gōng hoig dāoh ndaex yaong, būi hmoung loux gōng, deem gaoh hu gīn rom kraox. Si ngāix jīn Vō būi ah mōh si ngāix dūah. Si ngāix jīn Vō būi ang bōun bāeh Ia jīa blai, ang bōun līh kaing lōng hu dang brāix. Būi laex dix ndaex nyīiex ndaex yaong. Nbun ndai nbrīe dix houg grāeng louh dix, si mēix si mīang klao haeg rīex dix, yūh dix nblang ngīe gah houig nūm kraox, kouig od dix dig ba kreeing ba nbrai nūm brim, ang lai vīex houig nūm kraox.

Ngāix kaix, gūad yaong gaoh jux gōng dom jāo. Sou būi gaoh, hmaing būi krei brīex nkaog dix gū nyīiex, krei grāeng vīex dix hu grūb dax yīiex baox mēix dix gū gaex. Hoig rīang brāix pao, būi ran lai hu grūb bāox dix gū nyīiex. Hoig go si ngāix ngēig pao, būi go dix bang nkraoh ndaex bag pao. Ndī ndīx, ndaex bag nkraoh būi gon sum kaox si mgang gah nbing bag, joux nkraoh būi kaix būi nkraoh si hveing kaox an.

Jao nbang nkraoh yīie mōh nyīiex gūad yaong, sin nyīiex gūad yaong hoig nbang dix ngāix, būi bro dom bōun bang nkraoh kaix. Būi nbang nkraoh yīie mōh būi nbrah māeng. Mox sang nbang nkraoh gon gaoh kaing jū gūad nyīiex si mīang yaong noh dom bōun nbang nkraoh. Sin mox nbang nkraoh mōh nbang noh dīe loui nūm dom son dix si ndāeh. Būi nbrah māeng dang ka nbang noh nkraoh gah dix, mōh sōun sang gīeh būi hun ndīg māeng nbrah māeng nbrai noh luan mai. Nyīiex mox nbang nkraoh, gōn nbrēi dix goug jao baeng nbīoung, nyīiex an gon nbāox sōg nang būi deem būi baeng nbīoung ra loui gaex, jao nkraoh boun puan gaex, nyīiex jao nbang nkraoh sae hngoux ndaex kon, bīang hngoux an gōn mgab nblāeh dīx mgab, mēix ra nbāex, mūah dīx si mgah, qax dīx mgīe, māe ra hmeen, dang noh si vēui jao baeng nbīoung. Hoig som hoig nyāex būi blai pao, gūad yaong yāog dix gaoh ah: "Eix hah, nkraoh eix pao! " Jao baeng nbīoung yāog dix baeng nbīoung nkraoh ndaex nyīiex jao nbang an loui nkoui, hoig nan deem nkraoh kom hu dix ndaex bag vīeh, yām līh būi kaing ndaex nyīiex būi gōn jux gōng loui daix braog nyīiex an, bao būi yaong hmoung "Go nkraoh dix pao, houig kom nbun si mēix houig kom gūad kom nyōm dix buing bieh glieh nkraoh heui!"

Gūad yaong glīan hngoux an houig ndaex bag, njūng noh mai kaox mgīx bīang peen, būi nkraoh vu vīang kaox mgīx dan, nbun grih si nō gix, kom gūad kom nyōm dug daix bāox dix nkraoh dan heui.

Lāig si ngāix pao, hoig mgrūm nkraoh būi, būi jux gōng loui daix nang, jūb būi nkraoh sōun nyīiex nbang ndēeih ing pao, nkraoh jīie gix son dix hoig, gūad nyīiex yaong an gix ndēeih ing mai nyīiex nbang nkraoh. Gix ndēeih vīex hngoux ing houig ndaex nyīiex nbang nkraoh. Kaix ing jūb in pao, nbang nkraoh nīe nīad dix si loh si nkong. Būi nkraoh mai nbīoung mai siao gix, nbun grih si nō ah loux glieh loux ngīah mai bāox dix. Nbōg dīx nblah būi gōn nkraoh dom mai ux ia līang.

Jūb būi nkraoh nyīiex nbang houig ndaex nyīiex pao, gūad nyīiex si mīang yaong lāo loux mai jao baeng nbīoung an, si mgīd blai, bai hngoux mai noh, naih nom loux mōing mai jao baeng nbīoung sōun nyīiex nbang nkraoh. Hoig nan kaix gix deem som eeb nyāex blai, ngeei loux ah nqom gāb glieh ngīah leeing som dan.

Nkraoh Ba rāog mai Vō si ndaing si mgouig, būi nkraoh kom nbun si mēix, kom gūad kom nyōm. Loux ah Ba rāog: Mox ang buing ang bieh krum loi, mox ang glieh ang sang dūah būi kaix,

[NB: two and a half paragraphs from about here to the end of the section appear to be out of place; they deal with the Jāi New Rice festival, and should go under that previous section 2, rather than this section 3]

gūad deem daeh glong mōng hngaox būi yaong hmoung: Si ngāix dix sax jāo gaoh kom nbun si mēix kom gūad kom nyōm nkom yaong, bih nyīiex yaong, souh grax laex, ngāix dix sax, oud dix dūah Vō "Jāi" nkom yaong.

Ga sang dūah būi "Jāi" ra loui ngāix, gūad nyīiex si mīang yaong hoig gīeh būi hu souh grax dōm si nbaeg, gīeh grax sang dang būi hngoux gah vīeh va. Hoig souh būi grax laex, si mēix go dix nblāox sōng sa dix, bih nqoung grao dix, nbun ndai gix bih mgrīex si nbaong, si ndaex grāeng krai ndai jah dix.

Si ngāix dūah būi, nyīiex gūad yaong mōh jao nbang dix goug kuan hngoux, būi yaong houig dix dox mgaox gah nyīiex jao nbang goug kuan hngoux dīe dix gloung nyīiex gūad jao goug kuan an, gīeh gon nyōm nbun hu dēei kuan hngoux ndaex ma ndaex gaeng, jūb nyōm nbun hu dēei kuan hngoux būi gon nbrēi dix jeeb gix ih ndai sae gix bag dāi, gīeh gix gōg nbae, ndaex nbae sae gix gōg dom ia dīx mu mai gīang grouh dīx mgō, gix hu jeig blix hngoux ndaex ma ndaex gaeng, hoig dēei gix kuan hngoux deem vīex ing ndaex nyīiex jao nbang an. Nyīiex jao nbang an, deem bāeh ia jīa blai, suad līg guih eeb bīd, si mgīd blai seed si ang ia. Hoig nan būi dom som eeb bīd ih kuan hngoux kraox. Hoig dūah būi jāi ih būi kuan hngoux, būi hoig si mgāex hrom gah sang bōun dix hngoux goi dom haoh dom nīe. Gūad gix nyāex blai ngeei loux, nyōm nbun grih si nō gix hu glieh ngīah gah mgōng gah lūa. Bōun nbōu būi glieh lin nbing bag mai rīang kix jāi. Būi dom ah "Rīang kix jāi ngai gaing hngoux." Yām in ngāix, oud mgreem ndug ndai Dang eix, oud mgreem rīang lūg lag nbēen hmom vīex Dang. gon Vax gon Ba rāog gīeh "Jai" mōh Vō nong jao dix, louh mōh "Vō gaing hngoux kraox." In mōh Vō dang goui nqom nqeed Ba rāog, ndaing dīng jē gah gon Ba rāog. Ndaex Vō gaing hngoux Ba rāog, nāb yung Ba rāog "Kuan hngoux" mōh nāb yung gix gāing nqo yūh jao dix, noh mōh sōg būi nbēen hmom, si mīe būi dix yāox grax lāoh līe mī hmag.

NB: [two and a half paragraphs from near top of p. 229 to here appear to be out of place; they deal with the Jāi New Rice festival, and should go under that previous section 2, rather than this section 3]

2, Mgrong Nbēen Si Mgīd Blai Jīie Gon Ba Rāog

Log jē gon būi dang jē nan nang, mīex hreing mīex hmeen nūm mox ndīx houig dom in si ngāix, gon Ba rāog hoig dang goui ping goui lī mēed gix dix yūh. Log si mgīd blai, mōh ba yāox eix si ndāeh gū ngāix gū som, dom in si ngāix, gon ndaing haoh yūh si nan gon Ba rāog.

Gon Ba rāog ndaing gah blai. Nīe gin muih dix nyāex blai nūm dang guih jao gix [sic, jao dix?]. Ndāeh mōh nbun ndāeh mōh si mēix, ang ah gūad ang ah gon nyōm, jix nyāex gix blai gū gaex ndaex būi. Njāeh dom ndīx houig dom in si ngāix, blai mōh jē ba dīng jē ao min gah gon Ba rāog, sīao noh ndaex gāing nqo gū jē, log suad jaog nkao lod, sux mō to taeng, ba bāox nyīiex haog, dih daex saex yūm, gīd roung nqoung nyīiex, ih Vō ih Van, lāi līng gling glang in gix uig. Njāo nin, nbīang gum nbīang lāo, nbīang blai nbīang eeb, si mgīd gix blai gū ndīang ndīg. Log būi dix nyīiex, goui dīx gaex sang hu kaing nyīiex, gix sae blai nūm dīx mēe [sic, mē?] (blai hre gah jīx nang), si mgīd: vēui hu noh. Goug bāox blōg bāox mgrōm dix, bāox aig bāox ou dix, bāox mgrōm hrom muih dix uig houig nyāex. Si mgīd vēui hu, mōh sang gīeh noh "Līh kaing nyīiex ang yāox gōng, līh kaing lōng ang yāox saex; Lōng grax ang dēeing jāong, māong ma ang gouih ngai." Dom mīang rōng mgrōng nyīiex, Dax yīiex mīex geeing, si yīiex si yōng rīan noh gah "Kaox jiag bo, nbrō jaig ngai; si ngīe blaex, jao saex yīah; hmom grax hu, si ndū grax houig." Loux hmom in gix uig, pan mōh gāing dīng, būi hun, log dīx yaong, ra loui yaong rōum dix yūh gāing dix dāe, ndēe yōm sae blai a līah ndaix ngōi, ndēe nīe sae blai gao nga ngōi, yōu būi nyīiex kom gūad kom nyōm, kom nbun kom si mēix, loux bīh loux bai mai si mgīd blai, nīe goui nqom goui nqeed, nīe dīng si ob si nbrōm.

Loux si mgīd blai bīh gon Ba rāog haoh mgrong hun jē, yūh gāing dix bīh gāing jē an, log "Si mgīd blai sae si mīe", "Si mgīd blai mai ba bāox", "Si mgīd blai sum nyīiex", "Si mgīd blai hu kaing nyīiex", "Si mgīd blai mgrōng", "Si mgīd blai hvaing kuan hngoux" in gix, Loux si mgīd blai Ba rāog gin hmom gin ngūah, ndaing goui yi see jē lāi noh, mōh sin ngao Līg lāi hmai jei ba ndēh Dax yīiex mīex geeing, mōh sin ngāo Līg lāi hmai jei jīie gon Ba rāog dīx mgrong heui. In blag mgreem, blih eix yāox loux si mgīd blai mai Vō jīie gon Ba rāog:

"Bex! Bex! Bex! "[1]
[1] "Bex!.....": Loux nbaeg bāex [?, sic].
E-----in
Koub kix bi,
Vī nūm kraox;
Nūm brim hu mai jāox,
Nūm kraox houig mai hmom;
Mōh mai mglaoh hlax hrou,
Mōh mai qou hlax mgīx;
Hroi ndēh dax eix si nbaeg lang,
Grax ndēh geeing eix si mgang līh;
Hod eix ping beng,
Hod eix mēng kuai;
Eix dom doug dein si ndax lai,
Eix dom gai nyong si ndax gaong;
Eix dom sum kaox mgīx gah bag,
Eix dom hvag nblāeh nblin gah ku;
Eix dom krei hmeem sim so,
Eix dom krei vō pa jao;
Dax tung bao eui!
Lao ba sū eui![2]
[2] Dax tung bao, lao ba sū -- Mōh jē gaex būi, būi vīex lī ku. Gūad hmaing mōh giex ba gai Gon Ba rāog ih lī ku.
Ang yix lūd lī,
Ang yix bī mgrōh;
Yix dom si mguang hrid,

Yix dom si mgīd blai;
Hoig bouig yix ang,
Hoig npang yix ngōi;
Mgog yix hrid dix blag njēe,
Veei yix mee dix blag nblāong;
Gloung nyāex beix goui dīx nqad saex;
Hrid nyāex beix goui dīx nqoi bloung.
Gīeh beix ih rung grag gog ngo,
Gīeh beix ih njo lo bang bēed;
Dang beix oud mai peen,
Een beix oud mai tu.

Dax tung bao eui!
Lao ba sū eui!
Hod yix hroi daix,
Hod yix kaix ndēh,
Si ngīan graix,
Si ngāix som;
Muih yix dix blūd kaix mīex,
Muih yix dix briex kaix geeing;
Mīe yix daix jāong dix gian log rang.
Mīe yix njū pan dix lang log maox;
Si ndaix muih yix dix mgrūm im,
Si ndim muih yix dix mgrūm glōd;
Muih yix dix lung som nbrog,
Muih yix dix glog som biax;

Muih yix dix nāog dīx mgōng,
Muih yix dix nyong dix dū;
Loux jāox bō gīeh yix hmoung,
Gāing soung bō gīeh yix yāox;
Ndīg bō gīeh yix gāong,
Māong bō gīeh yix guih;
Gīeh yix rāeh grax hu,
Gīeh yix si ndū grax houig;
Gīeh yix dīng ndīex,
Gīeh yix nīex rīang;
Gīeh yix si ngūang [?, sic] bruig,
Gīeh yix si nguig nqom;
Yūh yix dix gīeh jīx hmom,
Dom yix dix gīeh jix rāeh;
Yūh yix ma gīeh hmom,
Hrom yix dīag gīeh hax;
Gīeh mgong hngoux yix dib
Gīeh rīb ma yix yīie;
Gīeh yix bēeih ang bōun,
Gīeh yix ndoun ang uig;
Gīeh yix jūng grao seih,
Gīeh yix vēih grao laong;
Līg bōun doi yix gīeh jīx gēih,
Ia bōun brēih yix gīeh jīx dom;
Gīeh līg yix nāog vū vīang ndong,
Gīeh ia yix rong vū vīang gāeg;

Gīeh yix yeed grao,
Gīeh yix ao bōun;
Lōng grax gīeh yix mōh lom so,
Ndō dū gīeh yix mōh si vāi;
Gīeh yix haog kaox log mgoui,
Gīeh yix lōui rom log keid;
Gīeh yix gian log oux ag,
Gīeh yix yāg [?, sic] log oux dēi;
Gīeh yix yeed njū,
Gīeh yix nbū hrang;
Bōun ngāix gīeh yix hmon hrom,
Bōun som gīeh yix hmom ja māox.

Dax tung bao eui!
Lao ba sū eui!
Mīang rōm mgrōng nyīiex,
Dax yīiex mīex geeing;
In pao,
Ndēh yix dom hmom,
Dōm yix dom rāeh;
Mōh mai hmeem sim so,
Mōh mai vō pa jao;
Hod yix mgrong,
Lōng yix kaix.;
Yix dom si mgrang beix ih hrid,
Yix dom si mgīd beix ih blai;

Ang yix lūd lī,
Ang yix bī mgrōh;
Mīe nang beix daeh grōg,
Mīe nang beix bog nbīx;
In blai nyāex eeb som beix.

Dox beix ih blag nīe,
Dox beix jīie blag hlee;
Douih [?, sic] nkoug beix lang,
Ang mōing beix vīeh;
A seih sein!
"Bex bex bex bex! "

Nbēen Dūah Mai Vō Van

1, Ngāix jīn biag bōun ngōb jāo, ang bōun hu bree nyīiex bāox dix, dox bree būi noh, ih gīang lai sim saig gix dou ma goi būi gah.

2, Ngāix jīn vō, ja mōh jān grāeng krai sīao eix, nbrīe kong eei eix, ang bōun oud gah blag brāix, oud gah nyīiex būi bro, pan līh, nbrīam gix eix gah, saex eix gah.

3, Ngāix jīn vō, ang bōun bāeh līg soux ia sim, ang bōun yūh brīex grūb brīex nkaog, lāex nbrīe eei eix gah.

4, Yām dūah būi vō, pan būi yūm, gēih hya gix, vō ih būi lāex, būi nbāox joux dix dang vō dīx nbōg, dox ang būi joux vō dix gah, dou ma dou goi būi ang jīx hmom gah, ang būi yāox dix som njāo.

5, Ngāix jīn vō, ang bōun hu dang brāix, pan būi hu dang brāix ngāix jīn vō, yīie saex yīie mad būi gah.

6, Ih būi vō van, ndāeh jūx si oui gox, ndāeh nīex grin gox, mōh jīa būi blai nūm gū nyīiex, pan ang jīa, si yīah grōng [?, sic] nyīiex mīang yaong būi gah, saex mad būi gah.

7, Ngāix jīn vō, ang gīeh nyōu bāeng gah nyīiex yaong dix, pan nyōu bāeng kom, hyab brīex brēem būi gah.

8, Ndaix: Nbēen Lāig Lī Kid Ba Dūah

1, Nbēen Lāig Lī

(1) Nbēen lī brim

Ba rāog lāig lī brim. Gix hmaing kaox oux goui jao, hmaing mgōng lūa goui mōuig, būi goui mīang, jān jē ba goui bīang hag diex uig, dōu goui mīang si mgiax gix uig. Njāo lāig Ba rāog lī yūh nin, gah ndaex nbēen oud, gāing nqo, Līg lāi gix uig hoig naix dix mai lī in heui. Bīang hag diex uig goui mōuig gū mgōng, goui jao gū hnong, jao hnong mōuig mgōng, si ngīe si mgīax gix om māeng goun nan, jīx si mgah si mu, jīx id jīx som, jīx jeeb ndai vai jah nang. Bīang hag diex mgreem rāo ma ba dīng si mū, hlaong jū yi mōh "Mōuig", "Si yīiex" heui. Mōh gix ba yūh hag diex mgiex kuan būi. Njāo nin, yaong gon Ba rāog, dōu goui mglong mōuig gū yaong, yaong dīx nblah gōn sum nyīiex gah mglong mōuig, eix dom ah nyīiex mōuig gah. Joux yūh būi mōuig būi vīex dix bāeh ia suad līg ndaex nyīiex mōuig dan.

Ba rāog nqom yūh būi mōuig bih būi mōuig yaong mox yaong an ang dīe hiex om bāox dix. Yaong dīx nblah dīx nūm yūh noh loui nbōg, yaong dīx nblah dīx nūm yūh noh boun puan nbōg. Ja mōh goui gāing dīng gāing hlaong ndaex yaong būi hu yūh mōuig vēui. Ndīx jao bih mōuig ndaex yaong mōh grox yaong ba mōh jao bih, ja sang yūh būi mōuig būi gōn houig nyīiex dax grox hang. Sin būi sang yūh mōuig būi gōn nbrēi dix sōg ia si mēix hmom haeg, līg hnga lōig, yām yūh mōuig mōh grox ba vīex bāox gūad dix ra loui gaex hu yūh ndaex nyīiex mōuig. Yūh būi mōuig mōh sang gīeh būi dix yāox grax hmom nyōm oud si u goui, gīeh būi ang jō gāing lāex leeing, gīeh gon būi, nbrīe kong haog huan heui.

(2) Lī Vād mai Lī si hrax

Lāig Ba rāog dīx nblah Lī vād, Lī si hrax ang nyāng son dix hreeng, dee dāeg goui dīx yīieh nūm haoh ngīe. Njāeh būi dix lāig Lī vād, lī si hrax ndīx, mōh hod dix lāig mai gon būi dang jē, yāeng hag diex Bang ru, Bang lāo gix lāig Lī vād, mōh hod gix dix lāig mai gon siam, yāeng hag diex Yaong rāog, hag diex Yaong soi, Lang qang dīx nblah lāig Lī si hrax, mōh būi Ying gox ba houig dix vīex tung gix lāig ndīx. Ba lāig Lī vād sum nyīiex vād, gix ang jū būi bāeh gū jē, ang jū būi pid lūd, ang jū būi nbrīex jōun, ang jū būi yūh brāi, ang jū būi nyāex blai in gix, gix mgāe lāi siam, nāb yung rīang vād, gix doug dein mgleeing nyōng, grūb si yīiex, gix ang lai gīd gaing mgaing ngōg. Jūb būi lāig Lī si hrax, gix sum nyīiex jong, mgāe lāi si hrax, dix van dūah gix lāig nyīiex jong dīx ngāix, dīx ngāix lāig bōun ngōb dīx nbōg, bōun ngāix dix nbōg. Gix ang jū būi nbrīex lag, ang jū būi nyāex blai, hmaing būi hngiad loux mīex geeing dix, ang jū būi pid lūd, ang jū būi yūh brai [?, sic], hmaing būi hngiad loux Yiie su, loux Si yīiex.

2, Nbēen Kid Ba Dūah

Ba rāog yūh būi ba dūah kid būi ba jāox, yūh būi mōuig guih būi siang som, būi mgū grōg, mūg gaing, dox si vāi, būi kid si ngīe, preeih glong, yūh vīeh goug kuan hraing ngāo, ndaing haoh mgrong hun jē heui.

(1) Mgū grōg

Ba rāog mgū būi grōg mōh kaix hoig yūh būi hngoux. Sin būi hoig yūh hngoux pao, būi gog kuan hngoux, yām gog būi kuan hngoux būi gōn bāeh Ia jīa blai nūm, būi nbrēi dix seed si ang Ia. Sin būi ang nīe bōun brīex, sin si ang Ia jāox, būi yaong sōg nyīiex būi bōun mgū grōg, nyīiex bōun mgū grōg mōh nyīiex jao mī nyīiex goui brīex ba bōun dox būi yaong som. Mgū grōg sang yūh brīex bāeh līg suad mōi būi yaong ih. Kom nan, nyīiex mox jō dix mgū grōg, būi nyīiex būi yaong mgō nang gix gah mgaox nax blai eeb kom.

Ga sang mgū būi grōg, nyīiex gūad yaong gōn bāeh Ia nqag si ang, sōg son si ngāix hmom gīeh būi hu sōg prad kaox hmom blong ko grōg. Kom hu būi sōg prad kaox houig dom yām mgū dix mōh grōg" mōh ndīe loui nbōg hu. Nbōg njāeh mōh hu būi sōg kaox hmom grōg gah mgōng, sin būi yāox kaox hmom pao būi jao sōg ndēeih ing lāo mai gūad yaong, nyīiex jao sang mgū an nbāox bāeh ia mgāig si ang. Nbōg ra nbāox hu njīang kaox an goui ang goui ndaex vīag, ndaex si ndōh, goui ang goui kaix duih saih gix, sin hoig hmom ang lai goui ndēe lāex luad, nbōg loui gūad yaong, jao nyīiex mgū grōg mai būi yaong sang mgū grōg hu uig pao, būi vīex mgaox, la bāeh noh mai num kaox dan, hoig si mgīd būi blai, mgāig būi si ang la, guad yaong vūg geei baing gah num kaox. Hoig nan deem dāeg gīeh būi souh braog nūm kaox go dix mgū kaix.

Yām mgū būi grōg, gōn nbrēi dix nqag blag mgōuih kaox, sin mgōuih blag yaong ndaing hmom heui. Hoig mgōuih kaox pao, jao bīh gōn bīh hod kaox dan sud loun si māox sae noh bīang num kaox kaix mgōuih, gīeh kaox mgāong dan. Hoig nan, būi deem gib kaox mee ko grōg, hoig gib būi noh būi joux lu lie grōg oud ndēe si nbēing ndēe hmom. Būi gōn sa kaox gah dōuih kaox kom ra blag, loux ah būi, sin grōg teex kaox sa būi blag yaong ndaing hmom, mōh uig si mīe dix ing ndaex yaong. Sin grōg teex kaox sa būi ndēeih blag dīag, gōn sōg mglēeh [?, sic] dix, gōn sang nīe bāeh būi līg mōi gix mai.

Hoig mgū grōg dix pao, ngāix kaix būi yaong hu si lēed grōg nkom yaong. Nbun mōh jao yūh brīex, hoig sin brīex kaix nbun bēih dix hu dox si mēix jao si Lēed grōg som. Brīex lēed grōg mōh mīex eeb bīd eeb on, nqa nēix līg jua nēix mōi. Yām lēed būi grōg, jao bao ngōm bīang grōg, būi hun hod dix rīeb loux noh kom Lēed dix grōg. Lēed grōg mōh dīe ra ngāix, būi lēed noh ing grax rāeh, vīex noh dad mgōng dīang ngāig gū si ndāeh, houig mgraeng grax būi gīeh grōg laex dix ndaex grax dīx som.

Hoig Lēed būi grōg houig ndaex yaong, būi gīeh jang hmai goui dīx gaex, jao saig puan līah gaex. Saig grōg mōh gāing nū heui, boun puan ngāix būi dom dāeg hoig saig. Hoig saig būi noh daeh būi noh luah pao, būi yaong houig dix glieh lin mai grōg. Hoig nan, nyīiex jao mgū grōg an sōg mōi hmom haeg, gīeh būi mūg, jao mūg mōi an būi gon jeeb noh ih ndai, hoig pioug mōi dix oud mai kaox si mgang, jao bīh sae dix bīh, hoig bīh pao, jao mūg yāog dix duah ju mōi, hoig nan, bīn si ndax mōi vīex noh nkoui nyīiex jao an loui nkoui si vun noh bīang nyīiex kaix. Būi sang gūan dix nkrang nēix hoig ndōg mgiex vāig dix jūng vu vīang mōi an. Hoig duah būi mōi mgōuih kaix, būi vīex vāig mgon dix si nkrang nēix heui, mox bōun ndīng vīex dix jie noh ndīng. Dīx vūd ngīe mōi dīx mu būi uig nkrang heui noh, ndaeg ngīe kaix hnam dan ngīe. Nēix mōi mūg in jao nyīiex ang lai jīx ih, dūah noh heui.

(2) Gīd gaing

Hoig mgū grōg dix pao, hoig mōh gāing dīng gāing lāoh ndāex yaong heui. Gah mōh nang gīeh būi yāox mī hmag dix nang heui. Hoig mgū būi grōg, būi gōn sōg dix gīd gaing dox grōg som. Gīd gaing mōh gāing dīng hlaong gah ndaex yaong vīe nang. Ga sang hu būi gīd gaing būi gōn nqag si ang la vēui, sōg si mēix lāoh līe gao nga gaex, son si ngāix hmom, si ngāix rīex gīeh gix hu sōg dix dēei gaing. Yām hu būi kaing yaong būi gōn hngiad loux nbrāing, sin nbrāing hmom, būi lūan, sin nbraing ang hmom, būi ndēeih ing sōg tai si ngāix dix hu. Jūb būi sōg dix gīd gaing, krom bāox dix hu kaix brīex ngāix, yām hu būi ang ndouh jū box nja grax ndīg louig dix, sin groux si nbeeig louig bāox dix nbrah gix gah ang bōun dēei gaing njāo. Būi yīie dēei gaing kaix som nbōu, joux bōun mūg būi gaing, vīex noh ndēeih ing ndaex yaong, ang lai gīeh dīang som, yām ing būi gah ang vīex vēih yaong dang bro.

Hoig bōun dēei būi gaing pao, houig būi jao mūg gaing braog yaong gah nbang laex, buing nād bao būi yaong hmoung, laex dix gah nbang laex. Buing nād brīe mai gaing dan. Gūad yaong hmoung gah hoig bao gix bōun dix gaing, gix mgux glaox hngaox būi yaong hmoung gah hoig bōun būi gaing. Hoig nan, gūad yaong an gix krom bāox dix vīex log gaing raoh, mgaox dīx gloung, dom ia dīx mu hu rēib [?, sic] gaing hod lōng. Hoig houig gaing pao gix nbrēi dix jeeb noh ih log gaing, hruad mgaox gah noh bāeh dom ia gah hrang noh. Hoig nan būi deem si mgīd blai, dox "jao hu mūg gaing nyāex. Būi yaong gīeh nbun njiad jīx yīam houig dix yīam kom sad dix gaing an dan.

Hoig bōun mūg būi gaing pao, hoig mōh gāing lāoh dix mgrong heui. Gūad yaong krom dix si ngih nyīiex bōun dox gaing. Nyīiex dox gaing njāo sang yūh būi yaong som yāeng nyīiex būi mgū grōg nan, būi sōg nyīiex goui sin goui ngao mōh jao dix nang. Ga sang dox būi noh, būi mgū oux daing jō gaing, sae noh ndaex. Hoig nan būi dom bīh dom si mgīd blai, jao dox gaing an dom yāog dix glom gaing būi an, būi brīe būi yōu mai dan, kom yōu kom brīe būi deem glom dix dox gaing nbīang gaing. Nbīang gaing oud gah bīang yaong, būi vang kaox dīng hlaong gah, gaing dox būi oud boud num kaox an gix. Hoig nan būi gōn saig ndong dix sae gaing ndaex, ndong an gōn douh ndaex gīeh ngai nbāoh noh līh, blag bīang būi dom dōb gah si māox, būi deem blād dom ia gah hrang noh kaix.

Hoig dox būi gaing nbīang gaing pao, būi hngoig dix pag vāig, ga sang pag būi vāig būi hoig nta dix sōg Mōi hmom haeg. Hoig nan būi deem sōg si ngāix hmom dix pag vāig. Si ngāix pag vāig būi louh dix jeeb grāeng kraox, houig dix nqag gah suad būi mōi. Mōi sang suad būi hoig nbrēi dix pioug mai kaox si mgang. Jao sang suad Mōi būi jeeb noh ih ndai, sae noh jah man yāeng nbun dan. Jao sang suad Mōi mgiex blīah tiao kom bīh dix dan, hoig loux bīh noh yāog blu blie dix nyon blīah gah glaig kon ndom mōi. Yām mgōuih mōi būi gōn nbrēi dix nqag blag mgōuih Mōi, sin mgōuih hlag ndom ang hiex hmom, sin mgōuih blag mgoux, gīeh hnam jid dix ndaex rāo ma si ndaing hmom.

Ba rāog ang dīe mgū nang grōg gū nūm, gaing būi ang die hu gid nang gū nūm, nūm dīx nblah būi mgū si nbaeg. Nūm mgū būi grōg būi dom sōg dix gīd gaing. Nūm dīx nblah sin būi ang bōun gaing nbrax, būi jīx dix sōg nbrīex si mēeig gīd gaing būi yūm. Njāo hoig sag Ba rāog gah jai hrom dix, sōun sang gīeh dix ja yāox dix som sag nyōm oud, būi dom dēei gaing būi ba son dix lāoh līe vīex hu grūb mōuig mgōng gix, mgū grōg, gīd gaing mōh sōun si mīe būi dix nyōm oud nyōm goui, būi dōm yūh gāing yūh nin. Hoig jiie fang, būi nāox, oud mgreem ndug ndai Goung qang dang gon Ba rāog hu grax Se hui jū yi, Ba rāog ang lai mgū grōg gaing, mgāe līg lāi jū yi pi nyā, sae rīang dix sīao kex siox ndaex gaing nqo yūh dix, in si ngāix hoig yāox dix som eeb bīd mai vō som eeb nō mai van, yāox dix nyōm oud si u goui.

(3) Biang si vāi

Ba rāog hmaing gū jē bīang hag diex goui pi goui mīang uig, sin būi boun dou dīag ba dīng an gix, būi gon nbrēi dix yūh mgrōng, nbrēi dix nbōg. Si vāi mōh jao mgōng, mōh ba dīng si mū hlaong si nbrom ndaex dou sad uig. Sin būi bōun Si vāi, būi gōn nbrēi dix dox noh nbīang gaing bīang mōuig som.

Yām bōun būi Si vāi, hoig buing būi noh yūm, mox ba njāeh dix buing son noh mōh būi an ba mgrōng heui. Hoig yūm Si vāi būi dēei nbae jao mgrōng noh jeeb gah gaing Si vāi, ang gīeh Si vāi yāox ngai jao mgrōng dix. Hoig nan būi dom bloi būi ing lāo gūad hmīung [?, sic] gah bōun gix Si vāi. Sin gūad hmoung bōun būi Si vāi, gīeh būi oud ndaex yaong nta dix daing rīang Si vāi gah oux. Būi npraoh nād kom glom dix Si vāi ing ndaex yaong. Būi vīex dix līeh Si vāi hraog yaong hod lāng, hoig līeh būi Si vāi glōb [?, sic] hag Si vāi gah sīang daing dix, hoig grouh hag Si vāi kaix ndēeih yāeng boud Si vāi nbrax nan. Hoig grouh hag Si vāi būi gīeh nbun dah hloux kaox graex graix gah hag Si vāi, ndēeih sad si nbeed kaix, haeg Si vāi ndēeih blang ngīe yāeng haeg Si vāi nbrax nan. Hoig nan būi dōm nqad ndaex bag njūng rīang Si vāi ndaex, būi yaong houig dix peix dom ia, blai eeb Si vāi an ih, gūad ngōm mai Si vāi dīx gaex, gūan dix bīh mai dan.

Houig nboug hoig yūh būi mgrōng Si vāi, būi sōg nyīiex bīang Si vai. Dox bīang būi si vāi mōh dox būi noh gah mōuig yaong, sang gīeh būi dix nyōm oud si u goui. Nyīiex dox Si vāi mōh nyīiex ba bāox jao mgrōng Si vāi, dox būi Si vāi mōh gāing dīng gāing lāoh gah hag diex vēing mēng dīx mgrong. Yaong mox sang dox Si vāi, būi hoig dox loux gah yaong dang bro, goug gix houig dix dox bīang Si vāi mai dix. Sin yaong dang bro hoig gix gōn vīex ia vīex mgaox, vīex blai nūm. Nyīiex dox Si vāi suad mōi yūh brīex būi som nkom yaong, būi houig dix som eeb nyāex blai nyīiex dox Si vāi an. Būi daeh grōg dog glong mōng, būi glieh lin ra loui ngāix mai heui. Blag mgreem mōh loux brīe būi mai bīang dix Si vāi:

Loux brīe si vāi
Ai se![1]
[1] "ai se"; se, mōh loux siam, sim ah " "gah si vāi, ah būi "ai se" mōh loux nāb yung būi si vāi.
Ang yix jū maix ban gah ngāig,

Hoig ndēh maix yāox bouih gah bag;
Ang yix jū maix lāig gah yaong,
Hoig ndēh maix yāox jag gah noung.

Jei maix vāig ang lōm gah hag dix,
Maix dom houig mgraih ndēe juang yix;
Jei mai ag ang lōm gah gaex dix,
Maix dom houig yaong ndēe oud yix.
Pung ia lai hmaing mōh pung doi,
Mai peix yūh dix dīng jao hnyae;
Pung mōi lai hmaing mōh pung bouih,
Mai peix mgāe dix dīeh lu liag.

Sang eei yix līg dix som ndong,
Yix dom kin dix dei maix saex;
Sang eei yix la dix gong goi,
Yix dom krei dix blaex maix yūm.

Yām njīang maix ia yix gah ngōd,
Jao buing yix hoig gūan ndaex: grax;
Yām hod maix mōi yix gah mgōng,
Jao suad yix hoig jax ndaex ndīang.
Sim uing lāi,
Bō maix yūh dix dīng si mgao,
Vāig lōm hoig goui gah nkoug maix;
Si vāi brēeih,

Bō maix yūh dix vāo si mgah,
Um rūg hoig goui gah mōing maix.

Jao bou yix bōun ndīg bāox si mēix,
Mgad ang buing dix dēei maix saex;
Han hloung yix bōun bēix bāox si mīang,
Mgad ang bōun dix blaex maix yūm.

Mōh jao buing gix loui si hvuan,
Yix geem yāox dix dei maix som siang,
Mōh jao suad gix puan si yīeh,
Yix geem yāox dix dēei maix līang mōuig.

Mōh jao bou gix kri dīx ndīex,
Yix geem yāox dix dēei maix gad mgang;
Mōh han hloung gix si yīex dīx mgaong,
Yix geem yāox dix dei maix sang nyīex!

(4) Baeng gah mōuig houig gah grox

Mōuig mōh ba bao būi oud gah yaong vīe, ja mōh yaong dīx mu mōh goui mōuig nang heui. Joux goui gāing dīng gāing hlaong ndaex nyīiex yaong būi, om gēih hya gon būi, goui mēix mōuing būi, houig būi dix oud ndaex yaong vīe, gōn ran būi dix houig lāo gah mōuig vēui, grāi lāo gah dax grox yaong, gīeh būi sang bāeng gah mōuig houig gah grox, būi vīex mgaox dīx gloung dom ia dīx mu, gīeh dax grox si mgīd blai si mgah mai mōuig, gīeh mōuig nyīiex yaong rīeb briex krom būi, gīeh būi nyōm oud si u goui gīeh būi gua nbrax rīex rīang gah hag diex nyīiex yaong oud dix.

(5) Guih som siang līang som mōuig

Loux lāo Ba rāog, yaong dīx mu dang goui siang nyīiex yaong būi nang. Siang jīx gīeh būi nyōm oud hmom lōig, jīx gīeh būi lāoh līe mī hmag. Nbēen Ba rāog dīx nūm būi yūh som siang dīx nbōg. Sin būi ang yūh som siang jīx jāox jīx dou kaing nyīiex yaong būi, sin siang nyīiex yaong būi dou, yaong lāex būi houd, njāo nin, būi dom gīeh gūad nyīiex grox yaong guih som siang līang som mōuig gū nūm.

(6) Goug kuan hvaing ngāo

Loux ah Ba rāog, goui kuan ngāo gū jē bīang hag diex uig. Sin kuan ngāo būi dou kaing gaex jao būi, būi saex ngīa gah. Kuan būi oud gah gaex jao būi, noh jīx dou jīx yaoh kaing gaex jao būi nang. Log būi saex ngīa, grōx hram mōh ang bōun hrom dix, mōh hoig dou kuan ngāo būi. Sin būi yāox gāing yaoh, mgōuih si vu gix, kuan būi jīx yaoh nang, joux yaoh kuan ngāo būi būi deem ndēeih goug kuan dix. Gon nyōm nāog dīx nūm gix, būi yīie gōn goug kuan ngāo gix. Joux goug būi kuan dix, jao bīh jao goug mōh būi ru [?, sic] dang ba deem būi bīh mgō būi goug. Joux goug būi kuan dix, goui ia būi goug gah ia, goui līg būi nīe goug gah līg nīe hmom, sin līg ia ang goui būi goug noh gah dom ia. Nyīiex mox sang goug kuan hvaing ngāo dix, hoig nta dix lāo bāox nblōg bāox mgrōm dix hmoung, goug bāox aig bāox ou dix mgrūm. Nbēen goug būi kuan dix, ja hoig lāo būi sang goug dix kuan mai bāox dix, būi vīex dom ia, mgaox, geei, māe houig dix dox kuan bāox dix. Būi yūh moig gah ia gah dom, būi nbāox guih eeb bīd dīx gaex dīx lua dox būi som. Hoig mgāig būi gah grum hoig kuan ngāo kaix, būi gōn dēei geei raoh, geei bāing, ndeeing noh vīen noh gah daix būi. Yām vīen būi maox kuan, si mēix vīen dix blag ndom, nbun vīen dix blag mgouix. Ndīx, nyīiex mox goui māe goui kri gōn yūh dix ih nblēi gah māe gah kri, vīen kuan ngāo dix mai.

(7) Dox nba

Ba rāog ndaing nāb yung būi bāox gei bāox kang dix, sōun sang yūh būi dix ang jīx bī brah bāox gei bāox kang dix, būi dom dox nba gah bāox gei dix. Jē nbēen dox būi nba gah bāox gei dix mōh son būi noh mōh grax goui bag ngai dīx mgrong. Yām dox būi nba mōh yām bāeh būi līg mōi gix mai vō mai van, būi dox nba blag si vēui kon ndom, mai nblāeh vīeh dīx klob, nblāeh gob dīx mgab. Nbēen dox dix mōh bāox būx dox gah bāox gei, bāox gei dox gah gon bāex [?, sic] geeing dīng dix, hod dix yūh nan heui. Dox nba mōh gon si mēix ba dox gah bāox dix, gon nbun ang son dix. Yām dox būi nba, jao rīeb nba ang bōun teih, jao dox gah ang bōun lūd dox gah būi ko dix sang rīeb. Jao rīeb nba an goug gūad bāox nblōg dix houig gum ngōm mai dix, ndīag būi ih nblāeh, yūh būi ih moig gah nba an dīx nblah. Nba an būi gon nqag si ang, sin si ang blah nba njiad rīang ngīe ndaing hmom, sin leui goui ndēe raoh ndēe lūng yīie saex jao rīeb nba an gah. Nbēen dox nba ndaing nū, sin maix bāeh līg dox nba nūm in, kaix an sax, ja mōh bāeh maix līg nūm mox, mōh dox dix gū nūm heui, sin eix dox dix nūm ang dox dīx nūm, jao dox an yīie mad yīiex saex gah njāo. Nbēen dox Ba rāog nba mōh nāb yung būi bāox gei dai būi bāox aig dix. Gīeh būi bāox aig mōh dix ang lai mgrai, bāox nyīiex mōh dix ang lai njūd heui.

3, Nbēen Nāb Yung Ba Rāog Grag

Jē ba nāb yung gon Ba rāog gin haoh mgrong hun jē. Nāb yung gix ngēig mgōng glong ngōd, kaox oux rīb rīem; Nāb yung gix jao kaox jao oux, jao mōuig jao mgōng, jao glong jao ngōd; Gix gōn nāb yung nang Dax yīiex mīex geeing. Gū jē gū jōng goui jao gah gix. Gah ndaex jān ba nāb yung gix, gon mōh grag, grōg mai si vāi ba nīe gin dīng jē kaing bāox.

Mgrong nāb yung gon Ba rāog grag mōh nin: Gon Ba rāog nāb yung grag, mōh sōun sang bog nbīx ba hmom yūh noh. Gon ba rāog bog nbīx grag sōun jē ba dix, goui nbēen gah dīx mu: Gon būi njāeh līh kaing ndaex si mgang. Yām lai an, gix ang nyāng mgūah jē būi, nyōm oud nyōm goui dāe ndaex pung hun, kaix mgūah gix "Nēix sim uing", gix mgūah rū lūg jē būi kaix heui. Kaix an, būi dang krom rū dix dāe yūh dix ih gāing hu dix ih ma dāe. Yām an ndīx, jao ndug ndai gon Ba rāog mōh yīiex num, giex goui gon nbun dīx gaex, gaex am gōi.

Goui dīx nbōg rom tom mēng līh gah bīang hag diex, rīb rēim [sic, rīam?] kaox oux mgōng lūa hoig mglib mgreem rom uig, oud si nyeig rom dīng si nyeig, ndah kaix ndaeg ngīe mgōng lōi mū ba qou kaing rom jeex ngīe, rom dīng hoig ndēix giex kom mīex kom gon gah bīang mgōng oud giex. Rom gōn nīad dix haog huan si nyeig, rom hoig mglib yūh ngōng giex pao, sang houig mee nba giex, dix vūd ndaox gah gaoh grag hmaing kaing ndēe mox dix, lōui dix bīang rom houig gah giex dan, yīiex num giex am gōi yāox grag an uig si mgāex gah, grag houig gah giex, yāog dix līed daix jaong giex. Hoig nan yīiex num giex am gōi dom haog bīang nblōg grag, grag deem vīex giex lōui dix bīang rom mīex ngāix mīex som mox nīeh. Grag dom dox giex bīang mgōng loi mū. Mgōng an, mōh rom haog huan si nyeig, noh gah haog huan nang, noh ang jīx mglib mgreem rom. Gah bīang mgōng an rīb rīem njiad glāi ngīe gah, ndaex rāog kaox bīang mgōng blix kaox uig haoh mgīe gah, sim saig njiad ah loux mōing dix gah si nax lom dāi. Njāo nan, mīex num Ba rāog mai gon giex am gōi glōd boud bīang mgōng an dan, eix Ba rāog goui kaix dom si ngāix.

Nāb yung Ba rāog grag, mōh njāo bao grag Ba rāog glōd, lōd Ba rāog lang.

Muih Ba rāog grag, mōh njāo deem grag Ba rāog yūh gāing nqo, ta ma pe gaeng nang.

Bāeh Ba rāog grag, mōh yūh būi si yīiex si yōng, mōuig mgōng glong ngōd som, dom gīeh būi bix bāox si mīang dīang bāox si mēix. Ba rāog yūh būi gāing ba dix, sin būi bāeh grag mai, hoig mōh gāing dīng gāing hlaong. Nyīiex gūad yaong, nyīiex jao mī, joux goui gāing gix, sin gix bāeh grag būi gōn hvag gaing grag kom rung gah nding nyīiex dix. Hvag būi gaing grag mōh sang gīeh būi yāox A kuang, mī hmag dix. Sin gaing hvag maix nīe, A kuang maix nīe dīng, būi nīe yāox nqom mī hmag maix heui.

Nbēen dūah mai Lī oud

1, Bō vīex moig kuan līh gah diex luan kuan būi gah.

2, Bō vīex nēix soux hu ndēix rang ku, si oui gah būi mīang, sex eix gah.

3, Hu dig ba dūah, bō lai mgī kaix dix, ang saex vāi gah.

4, Nbun hngei ang bōun ih nēix mōuig yūh būi, pan ih lāex māeng gon gix gah.

5, Bō bree ndēe yūh būi ba dūah, pan bree bōun eix saex gah.

6, Būi goui gaex ang bōun ih brīex nboug, pan ih jao mgrōng nbrah gah.

7, Dox haog soux bīang nyīiex, dūah, saex yūm jao nyīiex gah, pan haog, hu keen soux an gah blag brāix.

8, Ux ia bōun nbōu dūah, mōh sang līh ngū kix, mai sang goui būi gon jang nbing yaong, būi dom yūh vīeh yaong.

9, la mīex ang sax ux, pang ia mīex ux, mōh sang līh ngū kix, mai goui būi gon jang ndaex nyīiex yaong, pang ia mīex ux, būi yūh vīeh yaong gah.

10, Mōi pan lāig ndaex nyīiex, dūah, mōh sang saex yūm jao nyīiex. Būi dom suad mōi bāeh līg yūh daoh dix gah.

11, Brīex nboug brīex ngai bō gīeh qu kom yūh dix noh, nbrah jao bōun gah.

12, Ndēe mgū grōg, ndēe mgū si nbaeg, bō būx gon nyōm houig gah, yīie groux jao mgū dix gah mai yīie si yīah jao kaox gix, yaoh saex gix gah.

13, Yām mgū grōg, būi yaong ang bōun hu ma, dox hu būi ma kom mgū būi grōg, grōg si yīah eix, mad eix gah.

14, Ngāix lēed grōg houig ndaex yaong, ang jū nyōu lāig bāeng ndaex nyīiex yaong dix, lāex grōg gah. Yām saig būi grōg, pan nyōu houig dix bāeng, būi yaong gōn gīeh noh dox rēeih.

15, Būi ang bōun nyim dix daeh grōg, dōung būi gah, pan mox nyim dix daeh, būi yaong gōn sux noh gah.

16, Yām joux būi si vīex lōng yaong, ang jū nyōu lāig ndaex yaong, saex būi yaong gah, dox lāig nyōu kom būi yaong gon sux noh gah.

Ndim: Nbēen Gāing Nqo Ma Hu

1, Nbēen Gāing Ma Gāing Gaeng

Ba rāog mōh yūh būi gāing ma gāing gaeng mōh ba ding jē kaing bāox, gāing daix, gāing lāi mgēe, gāing su siah an gix ang nyāng dang mgūah dang diah dix kaing gāing ma goi. Nqom gāing nqo gāing daix, gāing lāi mgēe an gix gon si ndaing ntah nta, gāing su siah an gix, log hu prad, hu njō, gōn ndaing haoh. Vīang būi dee yūh gox gāing nqo gū jē, ang nyāng dīng jē log gāing ma goi nan. Ba rāog oud būi gah mgōng gah lūa, brāix glong njiad si u, rom hliex gah ndaing haoh. Ba rāog dix nūm mgūah ngīe nbōg rāex giex nbōg rang ra nbōg ngīe.

Njāo oud būi gah hag diex mgōng, sum būi ma rāog gah rīeh gah rang, jē dou ma sum būi dom mōh ngīe Hngoux rāog, Goi, Si vōng, Ga mung, Kox mai Ian bī gix ngīe, ngāix būi hoig saig rōng dang ndūng, Ba rāog ndēeih som gaeng blag nīe, vīang mōh nan gox, njāo oud Ba rāog gah mgōng grouh, ang gix yāox dix som dōung, ma gaeng gix, dom houig nbōg hliex brāix gix dom bōun sum. Yām in būi hoig yūh ndūng gū yaong, būi hoig bōun sum gaeng jāo, sum hngoux jax jao gix. Ma rāog yūh būi mōh mgūah būi noh goui ra jē. Dīx jē mōh ma nduah ; ma nduah, Kaix souh būi noh hoig grouh būi jux noh brōui, hoig brōui hoig hax uig kaix būi ang lai sīao jīag gah ko, ndū nyāox brōui ang ngīe, dom hu sum ngīe si mīe kaix. Ma nduah yām sum būi si mīe, būi vīex njun jun ndaex gah, si mēix mōh jao jun ndaex, nbun mōh jao sae si mīe. Būi hod bāox dix dīe ra gaex. Dīx jē ma rāog jīag bai būi, kaix jux būi ma brōui, būi gon brīe dix tai, jīag, gon brīe dix bai diex pong gi hnyee rīem si ngax. Hoig nan būi dom dāeg van kaix.

Grāeng sīao būi gah ma gaeng mōh goui grāeng hriam om: Ko (Nbāeg), Vāig, Moui, Si vōg, Si nbēed, Dou tai in gix; grāeng kaox oux gah sīao nang om: Nkud, Mgi, Pae, Kaox nbuad [?, sic], Nqad, Nbia, Kon, Yāe in gix mōh grāeng krai sīao būi gah yūh dix gāing nqo heui.

Nbōg yām sum būi dou ma mōh kaix vō kix mo. Būi deem ah: "Dāi dīe ndum goi, loi si mēi mo hngoux". Ga sang blih būi si mīe, būi gon nbrēi dix bah rōng joux rom, dig ngū brim, yūh nīeh, bīh mōuig si vēui hang, būi deem dāeg bōun blih si mīe kaix.

(1) Bah rōng dēei rom kraox:

Go dom ndīx, houig dom in si ngāix, ga vō ra loui ngāix, būi sōg si ngaix "Dao si yōng", mai si ngāix "Gang gōi" gix, dēei rom kraox. Njāo sang gīeh būi rom hliex nīe hmom būi dom sōg si ngāix hmom ing rom. Ngāix joux būi ndō rom bah būi rōng, būi hu dīx nyīiex dīx gaex, dox oux dīx mgō krom dix joux ndō rom brīex dix nkom yaong. In mōh gaing bīang meng, būi si mgāex kom yūh dix noh gu gaex.

(2) Breed ngū

Ba rāog ga sang dūah būi vō, būi gon gīeh gūad breed ngū. Nbēen breed būi ngū yūh nin: Ga sang dūah vō, gūad yaong gīeh gūad rū mox rū an hu dēei ngū brim gū nyīiex, joux houig gūad gouh ngū an nyīiex mox, būi dēei nyāox o dix, lōd bloung gah hrang nbrāex ra loui mgong, dēei si yuh jāox, dāi jāox jeeix dox noh gah dax gūad an, hoig uig krom dax gūad an gix ngū gū nyīiex kaix. Gix krom bāox dix hu breed ngū. Yaong dīx nblah yūh ndūng breed mgū oud mgreem yaong blag lāig si ngāix. Gūad an gix krom bāox dix houig mai ndūng an, gix vīex dix bāeh soux lūng mai dīx mu, yūh "Hmong" som gah, sin gix ang vīex soux lūng gix vīex ia si mēix lūng dix bāeh. Gix bua nyāox, bloung, si yuh vīen noh gah hlax hlag, gix jux noh laeh, hoig nan gix taeng noh ndaex ndūng rom sein gīeh ngū yeed, hoig nan gix bīh kom bad soux, ia gīeh hnam njaeh ndaex ndūng rom dan. Hoig nan gix dom doung soux, ia yūh dix ih moig gah mai ndūng dan. Gix gon nbrēi dix nqag si ang ia, mgāig gah yūh ngū nūm houig sax, jāox ang jāox. Yaong dīx nblah gon breed ngū gū nyīiex, louh ngū kraox dix sīao.

(3) Yūh mōuig

Loux ah nqom lāo Ba rāog, mōuig mōh ba mgiex būi oud gah yaong ba nom būi ngōm gah bēing. Ba rāog dang goui mōuig būi gū yaong gū vīe. Sang nyōm oud si u goui, lāoh līe mī hmag, sang yāox būi gāing jāox loux lāex hoig goui mai mōuig yaong eix uig.

Ga sang yūh būi mōuig yaong, būi gon yūh "vīeh" si vēui. Yūh būi vīeh mōh sang bih būi yaong si ngax, ang būi gīeh ba lūd ba loui goui si vēui yūh dix mōuig, sae dix si mīe. Yām yūh būi vīeh, mōh dax gūad dīx gaex ba pioug gon ia bāing gah rāo nbih si lēed noh vung viang nbing yaong kom bīh dix ba jāox ba jāig ba lūd ba pid. Sin mox lūd pid būi yaong gon gīeh gix bih yaong si ngax, būi dom bōun yūh mōuig. Ah būi bih yaong, ang dīe mōh gīeh būi bih gah nbih, mōh gīeh gix bāeh līg bāeh ia yūh mōuig som dox būi yaong ih.

Yām yūh būi mōuig yaong ga sang nblih dix si mīe, mōh nyīiex grox yaong ba mōh jao nbang jao bih, grox sōg ia si mix raoh hmom haeg, vīex dix yūh mōuig gah ndaex nyīiex mōuig bīang yaong. Yūh grox mōuig mōh yūh noh sōun būi yaong, sang gīeh būi nyōm oud si u goui, ang yāox houd si npom, ang jō saex yāox yūm ndaex nūm kraox sax.

(4) Blih si mīe

Hoig yūh būi mōuig, hoig dūah būi vō pao, "Ja guan"[1] yaong dom njāeh dix blih si mīe.

[1] "Ja guan": mōh si mīang mgreem dax grox. Dax grox mōh si mīang dīng daex yaong, noh mōh jao bīh mōuig. "Ja guan" mōh si mīang nbung būi yūh gāing nqo, tung būi hu ma goi, mōh jao blih būi ih si mīe gīeh būi yāox dix som.

Si ngāix sang blih "ja guan" si mīe bōun ngōb, si mēix vīex nād vīex ag dix hu buing nbrah dix braog lōng. Buing būi nbrah dix dou mai nūm brim, sang gīeh būi dīx hman, gīeh būi dix gua nbrax goui sōun nūm kraox. Si ngāix blih si mīe, ja guan gōg si mīe hngoux krom gon brāix dix vīex gix van si mīe ndaex ma bōun ngōb jāo. Si ngāix blih jao nyīiex si mīe, ang gīeh nyōu bāeng nyīiex dix, sin nyōu bāeng nyīiex ja guan ngāix njāeh dix līh si mīe, ang hngoux gūah gah. Hoig blih nyīiex ja guan si mīe pao, būi yaong dom dāeg bōun van: hngoux ma dix.

Hoig blih si mīe dix pao, būi dang sōg si ngāix hmom gah dix hu mo hu van ma dix kaix heui. Yām mo yām van būi hag diex nyīiex yaong njiad si mgouig ngīe, būi hag nbīx mo, jīa blai ngōi dix, guih eeb būi mo būi van ih.

Yām mo būi ma, jao hruad si mīe būi gōn sōg gūad njiad dōng ndīag sang jīe ndu si mīe mōh jao hruad. Si ngāix mo ma, būi gōn jeeb grāeng kraox dīx, nīe mōh nbun grih si nō gix gōn jeeb grāeng kraox grāeng glieh dix, glieh ngīah kom mo dix ma. Mo būi ma rāog rūah būi hu die ra gaex, nbun dīx gaex si mēix dīx gaex, si mēix mōh jun ndaex, nbun gōg si mīe ndaex nbae saex noh kaix ndaex jun si mēix. Mo būi ma rāog an gix, būi ran dix hruad si mīe si vēui, ndēe si ndōm būi tai noh gah mōi, nbun vīex ko vīex mgi, krouih braog ma num kaox, gi rīb rīem gix. Hoig mo būi, būi ndēeih krom dix ing som nyīiex jao ma. Nyīiex jao ma hoig gīeh būi yūh brīex jīa blai oud ndaex nyīiex, hoig ma mo būi mōh ing kouig od būi dix som eeb nyāex blai.

Gāing rīam ma gaeng mōh nbun ba dāng blag nīe, yām rīam būi ma, būi gōn blih "Hai", ah būi blih dix "Hai" mōh hag būi bāox nyīiex bāox rū dix deem dix rīam ma gaeng. Ndīx blih būi Hai goui ra jē: dīx jē mōh "Hai yaong ", būi hu nkom yaong ; dīx jē mōh "Hai rū", būi goug ngīe bāox rū bāox nblōg dix hu deem dix ngīe. Nyīiex mox sang blih hai, būi gōn houig gah nyīiex grox nyīiex guan, būi vīex māe dīx hmeen, qax dīx mgīe houig grāi lāo grox, guan gix hmoung. Hoig nan kaix, grox guan gix si ngih būi yaong hmoung, hmaing būi hu mai nyīiex būi blih hai, blih būi hai ang būi dox rīang bāox dix, nyīiex blih hai an yūh būi som dīx nbrīe ngīe hoig kaix.

Ga sang yūh būi hngoux dēei būi dou ma, būi yaong gōn krom dix hu souh grax, joux si nbaeg. hoig nan būi deem ih jāi, dēei kuan hngoux dix. Hoig ih būi jāi, si mēix krei dix nblāox nqad nblāox sōng dix, krei grāeng yūh hngoux.

Yām yūh būi hngoux, būi ra lai nbīx mai bāox dix, yām bāeh būi hngoux, būi bum hliam hngoux ndaex nqad, si mēix jao bāeh, būi jūng bīang hlaim [?, sic] hngoux dīx gaex, mōh jao su siah, oud mgreem dīx gaex mōh jao douig. Nbun mōh jao kruah mglāeh. Yām nboui būi hngoux, būi gōn sum kaox mgrīang nboui, būi jūng gah kaox mgrīang nboui dix gaex, būi oud blag mgreem baig hngoux ndaex kon, dox noh gah jao oud bīang kaox, jao oud bīang kaox bloi hngoux ndaex nqad sein. Hngoux ang goui dou, būi oud blag mgreem yēeb noh gah nbia gīeh noh boui dix blag, hngoux hmom dang bum dix ndaex nqad dan, Būi gōn gīeh jao bih nkrib hngoux goui dīx gaex.

Hoig yūh būi hngoux goi dix pao, hoig briex būi noh ndaex grao ndaex sōng, būi gōn nbāox yūh gon hngoux, ah būi ih dix gon hngoux, mōh nboug būi hngoux. Mōh hoig briex būi hngoux ndaex grao ndaex sōng. Būi gīeh nbun hu sud hngoux jōud hngoux hruad ndaex ma ndaex gaeng, būi vīex gīang grouh, dom ia hu goug kuan hngoux dix ndaex ma ndaex gaeng dix gū si ndāeh, hngoux sud būi būi vīex dix si mgaex ndaex log briex gah mōing grao, bōun nbou būi dom goug gūad houig dix yūh moig bīh kuan hngoux. Hoig briex būi gaing hngoux kuan brīex dix būi son mōh hoig gāing ma dix dīx nūm pao.

2, Vūh Vang

Ba rāog njāo oud būi mgōng hlaong, oud būi hod noung dīng, brāix hag diex oud gix mōh brāix ndēe som sim sai lai gīang, mōh hag diex nban dou dīag, dīang dou dū. Njāo ntah nta gāing nqo yūh gon Ba rāog, brīex brēem bōun būi gah iag yōm, sōun sang gīeh būi dix sag vāig, būi vūh vang dou dīag tie dix gah.

Mgōng Ba rāog ndaing haoh dou dīag dou dū gah, om: Sang, Si vāi, Grih, Jag, Bouih, Giah, Bēix rang, Brīeh, Mgouih, Gang gōi, Soux lā, Si nbāox, Ga, Hlaog, Si bāo, Mgu, Rao kaox, Lai sing, Sua, gōn goui Gīang lai, Sim siag, om: Ia brāix, Doi, Brēih, Si mgaex, Dōuig, Gēed in gix.

Gāing vūh vang mōh gāing jīe si mēix, gon si mēix, būi mgāe dix buing ag nyēe nād dom yam iag dix. Si mēix goui ag goui nād būi gū gaex. Si ngaix njāo haoh liag būi nād qix qiang, būi ang lai hiex muih dix vīex nād toung pao, ang lai hiex mūan ag. Si mēix haog būi gah mgōng hu būi ndaex dīag gix mōh gōg būi vāig, glom būi nād si nqeeng, yāox būi sim sai, si nbūb [sic, cf. si nbūg, būb] būi dou dīag būi jīx dix buing. Ba rāog būi yūh dix mūan doud mei gix, deng dix mūan ndeem, keem dix mūan gruh. Būi gōn eei Sim ndo, Geed, Dag da, Ia brāix in gix, būi vīex dix ndo box gah mgōng.

Ba rāog hu vūh hu njō būi, būi yīie krom box dix hu. Om vūh būi mōh krom būi dix hu dāe, būi vīex soux ra loui mu, jao hod ra loui gaex mai soux, jao gūan hu gūan gah mgrōh gah ndīang gū si ndāeh. Sin būi bōun kaix, būi mgūah noh gū gaex gū nyīiex. Yām bōun būi noh, ja mōh jō mox noh būi dox noh jīie nēix nang. Ba rāog dom ah: "Ao bōun bouih, louih bōun doi", sin būi bōun dou dīng om bouih gix, būi mgūah noh gū nyīiex, dīx nyīiex dix kig gox ang būi bōun ih nong. Sin būi bōun doi, ang son dix mōh dou dīng, doi dīx mu būi sag gah dīx nyīiex.

Ba rāog būi hmaing dou dīag goui mīang goui mgrong uig. Sin būi bōun ba dīng, būi gōn bāeh la jīa blai gōn yūh mgrong. Sin būi bōun Sim sa, Lai gīang, Dou īag gix, būi gōn nbrēi dix yūh "Ngai ag", "Ngai nād" kraox. Yūh būi ngai mōh dēei būi mgaox dix gloung dom ia dīx mu, gīeh dax gūad mgiex ba bōun būi bīh mai dan, hoig nan dom gīeh gūad si mēix yūh dix ih moig gah, jān būi goui gaex nbun ndai ang bōun ih ngai. Sin būi goui gaex ih, jao bōun an nbrah gah.

Nbēen Ba rāog, joux bōun būi dou dīag dīng būi gon ndēh si ang gab, si nkab noh gah nding. Sin būi bōun sim sai, būi gōn rēeig haeg bruig, si nkab gah nding gah nbrāex. Yām bōun būi sim lai gix būi meg hnam gah gaing ag, gah bang nād dix. Sang yūh būi dix nbāox nīe bōun gah.

3, Gāing nqo su siah an gix

(1) Yūh hriam

Ba rāog mgāe būi dix jīx yūh hriam ang nyāng hreeng. Ba rāog ang dīe nyāng jīx hlo hriam, hriam sīao būi mōh hriam louh būi kaing hag diex blag seih, mai gon būi dang jē an gix. Ba rāog ang dīe nyāng goui būi mād dix yūh gāing hrīam si nqeeng, Mōh ngīe si vax būi dix yūh kom hu dix gāing ma, grāeng jīx būi mōh ngīe Ndaix, Ndoum, Si mgiab, Nqah in gix, būi sum nyīiex jīx braog yaong. Grāeng hriam yūh būi mōh ngīe Vāig, Moui, Si vōg, Si nbēed, Blīah, K o gāing an gix, nbōg dīx nblah būi gōn yūh bai hriam, nblēi, grāeng su siah an gix. Sin būi nīe louh hriam, nbōg yām hong gāing būi yūh grāeng hriam nīe, vīex dix hu jouih ndaex laih, louh dix ih gīh, mag gram, grāeng krai gah. Nyīiex jang hleig ang od sax nīeb houd, sin būi yūh dix sīao grāeng gah jang hleig, būi gōn yūh jang hleig som, Sin būi yūh grāeng gah ang yāox dix dox rīang jīx jang hleig, būi jīx dix hu ma nyīiex jang hleig ih, jīx būi mīex ngāix būi hu mīex ngāix nang.

(2) Daing man

Ndīx, Ba rāog mōh dang dāing būi dix ih grāeng gah man. Būi dang sum dāi, dang nbuih dāi, dang vūg geei. Grāeng daing grāeng vūg būi mōh ba dang yūh mēix būi gah kaox gah oux. Ndīx ang dāi sum būi nīe, būi gōn sōg hrix, yūh dix jeeb grāeng id brūx gah. Man daing būi ndīx, mōh man bāing, hoig daing būi noh nbāox ndēeih rōn noh dīx nbōg. Dīx nblah, būi hoig rōn geei ga sang daing dix noh. Ba rāog būi dang jīx jēi dix sīao rōn, būi dēei nīah, hlax kaox sai gong, rāo kaox diah, mai rom māox jēi gix dāe ndaex dōm ndaex ngōi. Hoig jēih sax būi jūb geei, man gix ndaex, ndēeih yāog dix houg kaix, joux hoig grouh nbāox jūb, nbāox houg, dom lūng dom nāox.

(3) Guih blai jia blai

Ba rāog njiad muih būi dix nyāex blai nūm. Blai nūm mōh ba baih ngai gig būi gah hoig nyōu nīe dix, mōh ba bai ndox būi, yām yūh dix gāing nū yām dāeg dix. Nbun Ba rāog jīx gouih būi blai nūm gū gaex. Blai nūm Ba rāog mōh yūh būi noh gah Kox, Nqong, Ga mung, si vōng gix. Yām yūh būi blai nūm, būi gōn ndīag hma blai hang, hoig nan dom guih yāeng eeb nan, hoig si eeb kaix, houi noh hloung ndaex nbia ndaex nqad gix, kaix sae su saix būi dom hlong gah hlax vūng ndaex krong. Hoig houig blai sax būi dom tux ndaex dōum, vīen mōing briex noh hmom kaix. Joux sang jīa būi dix nyāex būi dom sae hrid ndaex dōum sae rom jēi dix jū jīa dix nyāex kaix. Nbōg dīx nblah būi nqob dix nyāex ndaex mēei. Blai nūm sin būi yāox dix guih gah Kox, Nqong gix nīe ndaing nyōm heui, ndāeh hreeng si nyeig nīe nyōm nīe kian si nyeig. Ba rāog gix dāeg kraox mgāe dix guih blai hre mai hox, njāo nū grāeng blai hre dix krei, Ba rāog guih blai hre ang dīe nyāng nīe.

(4) Eei nbrīe

Ba rāog būi eei nbrīe. Nbrīe eei Ba rāog mōh Mōi, Grag, Līg, Soux, la in gix. Eei būi Mōi Grag mōh sang tai pae būi gah, sang bāeh būi dix ih nēix. Līg, Soux, la mōh eei būi dix bāeh dix ih heui. Yām saex yūm būi, būi gah bāeh dix yūh klai gah.

Ndīx Ba rāog gon eei Nbrūng Lō gix. Eei būi Nbrūng Lō mōh sang dang būi gah. Ngāix, njāo hoig ndouh grax jāg qe, būi ang lai dang grāeng krai gah Nbrūng Lō gix, būi ang lai hīex nīe eei nang Nbrūng Lō gix heui.

Ba rāog eei būi soux mōh eei būi noh bāe nyīiex yaong, eei būi dix vīex vūh. Ndīx Ba rāog ang hiex ih nēix soux. Eei būi ia, dīx jē mōh sang bāeh būi dix ih nēix, dīx jē mōh yūh būi ba dūah, yūh būi klai gah, sang mgāig būi gaing, seed būi si ang. Ndīx, eei būi nbrīe kong būi ang dōng dōng dix jōuih mōh māe si ngāix būi hoig dix jōuih Līg soux ia sim mōh māe, liag dix siao grāeng krai gah.

(5) Hu prad

Ba rāog njiad hu Kraeh dix ih Si mgrid, Si ndou, Ja, Vīag, hu sud dix ih Hoi, jog dix ih Dam, Si oih, Si nbon. Gāing prad in gix nbīeh mōh gāing jīie nbun mai gon nyōm. Ba rāog gōn hu sōg dix siah dix ih daex dīag daex dū, sōg vaih dix ih kaex Ion gix. Ndīx, njāo ang Ba rāog nyāng dōng dix sum hlax oui hlax ob dix ih, sae sum dix ih daex hlax. Būi nbīeh sōg dix ih daex dīag daex dū, om daex blaog, daex grīe, daex doi, lūg dix ih dou mgong vūng gix.

Nbēen Dūah Gah Gāing Nqo

1, Gīd kaox dīng, dox ang eix ndēh si māox bīang num kaox, jao kaox si yīah eix saex gah.

2, Bō yod sūb mai bruad dix si mīe daex, mai sum dix gei, soung daex soung gei gah.

3, Bō jeeb grāeng lūng hu sae si mīe dāi, ang dāi hmom bruih gah.

4, Kaix hruad gla gaeng, bō ing ru rīeb ngū, brang braoh num gon hngoux gah.

5, Sum gaeng bō njāeh gah grei, ang hrom hoig gah.

6, Bō vīex blix dāi houig gah nyīiex yām guih blai, nīex blai gah.

7, Bō vīex dou glong houig gah nyīiex yām guih blai, hni gah.

8, Hu njāox dou ma, bō hu nbōg si nbua būi ndaex grax ndaex laex, dox qog būi ndēe hu eix jē yūh eix, njāox gox ma ang lāi jīx nūad [?, sic].

9, Saig ag, mu vāig, bō saig bō mu ngāix si vāi, pan saig ag gah yīie nbrah, pan mu vāig yīie mad eix gah, mōh kee rīex si ngāix.

10, Bō gīeh hngoux nbuig ndaex dīag yām bāeh dix hngoux, dou kuan hngoux mai, pan nbuig, jao nyīiex gōn vīex Gīang grouh, dom ia hu goug kuan hngoux ndēe nbuig.

11, Ang bōun gīeh nyīiex mgoux ma gaeng dix brōui, pan brōui, houd būi gah.

12, Lig Soux la Sim eei eix, ang bōun buing gah ag gah nād, lāex ba eei eix gah.

13, Nyīiex njāeh dix blih si mīe, kaix ngāix blih si mīe, ang bōun houig nyīiex yūm, nyīiex yūh ba bāox, pan houig si mīe blih noh ang hmom, būi yaong ang yāox dix som sag.

14, Nyīiex njāeh dix blih si mīe, ngāix blih si mīe ang gīeh nyōu bāeng, pan nyōu bāeng, kuan si mīe hruad eix hu mai nyōu, dou ma ang hmom gūah, būi yāong houd dang.

15, Nyīiex njāeh dix blih si mīe, ngāix blih si mīe ang bōun bāeh ia, pan bāeh, keed rāoh ma gah.

16, Bō yūh gāing dīng si ngāix yūm, si ngāix si nbaeng mīex geeing dix, pan eix yūh, sum dou ma Sim lai gix gah ih, sum nyīiex eix gah ang nyōm oud ndaex, gīd kix mgū kaox eix gah yīie mad, hu laih yūh lāi, lāi yūh eix gah lāex.

17, Yām gling nbun geei, sin si mēix mgō nbun mgiex, pan geei ndūd si nax giex, dūah. Saex yūm būi kaing bāox dix gah.

18, Mgū kaox nyīiex, pan nbi num dix, eix ang sīao, saex eix gah.

19, Yūh blai nūm, bō vīex blix nīex breeng, pan vīex blix nīex breeng, nīex blai gah sax.

20, Yām njāeh eix dix yūh hngoux kraox, ing eix kaing ma, kaing gaeng, bō vēih nyīiex būi, vēih kuan hngoux eix nyīiex būi, houd eix gah.

21, Si mīe hngoux vīex dix hruad, dox haoh, deh guih gūad som, bō dox Līg Soux, gon nyōm ih, hyab brīex gah.

22, Bō sum nyīiex, dang grao nūm dīx mu, dox yūh dix nūm dāe, si ngīh bāox dix gah, saex eix gah, lāex eix gah.

23, Kaix van būi si mīe bō lai baeng nbīoung, pan baeng, nbīoung kuan hngoux gah, ang lai hmom gūah gah.

Nbēen Dūah Būi Gah Mgrong Njō

1, Būi hu njō yāox si uing ang bāeh, pan bāeh, mōh nbrah kaix.

2, Būi njō ang ih ba bōun dix noung, pan ih noung, noh nbrah kaix.

3, Būi njō ang bōun vīex si ndah, ang ih blai, yod sūb mai njō dix, pan ih blai yod sūb, vīex si ndah hu njō, noh nbrah gah.

4, Būi njō ang saig ag rōn dēi ngāix si vāi, Ngāix si vāi nīe rīex, pan saig ag rōn dēi gah, ang groux buing dou dīag.

5, Grax hu njō bō bēeig louig bāox dix, pan bēeig louig bāox dix, bāox nbrah gah.

6, Nbun ang bōun njao bīang gaing si mēix, ang bōun njao bīang nād, ag mai grāeng sīao si mēix, pan njao, si mēix nbrah gah.

7, Būi njō ang boun glīem man daing nbun, pan glīem, nbrah gah.